Kategori: Şehir

Halil Değertekin – Bir Ev… Bir Sokak… Bir Şehir… (2012)

Bu kitapta yer alan anıların çerçevesini ağırlıklı olarak, Halil Değertekin’in hayatının büyük bölümünü geçirdiği Diyarbakır’daki çocukluk ve gençlik yılları oluşturuyor.

Kitapta, Değertekin’in 1950’li yılların başından 1960’lı yılların ortalarına kadar Ulu Cami Mahallesi’ndeki çocukluğundan farklı okullarda sürdürdüğü öğrencilik dönemlerine uzanan tanıklığı yer alıyor.

Yazar, şehrin kendine has mimarisini, gündelik hayattan detayları, şehrin sinemalarını, kaplıcalarını ve pazar yerlerini anlatıyor.

Diyarbakır’da tanık olunan toplumsal ve kültürel değişimlerin de kayda geçirildiği kitap, bu yönüyle bir “yerel tarih” çalışması olarak da okunabilir.

  • Künye: Halil Değertekin – Bir Ev… Bir Sokak… Bir Şehir… (Diyarbakır Anıları), Kanguru Yayınları, anı, 222 sayfa, 2012

Mete Sezgin ve Şafak Ünüvar – Yavaş Şehir (2012)

  • YAVAŞ ŞEHİR, Mete Sezgin ve Şafak Ünüvar, Çizgi Kitabevi, inceleme, 216 sayfa

“Yavaş şehir” akımı, modern/küresel kent yaşamının karmaşasına bir alternatif olarak ortaya çıkmış. Akım bizde Akyaka, Gökçeada, Seferihisar, Taraklı ve Yenipazar’dan oluşan beş şehirle temsil ediliyor. İki yazarlı bu kitap da, turizm ve şehir pazarlaması çerçevesinde yavaş şehir konusuna odaklanıyor. Kitapta, yavaş kentlerin sürdürülebilirliği, şehir pazarlamasında tutundurma çabaları ve “marka kent” kavramı konuları ele alınıyor. Yazarlar ayrıca, yavaş şehre ışık tutacak yavaş akımını inceliyor; bu akıma dahil olan yavaş yaşam, yavaş yemek, yavaş seyahat, yavaş trafik ve yavaş turizmin özelliklerini anlatıyor.

Kolektif – İstanbul’un 100 Rotası (2011)

 

‘İstanbul’un 100 Rotası’, bir rehber kitap olmaktan öte, belli bir zaman yapısı içinde İstanbul’un hangi yerlerinin nasıl bir rotayla gezilebileceğini ele alıyor.

Kitaptaki 100 rota, şehrin coğrafyasına göre düzenlenmiş, görülecek yerler üzerine özet bilgiler verilmiş.

Farklı fotoğrafçıların çalışmalarıyla zenginleştirdikleri kitap, günlük zaman dilimleri içinde şehri bölge bölge gezip görmek için biçilmiş kaftan.

Kitapta, İstanbul’un görülmesi gereken belli başlı yerleri kadar, kitapçıları, balık restoranları, kafeleri, muhallebicileri, alışveriş merkezleri, çarşıları, halıcıları ve kafeleri gibi kültürel mekânlarına da yer veriliyor.

  • Künye: Kolektif – İstanbul’un 100 Rotası, sanat yönetmeni: Gültekin Çizgen, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A. Ş. Yayınları, gezi, 199 sayfa, 2011

Murat Şeker – İstanbul’da Yaşam Kalitesi Araştırması (2011)

  • İSTANBUL’DA YAŞAM KALİTESİ ARAŞTIRMASI, Murat Şeker, İstanbul Ticaret Odası (İTO) Yayınları, inceleme, 194 sayfa

 

Murat Şeker’in elimizdeki çalışması, İstanbul’un yaşam kalitesini, veri ve analizler yoluyla araştırıyor. İstanbul’un 39 ilçesinden insanlarla yapılan yüz yüze görüşmelerle oluşturulan kitap, ilçelere ait değişkenlerden yararlanarak yaşam kalitesi endeksine ve saha görüşmelerinden hareketle de şehrin standart bir yaşam kalitesine ulaşıyor. Kitap, şehirde yaşayan insanların hayat kalitesini ölçerken, aile yaşamından konuta, iş yaşamından sağlığa, ekonomik yapıdan kentsel memnuniyete uzanan geniş bir yelpazede göstergeler barındırmasıyla, İstanbullular ve şehrin yöneticileri kadar, konuyla ilgilenen akademisyenlere de hitap edecek nitelikte.

