Psikanaliz – Sayfa 4

Kolektif – Sapkınlık ve Toplumsal İlişkiler (2025)

Slavoj Žižek, Molly Anne Rothenberg ve Dennis A. Foster’ın ‘Sapkınlık ve Toplumsal İlişkiler’ (‘Perversion and the Social Relatation’) adlı kitabı, sapkınlığın toplumsal ve psişik boyutlarını Lacancı psikanaliz, Marksist eleştiri ve queer teori perspektiflerinden inceleyen bir eserdir. Kitap, sapkınlığın sadece bireysel bir patoloji olmadığını, aynı zamanda toplumsal ve kültürel bir fenomen olduğunu savunuyor. Yazarlar, sapkınlığın, toplumsal normlara ve ideolojilere meydan okuyarak, toplumsal düzenin ve iktidar ilişkilerinin işleyişini açığa çıkardığını öne sürüyorlar.

Kitapta, sapkınlığın farklı biçimleri ve tezahürleri ele alınıyor. Yazarlar, fetişizm, sadomazoşizm, teşhircilik ve röntgencilik gibi sapkınlık türlerini, toplumsal ve psişik bağlamlarda inceliyorlar. Sapkınlığın, arzu, kimlik, cinsellik ve güç gibi temel kavramlarla ilişkisi tartışılıyor. Kitap, sapkınlığın sadece bir “sapma” olmadığını, aynı zamanda toplumsal ve kültürel normların inşasında ve sürdürülmesinde önemli bir rol oynadığını gösteriyor.

Yazarlar, sapkınlığın, toplumsal ve siyasi değişim için bir potansiyel taşıdığını da öne sürüyorlar. Sapkınlığın, toplumsal normlara ve ideolojilere meydan okuyarak, yeni düşünme ve eylem biçimlerinin ortaya çıkmasına katkıda bulunabileceği savunuluyor. Kitap, sapkınlığın, toplumsal ve siyasi eleştiri için bir araç olarak kullanılabileceğini gösteriyor.

Künye: Kolektif – Sapkınlık ve Toplumsal İlişkiler, derleyen: Slavoj Žižek, Molly Anne Rothenberg, Dennis A. Foster, çeviren: Aslı Önal, Axis Yayınları, psikanaliz, 336 sayfa, 2025

Patrick J. Casement – Hatalarımızdan Öğrenmek (2025)

Patrick J. Casement’in bu kitabı, psikanaliz ve psikoterapi alanında dogmatik yaklaşımların ötesine geçmeyi ve hatalardan öğrenmenin önemini vurgulayan bir eserdir. ‘Hatalarımızdan Öğrenmek: Psikanaliz ve Psikoterapide Dogmanın Ötesi’ (‘Learning from Our Mistakes: Beyond Dogma in Psychoanalysis and Psychotherapy’) adlı kitabı, terapistlerin ve analistlerin hata yapmaktan korkmamaları gerektiğini, aksine hataların terapötik süreçte değerli bir öğrenme fırsatı sunduğunu savunuyor. Kitap, terapistlerin kendi hatalarını kabul etmelerinin ve hastalarıyla bu hatalar üzerine açıkça konuşmalarının, terapötik ilişkinin derinleşmesine ve hastaların iyileşme sürecine katkıda bulunduğunu öne sürüyor.

Casement, terapistlerin ve analistlerin, kendi kişisel deneyimlerinden ve hatalarından ders çıkararak, hastalarına daha etkili bir şekilde yardımcı olabileceklerini belirtiyor. Kitapta, terapistlerin kendi önyargılarını ve sınırlılıklarını fark etmelerinin, hastalarıyla daha empatik ve anlayışlı bir ilişki kurmalarına yardımcı olacağı vurgulanıyor. Casement, terapistlerin ve analistlerin, hastalarının deneyimlerine ve duygularına daha açık ve esnek bir şekilde yaklaşmalarının, terapötik sürecin başarısı için kritik olduğunu savunuyor. Kitap, terapistlerin ve analistlerin, hastalarının dünyasına girmek ve onların deneyimlerini anlamak için kendi iç dünyalarını keşfetmeleri gerektiğini öne sürüyor.

