Etiket: Tarih

Cemal Kutay – Son Cuma (2012)

  • SON CUMA, Cemal Kutay, Acar Bilgi Merkezi Yayınları, tarih, 215 sayfa

 

Tarihte 31 Mart Vakası olarak bilinen olay, otuz üç yıllık padişah Sultan Abdülhamid’i tahtından indirdiği gibi, zor günler yaşayan Osmanlı İmparatorluğu’nu geriye dönülemez biçimde dönüştürmüştü. Birçok araştırmaya konu olan bu olay, Cemal Kutay’ın elimizdeki çalışmasının da merkezinde yer alıyor. Kutay burada, olayı, Sultan Abdülhamid’in en yakınında bulunmuş Mabeyn Katibi Ali Cevat Bey, Mabeyn-i Hümayun Azası Süleyman Tevfik Bey ve Kıdemli Binbaşı Ali Fethi Okyar’ın günü gününe tuttukları özel günlüklerinden, yabancı tarihçilerin çalışmalarından ve kimi anılardan yola çıkarak değerlendiriyor. Kitapta, 31 Mart olayı başta olmak üzere, Millet Meclisi’nde alınan kararların perde arkası, Sultan Abdülhamid’in tahttan indirilmesi ve çalışmaya adını da veren, Sultan’ın katıldığı son cuma selamlığının ayrıntıları ele alınıyor.

Feryal Tansuğ (der.) – İmroz Rumları (2012)

  • İMROZ RUMLARI, derleyen: Feryal Tansuğ, Heyamola Yayınları, tarih, 343 sayfa

 

‘İmroz Rumları’, 1923’te Türkiye Cumhuriyeti yönetimine geçtikten sonra büyük dönüşümlere tanık olan İmroz adasını farklı yönlerden değerlendiriyor, böylece Türkiye yakın tarihinden acılı bir süreci kayıt altına alıyor. Kitapta bir araya getirilen makalelerde, İmroz’un Osmanlı öncesi dönemi, İmroz’da dini hayat ve kiliseler, İmroz’un Osmanlı idaresindeki dönemleri, İmroz’un eğitim serüveni, Lozan sonrasında İmroz Rumları, Türk hükumetinin etnik bakımdan Rum olan İmroz ve Bozcaada’ya yönelik 1923’ten sonraki tutumu ve İmroz Rumlarının Yunanistan ile Türkiye arasında pazarlık haline gelişi gibi konular ele alınıyor.

Taner Timur – Marx-Engels ve Osmanlı Toplumu (2012)

  • MARX-ENGELS VE OSMANLI TOPLUMU, Taner Timur, Yordam Kitap, tarih, 207 sayfa

 

Taner Timur elimizdeki kitabında, Marx ve Engels’in Osmanlı toplumuna dair tezlerini aydınlatıyor, devamında ise, Osmanlı’nın modernleşme çabalarını değerlendiriyor. Çalışmasının ilk bölümünde, Marx ve Engels’in Osmanlı’ya dair analizlerini irdeleyen Timur, iki ismin, Türklerin gerçek yurtları olan Anadolu’ya döneceklerine dair öngörülerini, Midhat Paşa ile onun demokratik devrimci programını desteklemelerini ve Rus Savaşı’na yol açan koşullarda Paşa’nın pasif kalışına dair eleştirilerini özetliyor. Yazar kitabının devamında da, Osmanlı toplumunda iç ve dış göçler, Osmanlı’da uluslaşma çabaları konularına odaklanıyor.

Yves Ternon – Bir Soykırım Tarihi (2012)

  • BİR SOYKIRIM TARİHİ, Yves Ternon, çeviren: Emirhan Oğuz, baskıya hazırlayan: Ragıp Zarakolu, Belge Yayınları, tarih, 568 sayfa

 

Yves Ternon’un elimizdeki kitabı, Türkçede ilk kez 1993’te yayınlandığında, yayıncısı Ayşe Zarakolu ve Ragıp Zarakolu’nun baskı ve yargılamalarla boğuşmalarını da beraberinde getirmişti. Ragıp Zarakolu’nun kitabın yayınlanma, yargılanma sürecini ve dönemin Türkiye’sini değerlendirdiği bir giriş yazısıyla yeniden basılan kitap, Ermeni soykırımını ve bunun günümüzdeki yansımalarını ele alıyor. Türk ulusal kimliğinin oluşumunda Ermeni soykırımının ve bunun yol açtığı tabunun derin izleri olduğunu belirten Ternon, Osmanlı döneminde Ermeni devrimci hareketini, İttihat ve Terakki’nin uygulamaya koyduğu soykırımı adım adım izliyor.

André Clot – Fatih Sultan Mehmed (2012)

  • FATİH SULTAN MEHMED, André Clot, çeviren: Necla Işık, Doğan Kitap, biyografi, 283 sayfa

 

André Clot elimizdeki çalışmasında, gerek Eski Kıta’nın ve gerek Ortadoğu’nun, beş yüzyıl önce yaşamış en güçlü simalarından birinin yaşamını ve gerçekleştirdiği işleri anlatıyor. Fatih Sultan Mehmed’in, on iki yaşında genç bir veliaht olarak tahta çıkışıyla başlayan kitap, padişahın İstanbul’un fethinden Mora’da kazandığı zafere, son Bizans topraklarının, Bosna’nın, iki kıtanın ve iki denizin fethine uzanan fetih ve hakimiyet dönemini kapsamlı bir bakışla ele alıyor. Kitap, sultanı, yalnızca bir siyaset adamı olarak değil, şairliği ve sanatçılarla ilişkileri üzerinden değerlendirmesiyle de önemli bir boşluğu dolduruyor.