Okşan Svastics – Yahudiler’in İstanbulu (2011)

 

Günümüz İstanbul’unda, yakın tarihin bilinen bazı trajik olayları nedeniyle Yahudiler eskisi gibi görünür değiller.

Oysa Yahudiler, Anadolu’da 2 bin 400 yıl, İstanbul’da da bin 700 yıldır varlar.

İşte şehrin dehlizlerinde dolaşan bu kitap, İstanbul sokaklarında gizlenmiş, unutulmuş hikâyelere yer vermesiyle, bu izleri daha görünür kılıyor.

Fotoğraf ve gravürlerle zenginleştirilmiş kitapta, Yahudiler’in yaşadığı Haliç’in iki yakası, Karaköy, Şişhane, Galata, Beyoğlu, Kuzguncuk, Çengelköy, Yeldeğirmeni, Moda, Üsküdar, Göztepe, Ortaköy, Arnavutköy, Kuruçeşme, Yeniköy ve Adalar gibi, birçok İstanbul mekânı karşımıza çıkıyor.

Svastics bu iz sürüşü de, Osmanlı’ya ilk sinemayı, matbaayı getiren; ülkenin ilk şehir planlamacıları ve Türkiye’nin en köklü firmalarını kuran Yahudiler’in başarı hikâyeleriyle harmanlıyor.

  • Künye: Okşan Svastics – Yahudiler’in İstanbulu, Boyut Yayınları, tarih, 186 sayfa

Mehmet Nuri Gültekin (der.) – “Ta Ezelden Taşkındır…”: Antep

  • “TA EZELDEN TAŞKINDIR…”: ANTEP, derleyen: Mehmet Nuri Gültekin, İletişim Yayınları, şehir, 657 sayfa

 

Mehmet Nuri Gültekin’in derlediği eldeki çalışma, Antep imgesinin izini sürüyor. Kitap, iki edebiyatçının, Orhan Kemal ve Ahmet Ümit’in anılarındaki Antep’le açılarak, şehrin 1920’lerin sonundan günümüze kadarki dönüşümünü kayıt altına alıyor. Kitabın ikinci bölümünde Antep’in dününe, üçüncü bölümde de, şehirdeki ekonomik, siyasî, kültürel ve demografik dönüşümlere odaklanılıyor. Kitabın devamında, şehirdeki kadın ve çocukların karşı karşıya bulunduğu sorunlar irdeleniyor ve çalışmanın son bölümde de, Gaziantepspor üzerinden kentteki futbol ve spor etkinlikleri, Antep’in yemek kültürü ve şehirdeki sivil toplum çalışmaları irdeleniyor.

Ephrem-Isa Yousif – Mezopotamya’nın Yıldız Şehirleri (2011)

  • MEZOPOTAMYA’NIN YILDIZ ŞEHİRLERİ, Ephrem-Isa Yousif, çeviren: Nihat Nuyan, Avesta Yayınları, tarih, 158 sayfa

 

Mezopotamya ve Süryani kültürü konulu çalışmalarıyla bilinen Ephrem-Isa Yousif, ‘Mezopotamya’nın Yıldız Şehirleri’nde, tarihi havzayı besleyen kaynaklardan Urfa, Nusaybin, Diyarbakır, Mardin, Erbil, Kerkük, Süleymaniye ve Duhok’u anlatıyor. Kürtlerin çoğunluğu oluşturduğu sekiz şehrin ortak yönlerinden biri de, Türk, Arap ve Asuri-Keldani-Süryani gibi halklara da ev sahipliği yapması. Yousif, söz konusu şehirlerin tarihini araştırırken, bu şehirlerle yolu kesişmiş ünlü seyyahların anlatımlarından da olabildiğince yararlanıyor. Kitap, yazarının, Süryani dilinin ve kültürünün köklerine doğru yaptığı bir yolculuk olarak da düşünülebilir.