Casement, terapistlerin ve analistlerin, hastalarının direncine ve savunmalarına saygı duymalarının, terapötik sürecin güvenli ve etkili bir şekilde ilerlemesi için önemli olduğunu belirtiyor. Kitapta, terapistlerin ve analistlerin, hastalarının kendi hızlarında ilerlemelerine izin vermelerinin ve onları zorlamamalarının, terapötik ilişkinin sağlıklı bir şekilde gelişmesine katkıda bulunacağı vurgulanıyor. Casement, terapistlerin ve analistlerin, hastalarının kendi iç kaynaklarını keşfetmelerine ve kendi çözümlerini bulmalarına yardımcı olmalarının, terapötik sürecin nihai hedefi olduğunu savunuyor.

Kitap, terapistlerin ve analistlerin, hastalarına kendi yaşamlarının kontrolünü ellerine almaları için ilham vermelerinin, terapötik sürecin kalıcı bir etki yaratmasına yardımcı olacağını öne sürüyor.

Künye: Patrick J. Casement – Hatalarımızdan Öğrenmek: Psikanaliz ve Psikoterapide Dogmanın Ötesi, çeviren: Elif Kayurtar, Okuyanus Yayınları, psikanaliz, 248 sayfa, 2025

Sigmund Freud – Bilinçaltı (2025)

Bu kitap, Sigmund Freud’un bilinçaltı üzerine yazdığı çeşitli makalelerden oluşan bir derleme. Kitap, Freud’un bilinçaltı kavramını nasıl geliştirdiğini ve bu kavramın psikanaliz teorisindeki önemini anlamak için önemli bir kaynak.

Kitapta yer alan makalelerde Freud, bilinçaltının doğasını, işleyişini ve insan davranışları üzerindeki etkilerini ele alır. Freud’a göre bilinçaltı, bastırılmış dürtülerin, arzuların ve anıların deposudur. Bu içerikler, bilince doğrudan erişilemez olsa da rüyalar, dil sürçmeleri ve nevrotik semptomlar gibi dolaylı yollarla ifade edilebilir.

Freud, bilinçaltının insan zihninin büyük bir bölümünü oluşturduğunu ve davranışlarımızı önemli ölçüde etkilediğini savunur. Bilinçaltındaki çatışmaların ve bastırılmış duyguların, ruhsal rahatsızlıklara ve nevrozlara yol açabileceğini öne sürer.

Kitapta yer alan bazı önemli temalar şunlardır: Bilinçaltının doğası ve işleyişi, Freud, bilinçaltının nasıl çalıştığını ve bilinçle olan ilişkisini açıklar.

Bilinçaltının rüyalarla ilişkisi, Freud rüyaların bilinçaltındaki arzuların ve çatışmaların sembolik ifadeleri olduğunu savunur.

Bilinçaltının nevrozlarla ilişkisi, Freud nevrozların bilinçaltındaki bastırılmış duyguların ve çatışmaların bir sonucu olduğunu öne sürer.

Bilinçaltının cinsellik ve saldırganlık dürtüleriyle ilişkisi, Freud bu dürtülerin bilinçaltında önemli bir rol oynadığını ve insan davranışlarını etkilediğini savunur.

Özetle bu kitap, Freud’un bilinçaltı kavramını ve psikanaliz teorisini anlamak isteyenler için temel bir kaynak. Kitap, Freud’un düşüncelerinin karmaşıklığını ve derinliğini gösterirken, aynı zamanda psikanalizin insan zihni ve davranışı hakkındaki anlayışımızı nasıl şekillendirdiğini de ortaya koyuyor.

Künye: Sigmund Freud – Bilinçaltı, çeviren: Sinan Köseoğlu, Say Yayınları, psikanaliz, 184 sayfa, 2025

John Forrester – Freud ve Psikanaliz (2025)

John Forrester’ın ‘Freud ve Psikanaliz: Altı Giriş Dersi’ (‘Freud and Psychoanalysis: Six Introductory Lectures’) adlı kitabı, psikanalizin temellerini ve Freud’un düşüncelerini altı ders üzerinden anlatıyor.

