Kategori: Çizgiroman

Patrick Rotman – Mayıs 68 (2018)

1968 yılının Mayıs ayında yaşananlar yalnızca Fransa’da değil, dünya çapında izler bıraktı.

Zira Mayıs 68, tarihin dönüm noktalarından biri olarak geleceğe de güçlü bir miras bıraktı.

Elimizdeki kitabın yazarı Patrick Rotman da, 68 Devrimi’nin her aşamasında yer almış öğrencilerdendi.

Rotman’ın tanıklığını sunan kitap, bizi o görkemli anda kurulan barikatlardan devrim liderlerinin Odéon tiyatrosunda gerçekleştirdikleri coşkulu konuşmalara, Renault fabrikalarında yaşananlardan Sorbonne’daki vaziyete ve devletin zirvesinde olup bitenlerden Cohn-Bendit, Geismar ve Weber gibi sürecin önemli aktörlerine götürüyor.

Mayıs 68’in oldukça canlı bir tasvirini sunan kitap, Sébastien Vassant tarafından çizgi romana dönüştürülmüş.

Bu ise, kitabın anlatımına da içeriğine de canlı, coşkulu bir biçim kazandırmış.

  • Künye: Patrick Rotman – Mayıs 68: Büyük Akşamın Arifesi, çizimler: Sébastien Vassant, çeviren: Ali Berktay, Alfa Yayınları, çizgiroman, 198 sayfa, 2018

Ricardo Piglia – Yok Kent (2018)

Arjantinli yazar Ricardo Piglia’nın, ‘Yok Kent’i, ilk olarak 1992’de yayınlanmıştı.

Fütürist bir dedektif romanı olan ‘Yok Kent’, başkahramanı olan bir muhabirin, bir kadının zihnini ve anılarını içeren sıra dışı bir makineyi bulmasıyla başlar.

Bu makine Arjantin hakkında güncel hikâyeler uydurmaktadır.

Öte yandan bu hikâyelerde, devletin acımasız baskısı da kayıt altına alınmaktadır.

Dolayısıyla makine, polisin yok etmek istediği gerçekleri bir bir ifşa etmektedir.

‘Yok Kent’, bu makine ve makinenin hikâyelerinden yola çıkarak Arjantin’in yakın tarihinde yaşananları gerçeküstü bir dedektif macerasıyla ortaya koyuyor.

İşte, ‘Yok Ülke’nin, Luis Scafati’nin çizimleriyle zenginleşmiş bu grafik roman uyarlaması da, romanın büyülü hikâyesini çizgilerin gücüyle harmanlıyor.

Grafik roman tutkunlarına şiddetle tavsiye edebileceğimiz uyarlama, Ricardo Piglia ile Luis Scafati’nin dehasının harika bir ortaklığı.

  • Künye: Ricardo Piglia – Yok Kent, illüstrasyonlar: Luis Scafati, uyarlama ve önsöz: Pablo de Santis, çeviren: Seda Ersavcı, Aylak Kitap, çizgiroman, 90 sayfa, 2018

Brad Evans ve Sean Michael Wilson – Şiddetin Eleştirel Tarihi (2018)

Cehaletin siyasal ve kültürel yaşamın belirleyici özelliklerinden birine dönüştüğü bir dönemde yaşıyoruz.

O yüzden, özellikle de bugün en acil ihtiyacımız, şiddetin çeşitli biçimlerini eleştirmek için elzem olan pedagojik araçların geliştirilmesi.

İşte bu harikulade grafik roman, tam da bu ihtiyaca yanıt veren eserlerden biri.

Kitap, düşünce tarihinin önde gelen isimlerinin eleştirel düşüncelerinden yola çıkarak şiddet döngüsünün nasıl kırılabileceğini anlatıyor.

Kitapta, Hannah Arendt, Frantz Fanon, Paulo Freire, Michel Foucault, Edward Said, Noam Chomsky, Judith Butler ve Giorgio Agamben’in düşüncelerine farklı çizerlerin çizimleri eşlik ediyor.

Kitabın çizerleri ise şöyle: Inko, Carl Thompson, Robert Brown, Chris Mackenzie, Michiru Morikawa ve Yen Quach.

Başka bir dünya mümkün diyenlerin, bunun için ısrar edenlerin ve her şartta mücadele devam diyenlerin keyifle, aydınlanarak okuyacağı, çizimleriyle de göz dolduran bir çalışma.

