Boris James – Selahaddin ve Kürtler (2012)

  • SELAHADDİN VE KÜRTLER, Boris James, çeviren: Nazlı Bilgiç, Avesta Yayınları, tarih, 178 sayfa

 

Boris James ‘Selahaddin ve Kürtler’de, Haçlılar döneminde önemli roller üstlenmiş Eyyûbiler ile bu topluluğun liderlerinden Selahaddin Eyyûbi’nin hayatına ve onun Kürtlerle ilişkisine odaklanıyor. Selahaddin’in hizmetine giren Kürt aşiretlerin dinamiklerini inceleyerek çalışmasına başlayan James, ardından, vakanüvislerce Kürtlere dair yansıtılan tasvirleri tartışarak Ortaçağdaki Kürt imgesini ve kimliğini araştırıyor. Yazar, Selahaddin’in egemenliğine ayırdığı üçüncü bölümde de, Kürtlerin o dönemin sivil ve askeri elit kesiminin hiyerarşisindeki yerini ve Eyyûbi dönemindeki kültürel ve siyasî nüfuzunu ortaya koyuyor.

Jack Goody – Tarih Hırsızlığı (2012)

  • TARİH HIRSIZLIĞI, Jack Goody, çeviren: Gül Çağalı Güven, İş Kültür Yayınları, tarih, 420 sayfa

 

Jack Goody “tarih hırsızlığı” kavramıyla, tarihin Batı tarafından ele geçirilişini kastediyor. Yazara göre geçmiş, Avrupa, çoğu zaman da Batı Avrupa ölçeğinde yaşananlara göre kavramsallaştırılmış ve bu, dünyanın geri kalanına dayatılmıştır. Goody bunu ortaya koymak amacıyla, Avrupalı tarihçilerin geçmişten bugüne toplumdaki değişiklikleri nasıl algıladıklarını, yeni baştan incelemeye koyuluyor. Demokrasi, kapitalizm ve bireycilik gibi kurumların ortaya çıkışını yalnızca Batı’ya mal etmenin, diğer kültürlere yönelik bir hırsızlık olduğunu savunan Goody, bu hırsızlığın ortaya çıkışını ve gelişimini araştırıyor.

Nusret Aydın – Diyarbekir ve Mırdasiler Tarihi (2012)

  • DİYARBEKİR VE MIRDASİLER TARİHİ, Nusret Aydın, Avesta Yayınları, tarih, 438 sayfa

 

Nusret Aydın, daha önce yayımladığı ‘Eğil Hükümdarları Tarihi’nde, günümüzde Diyarbakır’a bağlı bir ilçe olan Gîl (Eğil) ve yöresinin tarihini incelemişti. Yazar elimizdeki son çalışmasında da, Diyarbakır’dan başlayarak Adıyaman Gerger’i ve Elazığ’ı içine almış Mırdasi aşiretinin tarihine uzanıyor. Aydın kitabına, ilkçağlardan Mırdasilere kadar yörenin tarihini kapsamlı bir şekilde ele alarak başlıyor. Çalışmanın devamında da, Mırdasilerin, Antik çağda Sophene olarak bilinen yukarıdaki bölgeye gelişleri, buradaki imar faaliyetleri ve aşiret tarihinin önde gelen isimlerinin hayatı ve çalışmaları anlatılıyor.

Isabel de Madariaga – Korkunç İvan (2012)

  • KORKUNÇ İVAN, Isabel de Madariaga, çeviren: Emin Tanrıyar, İş Kültür Yayınları, biyografi, 570 sayfa

 

Isabel de Madariaga ‘Korkunç İvan’da, günümüzde ulaşılan kanıtlara dayanarak 1547’den 1584’e kadar sürmüş saltanatı döneminde, genişlemekte olan ülkesi ve halkı üzerinde yıkıcı izler bırakmış “Korkunç” lakaplı IV. İvan’ın, bir insan ve hükümdar olarak portresini sunuyor. Rusya tarihinde önemli yeri olan IV. İvan, iktidarda bulunduğu uzun dönemde, ülkesinin sınırlarını genişlettiği kadar Rusya’da büyük bir korku imparatorluğu da yaratmıştı. de Madariaga harita ve ilüstrasyonlarla zenginleştirdiği çalışmasında, Rusya’nın ilk çarının hayatını, çalışmalarını ve ülkesine bıraktığı mirası kapsamlı bir bakışla irdeliyor.

Ira Katznelson ve Aristide R. Zolberg (ed.) – İşçi Sınıfı Oluşumu (2012)

  • İŞÇİ SINIFI OLUŞUMU, editör: Ira Katznelson ve Aristide R. Zolberg, çeviren: Reşide Adal Dündar, Özgür Balkılıç, Mehmet Kendirci ve Onur Öncan, Tan Kitabevi, tarih, 453 sayfa

 

Her biri kendi alanında uzman akademisyenlerin katkıda bulunduğu ‘İşçi Sınıfı Oluşumu’, E. P. Thompson’un ünlü eseri ‘İngiliz İşçi Sınıfının Oluşumu’nun açtığı yoldan ilerleyerek, Fransa, Almanya ve ABD örnekleri üzerinden işçi sınıfının oluşum sürecini tarihsel bir boyutta irdeliyor. Fransa’da zanaatkârlar, fabrika işçileri ve işçi sınıfının oluşumu; 1848-1900 arasında Fransa’daki işçi sınıfı kültürlerinin özgünlüğü; ABD’de İş Savaş öncesi işçi sınıfları; 19. yüzyıl sonlarında Amerikan işçi sınıfının örgütlenişi ve dağılışı ve 1800-1900 arasında Almanya’da işçi sınıfının oluşumu, kitapta yer alan konulardan birkaçı.