Kitap, Freud’un biyografisinden, bilimsel aşamalarından, temel kavramlarından (bilinçdışı, rüyalar, arzular vb.) ve yeni bir klinik uygulama geliştirmesine kadar birçok konuyu ele alıyor.

Psikanalizin sadece Freud’un değil, hareketin geliştiği birçok yerdeki etkilerini de inceliyor.

Kitap, psikanalitik düşüncenin kültürel ve devrimci etkisini aydınlatarak, okuyucuları 20. yüzyılı şekillendiren bir alana ve düşünce biçimine davet ediyor.

Künye: John Forrester – Freud ve Psikanaliz: Altı Giriş Dersi, çeviren: Oya Gürbahçe, Ayrıntı Yayınları, psikanaliz, 208 sayfa, 2025

Bruno Bettelheim – Freud ve İnsan Ruhu (2025)

Bruno Bettelheim’ın ‘Freud ve İnsan Ruhu’ (‘Freud and Man’s Soul’) adlı kitabı, Freud’un psikanalitik teorisini yeniden yorumlayarak, onun düşüncelerinin temelindeki insani ve kültürel öğeleri ortaya çıkarıyor. Bettelheim, Freud’un çalışmalarının genellikle bilimsel ve nesnel bir yaklaşımla ele alındığını, ancak Freud’un kendi kültürel bağlamının ve insani deneyimlerinin de göz ardı edildiğini savunur. Bu kitapta, Freud’un dilinin ve kavramlarının, aslında Yahudi geleneği ve kültürüyle nasıl iç içe olduğunu gösterir.

Bettelheim, Freud’un “ruh” kavramına odaklanarak, onun aslında insanın iç dünyasına, duygusal ve spiritüel deneyimlerine yaptığı vurguyu yeniden canlandırır. Freud’un “id”, “ego” ve “süperego” gibi kavramlarının, aslında insanın temel dürtüleri, bilinçli düşünce süreçleri ve toplumsal değerler arasındaki etkileşimi anlamak için bir çerçeve sunduğunu öne sürer. Ancak, bu kavramların sadece mekanik ve yapısal olarak ele alınmasının, insanın karmaşık ve çok boyutlu doğasını anlamak için yeterli olmadığını savunur.

Bettelheim, Freud’un psikanalitik teorisinin, insanın anlam arayışını, değerlerini ve ilişkilerini nasıl etkilediğini derinlemesine inceler. Ona göre, Freud’un düşünceleri, insanın kendi iç dünyasını keşfetmesine, kendi duygusal deneyimlerini anlamasına ve kendi yaşamına anlam vermesine yardımcı olabilir. Ancak, bu sürecin, sadece bilimsel bir analizle değil, aynı zamanda insanın kendi kültürel ve toplumsal bağlamını da dikkate alarak mümkün olduğunu vurgular.

Sonuç olarak, Bettelheim’ın kitabı, Freud’un psikanalitik teorisine yeni bir bakış açısı getirerek, onun düşüncelerinin insani ve kültürel boyutlarını yeniden keşfetmemizi sağlar. Kitap, Freud’un çalışmalarının sadece bilimsel bir analizle değil, aynı zamanda insanın kendi iç dünyasını ve yaşamını anlamak için nasıl bir araç olabileceğini gösterir.

Künye: Bruno Bettelheim – Freud ve İnsan Ruhu, çeviren: Elif Okan Gezmiş, Sfenks Kitap, psikanaliz, 102 sayfa, 2025

Donald Kalsched – Travmanın İç Dünyası (2025)

Donald Kalsched, Jungcu psikoloji perspektifinden yola çıkarak, travmanın bireyin iç dünyasında yarattığı etkileri derinlemesine inceleyen önemli bir psikologdur. ‘Travmanın İç Dünyası’ adlı eseri, bu alandaki en kapsamlı çalışmalardan biri olarak kabul edilir.

