Kategori: Sanat Tarihi

Hubert Damisch – Bulut Kuramı (2012)

  • BULUT KURAMI, Hubert Damisch, çeviren: E. Burak Şarman, Metis Yayınları, sanat tarihi, 306 sayfa

 

Sanat tarihçisi Hubert Damish, sanat tarihinin yanı sıra felsefe ve göstergebilim gibi alanları da kapsayan ‘Bulut Kuramı’nda, Batı resminde bulut kullanımlarını tarihsel bir çerçeveden irdeliyor. Sanatta anlamın oluşumunu, bulut faktörünün resim diline ne gibi katkılar sunduğunu araştırarak ortaya koymayı amaçlayan Damisch’in kitabı, sanat göstergebilimi alanında yapılmış ilk çalışma. Yazar, bulut kuramını inşa ederken de, Corregio’nun Parma’da yaptığı kubbe fresklerini, Leonardo da Vinci’nin kimi eserlerini, El Greco ve Turner’ın eserlerinde bulut yöntemini kullanış biçimini, hatta klasik Çin resmini inceliyor.

Ernst Fischer – Sanatın Gerekliliği (2012)

  • SANATIN GEREKLİLİĞİ, Ernst Fischer, çeviren: Cevat Çapan, Sözcükler Yayınları, sanat, 261 sayfa

 

Ernst Fischer’in, yeni bir baskıyla yayınlanan, alana dair klasikleşmiş yapıtı ‘Sanatın Gerekliliği’, sanatın evrimini başlangıcından günümüze izliyor ve sanat ile sanatçıların gelecekte dünyayı nasıl etkileyebileceği üzerine düşünüyor. Marksist eleştiri yaklaşımıyla, sanatın gelişimini irdeleyen Fischer, sanatın ne gibi görevleri olduğunu, sanatın tarihin hangi döneminde başladığını, sanat ve kapitalizm arasında nasıl bir etkileşim olduğunu, öz ve biçim ayrılığını ve sanatta gerçekliğin yitirilişini anlatıyor. Sanat ve insan ilişkisine dair nitelikli bir eser olan kitap, John Berger’in önsözüyle okurlara sunuluyor.

Michael Ann Holly – Panofsky ve Sanat Tarihinin Kökleri (2012)

  • PANOFSKY VE SANAT TARİHİNİN KÖKLERİ, Michael Ann Holly, çeviren: Orhan Düze, Dedalus Kitap, sanat tarihi, 291 sayfa

 

Sanat tarihi alanındaki en önemli isimlerden olan Erwin Panofsky,  görsel sanat eserlerinin anlaşılması için ikonografi yöntemini geliştiren kişi olarak biliniyor. Michael Ann Holly de elimizdeki ilgi çekici çalışmasında, Panofsky’nin tarih teorisini geç on dokuzuncu yüzyıla ve erken yirminci yüzyıla ait hümanist araştırmanın geniş bağlamı içinde yorumlamaya koyuluyor. Holly bunun yanı sıra, Hegel, Kant, Dilthey ve Cassier gibi filozofların ve Wölfflin, Riegl ve Warburg gibi sanat tarihçilerinin çalışmaları bağlamında, Panofsky’nin sanat tarihinin diğer entelektüel hareketlerin tarihsel bir ürünü olarak nasıl geliştiğini ortaya koyuyor.

Neil McWilliam – Mutluluk Hayalleri: Sosyal Sanat ve Fransız Solu (2011)

  • MUTLULUK HAYALLERİ: SOSYAL SANAT VE FRANSIZ SOLU, Neil McWilliam, çeviren: Esin Soğancılar, İletişim Yayınları, sanat, 571 sayfa

 

Sanat ve sanat tarihi profesörü Neil McWilliam ‘Mutluluk Hayelleri’nde, radikal çevrelerde ön plana çıkışı 1830’lara denk gelen sosyal sanat kavramını, Fransız sol hareketinin belli başlı akımları üzerinden inceliyor. McWilliam, sosyal sanatın 19. yüzyılda, edebiyat ve görsel sanatlardaki radikal girişimleri kışkırtan hayati bir unsur haline geldiğini belirterek, bu dönemde ortaya çıkan görsel sanatların eleştirel analizini siyaset kuramı ve sanat eleştirisine başvurarak yapıyor. Yazar böylece sosyal sanatı, Saint-Simon ile izleyicileri, Fourieristler ve cumhuriyetçiler gibi çeşitli politik grupların stratejileri bağlamında inceliyor.

Stephen Farthing ve Erkan Doğanay (ed.) – Ölmeden Önce Görmeniz Gereken 1001 Resim (2011)

  • ÖLMEDEN ÖNCE GÖRMENİZ GEREKEN 1001 RESİM, editör: Stephen Farthing ve Erkan Doğanay, Caretta Yayınları, resim, 960 sayfa

‘Ölmeden Önce Görmeniz Gereken 1001 Resim’, okurlarını sanat tarihinde keyifli ve bilgilendirici bir yolculuğa çıkarıyor. M. Ö. 1420-1375 yıllarında yapılmış “Havuzlu Bahçe” isimli duvar resmiyle başlayan kitap, sanat tarihinde ortaya konmuş en iyi resimlerin izini sürdükten sonra, 2010 yılında Mary Heilmann tarafından yapılan “Günbatımı Rüyası” isimli eserle son buluyor. Kitabın sayfalarında Leonardo da Vinci’den Michelangelo’ya, Caravaggio’dan Goya’ya, Picasso’dan Van Gogh’a pek çok sanatçının en önemli eserlerine yer verilmiş. Dünyanın farklı ülkelerinden 83 sanat eleştirmeninin, yazılarıyla kitaba katkıda bulunduğunu da belirtelim.

