Etiket: Gürsel Aytaç

Friedrich Schiller – İnsanın Estetik Eğitimi Üzerine (2020)

Klasik Alman düşüncesinin büyük ismi Friedrich Schiller, Wieland, Humboldt, Goethe ve Kant gibi önemli isimlerle aynı yıllarda yaşadı.

Schiller’in ‘İnsanın Estetik Eğitimi Üzerine’ adlı felsefe ve estetik odaklı bu yapıtı da, temel olarak güzel nedir ve güzelden anlama eğitimi nasıl olur gibi önemli soruların yanıtını arıyor.

Kant’ın akılcılığı ve estetiğinin büyük ölçüde egemen olduğu bu metinler, estetik bir hayat ve estetik bir medeniyetin neden vazgeçilmez olduğunu tartışıyor.

Bugün başlı başına bir klasik haline gelmiş, 18. yüzyılın ürettiği en önemli entelektüel değerlerden olan kitap, öncelikli olarak estetiği ve pedagojiyi, tarih ve toplum felsefesini, ahlak ve siyaset felsefesini, ahlaklı bir toplum idealini temellendirmek ve gerçekleştirmek için birbiriyle ayrılmaz bir şekilde iç içe geçiriyor.

Kitabın, Gürsel Aytaç ve Doğan Göçmen’in aydınlatıcı yazılarıyla zenginleştiğini de ayrıca belirtelim.

Kitaptan birkaç alıntı:

“Başka bir yüzyılda yaşamak ve bir başka yüzyıl için çalışmış olmak istemem. İnsan, devletin yurttaşı olduğu gibi zamanın da yurttaşıdır.”

“Siyasi sorunu uygulamada çözmek için estetik yolunda yürümek gerekir, çünkü insanın özgürlük hedefine doğru ilerlediği yol güzellikten geçer.”

“Sanatçı, çağının evladıdır, ama eğer onun aynı zamanda evlatlığı hatta gözdesi olursa vay haline.”

“Gerçekliği aşma cesareti olmayan hakikati asla fethedemeyecektir.”

  • Künye: Friedrich Schiller – İnsanın Estetik Eğitimi Üzerine, çeviren: Gürsel Aytaç, Fol Kitap, felsefe, 167 sayfa, 2020

Johann Wolfgang von Goethe – Goethe Der ki… (2010)

İlk baskısı 1980’li yıllarda yapılan ‘Goethe Der ki…’, Alman edebiyatının evrensel kalemi Johann Wolfgang von Goethe’nin çeşitli konulardaki düşünce ve görüşlerini özlü olarak Türkiyeli okuyuculara sunuyor.

Goethe’nin, alfabetik sırayla sunulan konu başlıkları altındaki düşüncelerinin yer aldığı, onun eserlerinden derlenmiş özlü sözlerden oluşan kitap; şair, düşünür, bilim adamı, devlet adamı ve bilge kişi niteliklerini üzerinde toplayan Goethe’nin dünyasının nasıl biçimlendiğini gözler önüne sermesiyle önemli bir kaynak kitap.

Kitapta, Gürsel Aytaç’ın, Goethe ve evrensellik konusuna odaklandığı bir yazısı da yer alıyor.

Birkaç alıntı:

“İnsan düşünür, zorunluluk ve akıl yön verir.”

“Bilgece bir cevap istiyorsan, akıllıca soru sormalısın.”

“Çocuklar büyüyünce vaat ettikleri gibi olsalardı, dâhiden geçilemezdi.”

“Her insan yalnızca anladığı şeyi duyar.”

  • Künye: Johann Wolfgang von Goethe – Goethe Der ki…,, çeviren ve derleyen: Gürsel Aytaç, Doğu Batı Yayınları, edebiyat, 469 sayfa

Gürsel Aytaç – Thomas Mann’ın Edebiyat Dünyası (2010)

Gürsel Aytaç ‘Thomas Mann’ın Edebiyat Dünyası’nda, modern Alman edebiyatının klasik ve üretken romancısı Thomas Mann’ın yazı dünyasını inceliyor.

Mann’ın kısa bir hayat hikâyesiyle kitabına başlayan Aytaç, ardından, Mann’ın eserlerinin Almanya ve Amerika’da nasıl alımlandığını; Mann’ın bir edebiyatçı olarak etkilendiği kanalları; Schopenhauer, Nietzsche, Sprengler, Tolstoy, Kafka, Lessing, Dostoyevski ve Freud gibi isimlerin Mann’ın kişiliğinde ve edebiyatında bıraktığı izleri araştırıyor.

Aytaç bunun yanı sıra, sanat-sanatçı, ahlak, ölüm, hastalık, cinsellik, zaman, siyaset ve evlilik gibi, Mann’ın romanlarındaki başlıca konu odaklarını da ortaya koyuyor.

  • Künye: Gürsel Aytaç – Thomas Mann’ın Edebiyat Dünyası, Phoenix Yayınları, eleştiri, 215 sayfa

Gürsel Aytaç – Çağdaş Alman Edebiyatı (2012)

  • ÇAĞDAŞ ALMAN EDEBİYATI, Gürsel Aytaç, Doğu Batı Yayınları, inceleme, 523 sayfa

 

Gürsel Aytaç ‘Çağdaş Alman Edebiyatı’nda, Alman edebiyatını 16. yüzyıldan günümüze uzanarak irdeliyor. Alman edebiyatında natüralizme karşı akımlarla kitabına başlayan Aytaç, devamında, ekspresyonizm ve dadaizm, yeni nesnelcilik, yeni bireycilik ve postmodern yaklaşımların Alman edebiyatındaki izlerini inceliyor; savaş sonrası dönemde Alman edebiyatının durumunu araştırıyor. Bu anlatımda, Thomas Mann, Robert Musil, Franz Kafka, Bertolt Brecht, Heinrich Böll, Peter Weiss, Günter Grass ve Friedrich Dürrenmatt gibi bilinen kalemlerin yanı sıra, Hubert Fichte ve Michael Roes gibi postmodern yazarların da izi sürülüyor.