Kalsched, travmanın sadece bir olay değil, aynı zamanda bireyin iç dünyasında derin izler bırakan bir süreç olduğunu vurgular. Travmanın, bireyin kimlik algısı, ilişkileri ve yaşam amacı üzerindeki uzun vadeli etkilerini inceler.

Travmaya karşı gelişen savunma mekanizmalarının, bireyin iç dünyasında nasıl bir yapı oluşturduğunu ve bu yapıların hem koruyucu hem de sınırlayıcı olabileceğini açıklar. Jung’un arketip teorisi üzerinden, travmanın bireyin ruhsal bütünlüğünü nasıl etkilediğini inceler.

Kalsched, travmadan iyileşmenin sadece semptomların giderilmesi değil, aynı zamanda bireyin iç dünyasındaki yaraların onarılması olduğunu vurgular. İyileşme sürecinde rüyaların, sembollerin ve mitolojinin önemini belirtir.

Travmanın bireyin ruhsal bütünlüğünü nasıl bozduğunu ve bu bütünlüğün yeniden kurulmasının önemini vurgular.

Sonuç olarak, ‘Travmanın İç Dünyası’ kitabı, travma deneyiminin karmaşıklığına ve derinliğine dair önemli bir bakış açısı sunar. Kitap, hem terapistler hem de travma deneyimi yaşayan bireyler için değerli bir kaynak niteliğindedir.

Künye: Donald Kalsched – Travmanın İç Dünyası: Ruhun Arketipsel Savunmaları, çeviren: Eda Ilgım Biçici, Okuyanus Yayınları, psikanaliz, 436 sayfa, 2025

Massimo Recalcati – Aşk Hayatında Affetmeye Övgü (2024)

Massimo Recalcati, çağdaş psikanalizin önde gelen isimlerinden biri.

‘Aşk Hayatında Affetmeye Övgü’ adlı eseri, yaşadığımız çağın getirdiği değişimlerin bireysel ve toplumsal psike üzerindeki etkilerini derinlemesine inceliyor. Özellikle pandemi sürecinin insan ilişkileri, aile yapısı, aşk ve cinsellik gibi temel kavramlar üzerindeki dönüştürücü gücüne odaklanıyor.

Recalcati, pandemi sürecinin yarattığı belirsizlik, kaygı ve yalnızlık duygularının insan psikesi üzerindeki derin izlerini anlatıyor.

Pandemi, insanlar arasındaki sosyal etkileşimi sınırlayarak ilişkilerin dinamiklerini kökten değiştirdi. Recalcati, bu değişimin aşk, aile ve arkadaşlık ilişkileri üzerindeki etkilerini inceliyor.

Pandemi sonrası dünyada yeni bir normalin ortaya çıktığını ve bu yeni normalin bireylerin kimliklerini, değerlerini ve yaşam biçimlerini nasıl şekillendirdiğini tartışıyor.

Recalcati, psikanalizin günümüz dünyasının karmaşık sorunlarına cevap verebilecek güçlü bir araç olduğunu savunuyor. Pandemi sürecinde psikanalizin önemi ve geleceği hakkında önemli tespitlerde bulunuyor.

Recalcati, yaşadığımız çağın karmaşasını ve belirsizliğini psikanalitik bir bakış açısıyla yorumlayarak, bireylerin yaşadığı zorlukları daha iyi anlamalarına yardımcı oluyor.

‘Affetmeye Övgü’ ayrılıkların aleladeleştiği, romantik ilişkilerin çabucak sıkıcılaştığı, aşkın giderek narsizmin oyuncağı haline geldiği bir dünyaya itiraz niteliğinde.

Künye: Massimo Recalcati – Aşk Hayatında Affetmeye Övgü, çeviren: Bilge Özsoy, Telemak Kitap, psikoloji, 132 sayfa, 2024

Patrick J. Casement – Yolda Öğrenmek (2025)

Patrick J. Casement ‘Yolda Öğrenmek’ adlı kitabında, kendi terapötik deneyimlerini ve öğrenme süreçlerini samimi bir şekilde paylaşarak, psikanalizin dinamik ve gelişimsel bir alan olduğunu vurgular.