Victor-Lucien Tapié – Barok (2011)

 

 

Orta Avrupa sanatı üzerine uzmanlaşmış bir isim olan Victor-Lucien Tapié, ‘Barok’ adlı bu çalışmasında, Barok imgelem ve bu sanatsal duyarlılığın önemli karakteristiklerini anlatıyor.

Barok tarzın ortaya çıkış şartlarını irdeleyerek çalışmasına başlayan yazar, bu bölümde, hâlâ temel bir sorun olarak tartışılan Rönesans ile Barok arasındaki bağı ve modern Avrupa toplumlarında Barokun izlediği gelişim seyrini irdeliyor.

Konuya dair derli toplu bir eser olarak düşünülebilecek kitabında Tapié ayrıca, İtalya, Fransa, İspanya, İber Yarımadası ve Tuna boyu ülkelerinin Barok ve Klasisizm deneyimlerini de derli toplu bir şekilde inceliyor.

  • Künye: Victor-Lucien Tapié – Barok , çeviren: Işık Ergüden, Yapı Kredi Yayınları, sanat, 143 sayfa

Hal Forster – Zoraki Güzellik (2011)

  • ZORAKİ GÜZELLİK, Hal Forster, çeviren: Şebnem Kaptan, Ayrıntı Yayınları, sanat, 255 sayfa

 

Çağdaş sanat kuramının önemli isimlerinden Hal Forster’in, sanat tarihi alanında önemli çalışmalarından olan ‘Zoraki Güzellik’i, gerçeküstücülük akımının kapsamlı bir analizini yapıyor. Gerçeküstücülük ve tekinsiz olan arasında bir bağlantı olduğunu iddia eden Forster, ilk önce, gerçeküstücülüğün psikanalizle karşılaşmasını açıklıyor; bunu da, Freud’un tekinsiz ve ölüm dürtüsü kuramları bağlamında yapıyor. Forster ardından, bu kavramsal çerçeveyi esas alarak Andre Breton, Max Ernst, Man Ray, Salvador Dali, Giorgio de Chirico, Alberto Giacometti ve Antonin Artaud gibi en önemli gerçeküstücü sanatçıların çalışmalarını değerlendiriyor.

Martin Kemp – Leonarda (2007)

  • LEONARDO, Martin Kemp, çeviren: Handan Balkara, Dost Yayınevi, sanat tarihi, 198 sayfa

Sanat tarihi profesörü olan Martin Kemp’in ‘Leonardo’su, Leonardo da Vinci’nin yaşamı ve eserlerini merkeze alıyor. Vinci’nin şaheserlerinden ‘Mona Lisa’ ve ‘Son Akşam Yemeği’yle incelemesine başlayan Kemp, sanatçı ve bilim adamının bilimsel düşüncelerinden zamanının sanat aktörleriyle arasındaki ilişkilere kadar uzanıyor. da Vinci’nin toplamda yirmi bin sayfayı bulan çizimleri üzerine uzun yıllar çalışan Kemp’in eseri, sanatçının taslaklarındaki ayrıntılara yer vermesiyle ilgiye değer. Leonardo’nun sanat ve bilim alanındaki çalışmaları konusunda önde gelen otoritelerden biri olan Kemp’in, bu kitabında çok sayıda yağlıboya resim örneğinin de bulunduğunu belirtelim.

Henri Stierlin – İmanın ve İktidarın Hizmetinde İslam Mimarisi (2006)

  • İMANIN VE İKTİDARIN HİZMETİNDE İSLAM MİMARİSİ, Henri Stierlin, çeviren: Ali Berktay, Yapı Kredi Yayınları, mimari, 159 sayfa

Mimarlık tarihçisi Henri Stierlin, ‘İslam Mimarisi’nde, Müslüman yapılarının çok sayıdaki figürlerini, biçimlerini betimleyip açıklıyor ve bunu yaparken de, on yüzyılı aşkın bir süre boyunca görkemli bir atılım ve solukla yaşayan canlı bir sanatın hiç değişmeyen yanlarını ve sonsuz denebilecek çeşitlemelerini sunuyor. İslam dini, çok sayıda örnekten de anlaşılacağı gibi, doğduğu 7. yüzyıldan itibaren görkemli bir mimari geliştirmişti. Stierlin’in çalışması, Emeviler, Abbasiler, İranlılar, Selçuklular, Büyük Moğol İmparatorluğu, Osmanlılar gibi çok farklı bileşenlerce zenginleştirilen bu görkemli mimarinin izini sürüyor.

Gérard Monnier – Mimarlık Tarihi (2006)

  • MİMARLIK TARİHİ, Gérard Monnier, çeviren: İsmail Yerguz, Dost Kitabevi, mimari, 160 sayfa

‘Mimarlık Tarihi’, insanlığın barınma gereksiniminden, yüksek sanatsal forma doğru evrilen mimarlığın öyküsünü anlatıyor. Kitabın yazarı Gérard Monnier, mimarlığın, sanat ve tüketim gibi iki kutup arasında, gerekli ve farklı bir ürün olduğunu savunuyor. İlkel mimarlık ve geleneksel mimarlık; klasik antikite mimarlıkları; ortaçağ mimarlıkları; modern çağ mimarlıkları; 1750-1890 arasında etkili olan Neoklasisizm, Eklektizme ve Rasyonalizm gibi akımlar ve çağdaş mimarlıklar, kitabın odaklandığı başlıca konular.