Yves Lacoste – İbni Haldun (2012)

  • İBNİ HALDUN, Yves Lacoste, çeviren: Mehmet Sert, Ayrıntı Yayınları, inceleme, 226 sayfa

Yves Lacoste elimizdeki çalışmasında, İslam dünyasının önde gelen tarihçi ve filozoflarından İbni Haldun’un fikirlerine, en önemli güncel sorunlarımızın temelindeki nedenleri çözümlemek için başvuruyor. Lacost’a göre İbni Haldun, 14. yüzyılda ortaçağ, Kuzey Afrika’nın iktisadi, toplumsal ve siyasi koşullarının bilimsel bir çözümlemesini yaparken, bir takım temel tarihsel sorunları ortaya koymuştu. Yazar, İbni Haldun’un betimlediği toplumsal ve siyasal yapıların geçirdikleri evrim neticesinde, 19. yüzyıldaki sömürgeci egemenliğini olanaklı kıldığını, bu egemenliğin de azgelişmişlik durumuna yol açtığını savunuyor.

Walter Burkert – Yunan Kültüründe Yakındoğu Etkileri (2012)

  • YUNAN KÜLTÜRÜNDE YAKINDOĞU ETKİLERİ, Walter Burkert, çeviren: Mehmet Fatih Yavuz, İthaki Yayınları, tarih, 172 sayfa

 

Walter Burkert’ın çalışmasının temel tezi, Yunan uygarlığının gelişiminin Doğu’ya çok şey borçlu olduğu şeklinde özetlenebilir. Burkert, 7. yüzyılda, askeri genişleme ve büyüyen ekonomik aktivitelerle bağlantılı, Yakındoğu’dan Batı’ya okuryazarlık dahil kültürel bir yolun açıldığını ve Yunanların şaşırtıcı bir şekilde, Doğu’dan aldıklarını hemen kendilerine adapte ettiğini, çok geçmeden de Yunan dünyasının Akdeniz uygarlığının liderliğini ele geçirdiğini savunuyor. Yazara göre bunu sağlayan da, Doğulu göçmen zanaatkârlar aracılıyla Batı’ya ulaşan kültür ile Doğu’dan Batı’ya farklı yollarla aktarılan büyü ve tıp çalışmalarıydı.

Ronald Wright – İlerlemenin Kısa Tarihi (2012)

  • İLERLEMENİN KISA TARİHİ, Ronald Wright, çeviren: Ebru Kılıç, Aylak Kitap, antropoloji, 185 sayfa

İlerlemeye duyulan inancın, kemikleşip sertleşerek bir ideolojiye, hatta, tıpkı ilerlemenin kendisinin meydan okuduğu dinler gibi, seküler bir dine dönüştüğü sıklıkla dile getirilen eleştirilerden. Bu tarz bir eleştirel bakışı, elimizdeki çalışmasının esas amacı olarak belirleyen Ronald Wright da, tarihten silinip giden büyük medeniyetlerin serencamı üzerinden ilerlemenin, aklın ötesine geçip felakete götüren iç mantığını sorguluyor. “Yeryüzündeki çölleri süsleyen devasa kalıntıların çoğu ilerleme tuzaklarının heykelleridir,” diyen Wright, Sümerler, Mayalar, Mezopotamya, Roma, Mısır ve Çin gibi, bir zamanlar güçlü, karmaşık ve gösterişli uygarlıkların, ders alınacak yazgıları aracılığıyla ilerleme mitiyle hesaplaşıyor.

Mihály Hoppál – Avrasya’da Şamanlar (2012)

  • AVRASYA’DA ŞAMANLAR, Mihály Hoppál, çeviren: Bülent Bayram ve Hüseyin Şevket Çağatay Çapraz, Yapı Kredi Yayınları, kültür, 343 sayfa

 

Mihály Hoppál elimizdeki ilgi çekici çalışmasında, Şamanizmin eski kültürünün yanı sıra, bugünkü şamanların hayatını ve ritüellerini inceliyor. Hoppál çalışmasına, şamanların dünyasını irdeleyerek başlıyor. Burada Şamanizmin ne olduğu, bir kişinin nasıl şaman olduğu açıklanıyor ve şamanların hastalıkları sağaltmak, kurban törenlerini yönetmek, sözlü geleneğin koruyuculuğunu üstlenmek gibi toplumsal rolleri ele alınıyor. Yazar devamında da, şamanlığın kökenlerini, eski şaman resimlerini, halkların farklı şamanlık geleneklerini, şamanların nesneler dünyasını ve modern Şamanizmin hayatta kalma savaşını ele alıyor.

Jay Winter, Geoffrey Parker ve Mary R. Habeck – 1. Dünya Savaşı ve 20. Yüzyıl (2012)

 

Elimizdeki kitapta bir araya getirilen makaleler, dünyanın ilk topyekûn savaşının kökenlerini, yürütülüşünü ve sonuçlarını inceliyor.

Kitabı ilgi çekici kılan hususların başında, 1. Dünya Savaşı’nı askeri tarih, uluslararası tarih ve kültür tarihi gibi farklı yaklaşımlarla analiz etmesi.

Savaştan önce Kuzeybatı Avrupa’da İngiltere ile Almanya ve Avusturya ile Rusya arasında başlayan güç gösterileriyle açılan kitapta, savaşın başlama nedenleri, savaşta kullanılan teknolojiler, cephe anlatıları, savaş ekonomisi, savaş zamanlarında işçiler ve işçi hareketleri ve 1. Dünya Savaşı’nın kültürel mirası konuları ele alınıyor.

  • Künye: Jay Winter, Geoffrey Parker ve Mary R. Habeck – 1. Dünya Savaşı ve 20. Yüzyıl, çeviren: Tansel Demirel, İş Kültür Yayınları, tarih, 359 sayfa