Kitapta, Casement, klasik psikanalitik tekniklerin yanı sıra, daha deneysel ve kişisel yaklaşımların önemini de vurgular. Terapi sürecinde, hem terapistin hem de hastanın sürekli bir öğrenme içinde olduğunu ve bu öğrenmenin karşılıklı bir etkileşimle gerçekleştiğini belirtir.

Kitabın ana temaları:

Terapinin Dinamik Doğası: Casement, terapinin statik bir süreç olmadığını, sürekli değişen ve gelişen bir etkileşim olduğunu vurgular. Terapistin de tıpkı hasta gibi öğrenen ve büyüyen bir birey olduğunu belirtir.

Hastanın Önemli Rolü: Casement, terapide hastanın aktif rolünü vurgular. Hastanın kendi deneyimlerini ve duygularını keşfetmesi ve anlamlandırması için terapistin ona rehberlik etmesi gerektiğini savunur.

Terapistin Sürekli Öğrenmesi: Casement, terapistlerin de sürekli öğrenmesi gerektiğini ve kendilerini geliştirmeleri gerektiğini vurgular. Kendi deneyimlerini ve hatalarını paylaşarak, diğer terapistlere de ilham verir.

Terapideki İnsanlık Hali: Casement, terapinin sadece teknik bir süreç olmadığını, aynı zamanda insan ilişkileri ve duygusal bağlar üzerine kurulu bir süreç olduğunu belirtir. Terapistin de bir insan olduğu ve kendi duygularını ve deneyimlerini terapi sürecine yansıtabileceğini kabul eder.

Casement, psikanalizi daha insancıl ve dinamik bir hale getiriyor, terapistlere, kendi deneyimlerini ve duygularını terapide kullanma konusunda cesaret veriyor.

Hastaların terapide daha aktif bir rol oynayabileceklerini gösteren kitap, psikanaliz alanında çalışanlar ve terapi sürecinde ilgi duyan herkes için önemli bir kaynak niteliğinde. Casement’in samimi ve içten yaklaşımı, psikanalizin daha insancıl ve anlaşılır bir hale gelmesine katkıda bulunur.

Künye: Patrick J. Casement – Yolda Öğrenmek: Psikanaliz ve Psikoterapi Üzerine Düşünceler, çeviren: Elif Kayurtar, Okuyanus Yayınları, psikanaliz, 300 sayfa, 2025

Kolektif – Zaman ve Mekân (2024)

Çağlar boyunca insan, hayatını sürdürdüğü mekânlara ait, hem kendisiyle ilgili hem kendisi dışındaki olaylar karşısında hissettiği acziyetin üstesinden, dehşetini meraka dönüştürme kabiliyetiyle gelmeye çalışmıştır.

O âna kadar kendisinde çaresizlik uyandıran bilinmezlikle tefekkürle ilişki kurmanın bir yolunu bulmaya, varoluşunu sürdürmeye uğraşmıştır.

Doğanın, kendisine ve yaşam alanlarına hükmeden koşullarının gizemini çözme ihtiyacıyla içinde zamanı kurmuş, yaşadığı mekânla ilişkisine yeni bir boyut olarak zamanı katmıştır.

Psikanalitik Bakışlar Sempozyumu’na ait konuşmaların derlendiği bu kitap, okuyucuyla birlikte, “zaman” ve “mekân” kavramlarının insan ruhsallığındaki izlerini sürme imkânını sunan bir zemin olma umudunu taşıyor.

Psikanalizde, geçmiş deneyimlerin bireyin şimdiki halini ve geleceğini şekillendirdiği düşüncesi ön plandadır.

Çocukluk travmaları, kayıplar, ilk bağlanma deneyimleri gibi geçmişte yaşanan olaylar, bilinçaltında iz bırakır ve yetişkinlik dönemindeki düşünce ve davranışları etkiler.