İsmail Gezgin – Alacaat’tan Alaçatı’ya (2007)

  • ALACAAT’TAN ALAÇATI’YA, İsmail Gezgin, Sel Yayıncılık, tarih, 106 sayfa

 

İsmail Gezgin’in ‘Alacaat’tan Alaçatı’ya’ isimli bu kitabı, Çeşme Yarımadası’nın batısında kalan Alaçatı’nın tarihine ve bugünkü durumuna odaklanıyor. Turizmin alternatif alanlarında büyük potansiyele sahip olan Alaçatı, aynı zamanda kozmopolit bir kimliğe de sahip. Neredeyse yüz yılda bir, ciddi göç dalgalarına maruz kalmış olan Alaçatı, bu hareketi lehine çevirerek Ege kültürünün iyi bir sentezini sunmuş. Gezgin’in disiplinlerarası bir anlayışla hazırladığı ve değişik boyutlarıyla Alaçatı’yı tanıtmayı amaçlayan kitap, şehir hakkında bilgi edinmeyi isteyenlere önerilir.

Barbaros Altuğ (haz.) – Yazarların İstanbul’u (2007)

  • YAZARLARIN İSTANBUL’U, edisyon, hazırlayan: Barbaros Altuğ, Merkez Kitaplar, şehir, 181 sayfa

‘Yazarların İstanbul’u’, İstanbul’un Türkiye yazın dünyasının on iki isminin hayal dünyasından nasıl göründüğüne odaklanıyor. Kitap, Ayşe Kulin, Perihan Mağden, Mehmet Murat Somer, İnci Aral, Buket Uzuner, Latife Tekin, Kürşad Başar, Aslı Erdoğan, Naim Dilmener ve Celil Oker’den oluşan bu yazarlardan her birinin İstanbul’un bir semtini ele alan yazılarından oluşuyor. Çengelköy, Bebek, Şişhane, Galata, Teşvikiye, Heybeliada, Kapalıçarşı, Sultanahmet ve Moda kitapta karşımıza çıkacak bölgeler. İstanbul’un gecekonduları, sokak kızları ve şarkılarda İstanbul gibi, daha çok şehrin sosyal-kültürel tarihine dahil edilebilecek konular da, kitabın diğer başlıkları.

Jean-François Pérouse – İstanbul’la Yüzleşme Denemeleri (2011)

Jean-Françoise Perouse ‘İstanbul’la Yüzleşme Denemeleri’nde, “çeperler” olarak kavramsallaştırdığı, İstanbul’un birbirinden koparılmış, belli gruplarca sahiplenilmiş bölgelerini, kentin gündelik yaşamını ve kent sakinlerinin kentsel politikalara müdahalelerini ele alıyor.

Yeniden canlanan deprem korkusunun, yeni korunaklı sitelerin pazarlanması ve kentsel dönüşüm uygulamalarının hızlandırılmasının güçlü bir gerekçesi haline geldiğini savunan Perouse, kitabının ilk bölümünde, İstanbul’un kaderinin ve merkezin dinamiklerinin anlaşılabilmesini sağlayan çevre semtleri inceliyor.

Kitabın ikinci bölümünde, “korku kenti” teması ve İstanbul’un, kapalı ve belli kişilere ayrılmış olan karmaşık yaşam alanları inceleniyor; son bölümde ise, “kent hareketliliği” bölgesel, ulusal ve uluslararası ölçeklerde değerlendiriliyor.

  • Künye: Jean-François Pérouse  – İstanbul’la Yüzleşme Denemeleri, İletişim Yayınları, sosyoloji, 394 sayfa