  • Künye: Brad Evans ve Sean Michael Wilson – Radikal Düşünürlerin Gözünden Şiddetin Eleştirel Tarihi, çeviren: Utku Özmakas, Dipnot Yayınları, grafik roman, 135 sayfa, 2018

Mary Talbot ve Bryan Talbot – Öncü Kadınlar (2018)

İçeriğiyle de çizimleriyle de göz dolduran ‘Öncü Kadınlar’, 20. yüzyılın başında kadınların oy hakkını edinmesi için çalışmış kadınların ufuk açıcı mücadelelerini adım adım anlatıyor.

Mary Talbot’ın yazdığı, Bryan Talbot’ın resimlediği ‘Öncü Kadınlar’, akıcı bir macera ile bu tarihsel süreçte yaşananları harmanlayan harika bir grafik roman.

Kitap, evde de, işte ve siyasette de son sözü söyleme hakkının her zaman erkeğe tanındığı bir zamanda, kendi oy haklarını kazanmak için yola çıkmış, bu uğurda olağanüstü mücadele sergilemiş ve ısrarlarıyla yüzyıllık adaletsizliği ortadan kaldırmış öncü kadınları bize bir kez daha hatırlatıyor.

Bu her yönüyle özgün yapıtın, 2015 yılında Madrid Kitapçılar Birliği tarafından yılın en iyi grafik romanı seçildiğini de bilhassa belirtelim.

  • Künye: Mary Talbot ve Bryan Talbot – Öncü Kadınlar: Bir Direnişin Hikâyesi, çeviren: Damla Kellecioğlu, Desen Yayınları, 192 sayfa, 2018

Nicolas Presl – Oryantalizm (2018)

Tek kelime etmeden, Türkiye’nin Doğudan Batıya, Kuzeyden Güneye bir fotoğrafı çekilsin dense, ilk önereceğim bu kitap olur.

Nicolas Presl’in ‘Oryantalizm’i, yalnızca ve yalnızca çizimler kullanarak okurunu ilginç bir Türkiye gezisine çıkaran usta işi bir grafik roman.

Presl, çizgileri kadar “yazısız” anlatımındaki ustalığıyla da bilinen bir Fransız çizgi romancı.

Özellikle Picasso’yu andıran çizgileriyle dikkat çeken Presl’in ‘Oryantalizm’i de, ilk kez 2014 yılında yayınlandı.

  • Künye: Nicolas Presl – Oryantalizm, İletişim Yayınları, çizgiroman, 184 sayfa, 2018

Soner Tuna ve Turgay Fişekçi – Çizgilerle Nâzım Hikmet (2018)

Nâzım Hikmet, hem şiirleri hem hakikate ve halka duyduğu sorumluluk duygusu ve hem de duruşuyla iz bırakmış müstesna bir kişiliktir.

Bu kitap da, çok güzel hazırlanmış bir Nâzım Hikmet çizgili biyografisi.

Metinlerini şair Turgay Fişekçi’nin çizimlerini ise Soner Tuna’nın yaptığı çalışma, babası Hikmet Bey ve annesi Celile Hanım’dan başlayarak, Nâzım Hikmet’in doğumundan ölümüne uzanan hayatının baştan sona hikâyesini sunuyor.

Kitap, Otobiyografi adlı şiirinde “1902’de doğdum

doğduğum şehre dönmedim bir daha

geriye dönmeyi sevmem,” demiş Hikmet’in Selanik’te doğumundan Bahriye Mektebi yıllarına, İstiklal mücadelesine katılmak için gittiği İnebolu’da sosyalist fikirlerle tanışmasından Mustafa Kemal’le kesişen yollarına, dönemin Türk şiiriyle giriştiği hesaplaşmadan kendi şiir anlayışını kuruşuna ve cezaevi yıllarından sürgün yıllarına uzanan hayatını adım adım izliyor.

Nâzım Hikmet en az şiirleri kadar etkileyici bir hayat yaşadı.

Nâzım Hikmet’in kimi şiirleriyle de zenginleşen bu kitap, şairin bu sıra dışı hayatının dönüm noktalarını aydınlatmasıyla bir başucu kitabı olmaya aday.

  • Künye: Soner Tuna (Çizgiler) ve Turgay Fişekçi (Metinler) – Çizgilerle Nâzım Hikmet, Yordam Kitap, biyografi, 327 sayfa, 2018

Charles Dickens – İki Şehrin Hikâyesi (2015)

Fransız Devrimi ve öncesindeki Paris ve Londra’yı görkemli tasvirlerle anlatan hikâye, şimdi de çizgiroman formatında.

Roman, devrim öncesinde “soylu” kesimin Fransız halkına yaptığı zulmü ve devrimin ilk yıllarında halkın soylulardan aldığı kanlı intikamı merkeze alıyor.