Psikanalizde, mekanlara da sembolik anlamlar yüklenir.

Örneğin, ev, iş yeri, doğa gibi yerler, bireyin iç dünyasıyla ilgili farklı anlamlara gelebilir.

Ev, güvenli bir sığınak olarak algılanırken, iş yeri rekabet ve başarı gibi temaları yansıtabilir.

Özetle, psikanaliz, zaman ve mekânı statik ve objektif kavramlar olarak değil, bireyin subjektif deneyimleri ve iç dünyasıyla bağlantılı dinamik kavramlar olarak ele alır.

Geçmiş, şimdiki an ve gelecek arasındaki ilişkiler, bireyin zihinsel süreçleri ve davranışları üzerinde derin etkiler yaratır.

Psikanalitik terapi, bu etkileri anlama ve bireyin yaşam kalitesini artırma amacıyla kullanılır.

İşte bu derleme, bütün bu ilişkileri çok boyutlu bir bakışla irdeliyor.

Kitaba katkıda bulunan yazarlar ise şöyle: Burçak Erdal, Yeşim Korkut, Rosine Jozef Perelberg, Bella Habip, Gülgün Alptekin, Alp Kamazoğlu, Güven Güzeldere, Refhan Balkan Öztürk, Stefano Bolognini, Özay Özdemir, Derya Kulu, Rudi Vermote, Yeşim Can, Özlem Yıldız, Yücel Yılmaz, Çağla Pınar Sevinç Yalçın, Zeynep Baran Tatar ve Jülide Kenar.

Künye: Kolektif – Zaman ve Mekân, derleyen: Burçak Erdal, Minotor Kitap, psikanaliz, 328 sayfa, 2024

Joyce McDougall – Zihnin Tiyatroları (2024)

Joyce McDougall’ın psikanaliz alanındaki önemli eserlerinden biri olan ‘Zihin Tiyatroları’, zihinsel süreçleri ve psikanalitik tedaviyi oldukça özgün bir perspektifle ele alır.

Kitap, zihni bir tiyatro sahnesine benzeterek, içsel dünyamızda yaşananları dramatik bir anlatımla gözler önüne serer.

McDougall, zihindeki temsillerin statik değil, dinamik ve sürekli değişen yapılar olduğunu vurgular.

Bu temsiller, tıpkı bir tiyatro oyununda olduğu gibi, geçmiş deneyimlerin, fantezilerin ve arzuların etkisiyle sürekli olarak yeniden şekillenirler.

Yazar, zihinsel yaşamı bir tiyatro oyununa benzeterek, içsel çatışmaların, duygusal iniş çıkışların ve savunma mekanizmalarının bir sahne gösterisi gibi olduğunu ifade eder.

McDougall, psikanalitik tedaviyi, hastanın içsel dünyasının bir keşif yolculuğu olarak görür.

Terapist, bu yolculukta hastanın bilinçaltındaki sahneleri aydınlatmasına yardımcı olan bir rehber gibidir.

Kitap, zihin ve beden arasındaki ilişkiyi de inceler.

McDougall, bedensel semptomların genellikle zihinsel çatışmaların bir ifadesi olduğunu ve psikanalitik tedavide bedensel deneyimlerin de dikkate alınması gerektiğini savunur.

McDougall, psikanalizi, sadece sözlü ifadeye dayalı bir yöntem olmaktan çıkararak, hastanın tüm deneyimlerini (duyusal, bedensel vb.) kapsayan daha bütüncül bir yaklaşım sunar.

Zihin tiyatrosu metaforu, psikanalitik kavramları daha anlaşılır ve canlı hale getirerek hem terapistler hem de hastalar için yeni bir bakış açısı sunar.

McDougall’ın çalışmaları, psikosomatik hastalıkların anlaşılmasına önemli katkılar sağladı.

Künye: Joyce McDougall – Zihnin Tiyatroları: Psikanalitik Sahnede Yanılsama ve Hakikat, çeviren: Anjelika Şimşek, Feniks Kitap, psikanaliz, 280 sayfa, 2024