Niall Ferguson – Uygarlık (2012)

  • UYGARLIK, Niall Ferguson, çeviren: Nurettin Elhüseyni, Yapı Kredi Yayınları, tarih, 387 sayfa

 

Kuşağının en önemli Britanyalı tarihçilerinden sayılan Niall Ferguson ‘Uygarlık’ta, önceki 500 yılın büyük bölümünde ötekiler karşısında gerçek ve sürekli bir üstünlükten açıkça yararlanan Batı’yı irdeliyor. Ferguson, Batı’yı ötekilerden ayırt eden şeylerin, yani küresel gücün asıl kaynaklarının belirgin altı kurum ve onlarla ilişkili fikirler olduğunu savunuyor. Yazar bu altı kurumu da, rekabet, bilim, mülkiyet hakları, tıp, tüketim toplumu ve çalışma ahlakı şeklinde sıralıyor ve bunları ayrı bölümler halinde ele alarak Batı uygarlığının yüzyıllar boyunca dünyaya egemen olmasını sağlayan süreçleri analiz ediyor.

Karl Löwith – Tarihte Anlam (2012)

  • TARİHTE ANLAM, Karl Löwith, çeviren: Caner Turan, Say Yayıncılık, tarih, 344 sayfa

 

Filozof Martin Heidegger’in öğrenciliğini de yapmış Karl Löwith ‘Tarihte Anlam’da, 18. ve 19. yüzyılın tarih felsefelerini Hegel, Marx, Vico, Burckhardt, Augustine ve Nietzsche gibi düşünürler üzerinden izleyerek İncil’e yaptığı geri dönüşlerle modern tarih felsefeleri ile onların teolojik öncelleri arasındaki ilişkiye odaklanıyor. Felsefe, din, tarih ve teoloji arasındaki ilişkiye dair iyi bir çalışma olan kitap, Batı dünyasına egemen olan modern düşünce ile Hıristiyanlık inancı arasındaki ilişkinin tarih düşüncesini ve genel anlamda düşünce dünyasını ne şekilde etkilediğini ortaya koymasıyla ilgi çekiyor diyebiliriz.

Paul Magdalino – Ortaçağda İstanbul (2012)

  • ORTAÇAĞDA İSTANBUL, Paul Magdalino, çeviren: Barış Cezar, Koç Üniversitesi Yayınları, tarih, 216 sayfa

 

Bizans tarihçisi Paul Magdalino, elimizdeki çalışması ‘Ortaçağda İstanbul’da, 6. ve 10. yüzyıllar arasında İstanbul’un kentsel dönüşümüne odaklanıyor. Yazılı kaynaklar, arkeoloji ve mimari gibi alanlardan yararlanan Magdalino, yalnızca tarihle ilgilenenlere değil, yaşadıkları şehrin geçmiş görünümlerini merak eden okurlara da hitap edecek bir kitaba imza atmış. Kitapta, dönemin Bizans’ındaki İuliauns veya Sophia Limanı, fırınlar, canlı hayvan ve et pazarları, Hıristiyan binaları, hayır kurumları, dini kurumlar, halk hamamları ve noterlik binaları gibi yapılar anlatılıyor; şehrin Ortaçağdaki genişlemesi inceleniyor.

Hüseyin Aygün – Dersim 1938 Ve Hacı Hıdır Ataç’ın Defteri (2012)

  • DERSİM 1938 VE HACI HIDIR ATAÇ’IN DEFTERİ, Hüseyin Aygün, Dipnot Yayınları, tarih, 214 sayfa

 

Hüseyin Aygün elimizdeki kitabında, 2006 yılında hayata veda eden Hacı Hıdır Ataç’ın tuttuğu defter üzerinden 1938’de yaşanan Dersim katliamının izini sürüyor. Ataç, 1938 katliamına yakalandığında on iki yaşındaydı. Babası ve kardeşleri Nazımiye’nin Pax nahiyesinin altındaki dereye doğru ölüme götürüldükleri yürüyüşe çıktıklarında o, annesi ve kundaktaki kardeşi ile kaldıkları köyden bir önceki gece ayrılmışlar. Ataç, bu sürece dair tanıklığını elimizdeki deftere kaydedetmiş. Aygün’ün çalışması, söz konusu defterin yanı sıra, ilk kez yayımlanan belge, rapor ve haritalar eşliğinde Dersim’de 1938’de yaşananları ortaya koyuyor.

Mike Davis – Üzerinde Güneş Batmayan Katliam (2012)

  • ÜZERİNDE GÜNEŞ BATMAYAN KATLİAM, Mike Davis, çeviren: Umut Haskan, Yordam Kitap, tarih, 456 sayfa

Mike Davis ‘Üzerinde Güneş Batmayan Katliam’da, Viktorya döneminin sonunda üçüncü dünyayı girdabına alan kuraklıkları ve kıtlıkları anlatıyor. Davis, Asya ve Afrika boyunca yaşanan üç kıtlıkta elli milyon kişinin öldüğünü; Etiyopya ile Sudan’ın nüfuslarının üçte birini kaybettiğini belirtiyor. Davis, kuraklıkları birer doğa felaketi olarak incelemekle yetinmeyip Batılılarca dayatılan altın standardı ile Yeni Emperyalizm’in kıtlıkların artışındaki payını da araştırıyor. Yazar, tahılın serbest piyasaya düşmesiyle yerel gelir kaynaklarının sekteye uğradığını, bunun da kıtlığın artışında önemli bir etken olduğunu gösteriyor.