  • Künye: Charles Dickens – İki Şehrin Hikâyesi, çizen: Ryuta Osada, renklendiren: Robert Deas, çeviren: Kutlukhan Kutlu, NTV Yayınları

Guy Delisle – Kudüs Günlükleri (2018)

Guy Delisle, daha önce başarılı çizgiroman kitapları ‘Pyongyang’, ‘Shenzen’ ve ‘Burma’ günlükleri ile geniş bir okur kitlesine ulaşmıştı.

Bu kitap ise, Müslümanlar, Hıristiyanlar ve Yahudiler için kutsal olan Kudüs’te yaşamanın tam olarak ne anlama geldiğini anlatıyor.

Bir yabancının bakış açısından, Kudüs’ün gündelik hayatından çok zengin ayrıntılar sunan kitap, yüzyıllardır bu şehirde yaşayan Yahudi, Hıristiyan ve Müslüman topluluklarının dünyasına da iniyor.

Özellikle, şimdilerde çetrefilli bir hal almış İsrail-Filistin çatışmasının kökenlerine inmesiyle de önem arz eden kitap, bazı yerlerde karanlık, genel olarak mizahi üslubuyla öne çıkıyor.

Bugünkü Kudüs’ün kültürel ve siyasi dokusuna giriş niteliğinde bir çalışma arayanlara şiddetle önerilir.

  • Künye: Guy Delisle – Kudüs Günlükleri, çeviren: Levend Yalman, Karakarga Yayınları, çizgiroman, 344 sayfa, 2018

Benjamin Stora ve Sébastien Vassant – Cezayir Savaşının Resimli Tarihi (2018)

Çocukluğu Cezayir’de geçen Benjamin Stora, bugün Cezayir Savaşı konusunda önemli otoritelerden biri sayılıyor.

Sébastien Vassant ise, çizgiroman denince ilk akla gelen isimlerden.

İşte iki usta isim, bu kitap için güçlerini birleştiriyor ve binlerce insanın hayatını kaybettiği Cezayir bağımsızlık savaşının başından sonuna çizgili tarihini sunuyor.

İçeriğiyle ve çizimleriyle göz dolduran kitap,

  • Cezayir’de halkın bağımsızlık talebenin uyanmaya başlamasını,
  • Abdülhamid bin Badis, Ferhat Abbas ve Mesali Hac gibi, Cezayir ulusal hareketinin kaynaklarını,
  • Fransızlarla girişilen uzun yıllara yayılan savaşın dönüm noktalarını, belli başlı örgütleri ve aktörlerini,
  • Savaşın Fransız toplumundaki yansımalarını,
  • Cezayir’in bağımsızlığa kavuşmasından sonra ülkede devam eden siyasi karmaşanın ana sebeplerini ve bunun gibi pek çok önemli tarihi olayı işliyor.

Bu kitabı, Cezayirlilerin 1 hatta 1.5 milyon dediği, Fransızların 250 bin olarak açıkladığı, en ciddi tahminlere göre de 500 bin kişinin öldüğü bu savaş hakkında şimdilerde okunabilecek en iyi çalışmalardan biri olarak öneriyoruz.

  • Künye: Benjamin Stora ve Sébastien Vassant – Cezayir Savaşının Resimli Tarihi, çeviren: Ali Berktay, Alfa Yayınları, çizgiroman, 192 sayfa, 2018

Tardi – Ben René Tardi, Stalag IIB Kampında Savaş Esiri: Fransa’ya Dönüşüm (2018)

Fransız çizer Tardi’nin, babasının İkinci Dünya Savaşı sırasında esir düştüğü toplama kampında tuttuğu defterlerden yola çıkarak kaleme alıp resimlediği ‘Ben René Tardi, Stalag IIB Kampında Savaş Esiri’ adlı başarılı eseri yakın zamanda bizde de yayınlanmıştı.

Tardi söz konusu çizgiromanında, savaşı ve tutsaklığı, esir kampının insanlar üzerindeki etkilerini ve yaşanan o büyük yoksunluğu gözler önüne sermişti.

Şimdi bu güzel çizgiromanın devam çalışması da Türkçeye kazandırıldı.

Kahramanımız bu sefer, acılı savaş esirliği günlerini ardında bırakıp ülkesi Fransa’ya dönmektedir.

Fakat aslında bu dönüş, can acıtıcı gerçeklerin sökün ettiği bir sürece dönüşecektir.

Zira eski insanların bir kısmı artık yoktur ve Fransız toplumu da kendisinin bıraktığı gibi değildir.

  • Künye: Tardi – Ben René Tardi, Stalag IIB Kampında Savaş Esiri: Fransa’ya Dönüşüm, çeviren: Goncagül Erdoğdu, Yapı Kredi Yayınları, çizgiroman, 140 sayfa, 2018