Kolektif – 81 İl, 81 Ünlü, 81 Yemek (2009)

Bilge Ekinci’nin hazırladığı elimizdeki çalışma, ünlü isimlerce sunulan yemek tariflerini barındırıyor.

Türkiye’nin her ilinden bir yemek tarifinin yer aldığı çalışma, yüzyılların imbiğinden süzülmüş damak zevklerinin zenginliğini gözler önüne seriyor.

Besni tava, bakla dolması, minci tava, doxave, meftune, köbete, dible, zahter salatası, kaçamak, kuymak, tutmaç çorbası gibi bilinmeyen birçok tarif; Ferdi Tayfur, Nurgül Yeşilçay, Sümer Ezgü, Metin Erksan, Şenes Erzik, Cüneyt Arkın, Ayşe Kulin, Mithat Bereket, Erkan Oğur ve Haldun Dormen gibi isimler tarafından veriliyor.

  • Künye: Kolektif – 81 İl, 81 Ünlü, 81 Yemek, hazırlayan: Bilge Ekinci, Elips Kitap, yemek, 169 sayfa

Doğan Temel – Denizlerimizde Amatör Balıkçılıkla İlgili Her Şey (2015)

Balık avlamak tutkunu amatör balıkçılar için, av mevsiminden balığın türüne uygun olta takımı seçmeye, gerekli malzeme ve teçhizatı bulundurmaktan uygun yemlerin hangileri olduğuna, gerekli ve pratik bilgiler.

Pek çok lezzetli balık yemeği tarifi ve balıklar için pişirme yöntemleri de, kitabın diğer sürprizleri.

  • Künye: Doğan Temel – Denizlerimizde Amatör Balıkçılıkla İlgili Her Şey, Kırmızı Kedi Yayınevi

Süleyman Dilsiz – Kahvaltıya Dair Her Şey (2015)

Süleyman Dilsiz’den pratik ve çabuk uygulanabilir, 100’ü aşkın kahvaltı tarifi.

Erik püreli meyve suyundan ballı cevizli kuru domatese, haşhaşlı yoğurttan fırında sumaklı patatese, pankekten gofret waffle’a ve zeytin salatasına, kolay bulunur malzemeler gözetilerek hazırlanmış bu tariflerden, her kahvaltı tutkunu muhakkak zevkine göre bir şeyler bulacaktır.

  • Künye: Süleyman Dilsiz – Kahvaltıya Dair Her Şey, Alfa Yayınları

Aysel Cömert – Cömert Sofralar (2015)

Girit, Midilli ve Ayvalık’ın cömert mutfağından derlenmiş, birbirinden lezzetli tarifler.

Uzun bir süre Ayvalık’ta kalan Aysel Cömert, nüfus mübadelesi sonrasında buraya gelmiş Midilli ve Giritli ailelerin yemek kültürünü derinlemesine incelemiş.

Kitap, hem harikulade 66 tane yemek tarifi barındırıyor hem de “Adalılar” olarak tanımlanan bu kesimin yemek kültürüne ışık tutuyor.

  • Künye: Aysel Cömert – Cömert Sofralar, Masa Yayınları

M. Faruk Bayrak – Güneydoğu Anadolu Yemekleri (2015)

Acısıyla meşhur Güneydoğu mutfağından, tümü katkısız 354 tarif.

Kendisi de Urfalı olan Bayrak, Avşordan kelle paçaya, ekşili malhıtadan şöşböreğe, büryandan kaburga dolmasına, tepsi kebabından çiğköfteye, kasabeden Arap dolmasına, boraniden şiveydize, isotlu çömlekten sac kavurmaya birbirinden lezzetli tarifler paylaşmakta.

  • Künye: M. Faruk Bayrak – Güneydoğu Anadolu Yemekleri, Alfa Yayınları

Treysi Kazmirci – Duygularını Yemek (2009)

Beslenmede psikolojinin etkisine odaklanan Treysi Kazmirci ‘Duygularını Yemek’te, okura, “Açlığınız fizyolojik mi, psikolojik mi?” sorusunu yöneltiyor.

Kazmirci çalışmasında, yeme davranışlarının değiştirilmesi için yapılması gerekenler, kilonun korunmasında nelere dikkat edilmesi gerektiği, hamile ve çocukluyken nasıl beslenileceği, depresyonu azaltmak için hangi yiyeceklerin tercih edilebileceği ve yemek bozukluğu olarak adlandırılan özel durumları gibi konuları ele alıyor.

Bağımlılık olarak yemek yeme sorununu inceleyen yazar, bunun nasıl üstesinden gelinebileceğine dair önerilerde bulunuyor.

Kitapta ayrıca, birçok ünlü ismin verdiği yemek tarifleri de yer alıyor.

  • Künye: Treysi Kazmirci – Duygularını Yemek, Epsilon Yayıncılık, psikoloji, 205 sayfa

Ebru Omurcalı – Atıştırmalıklar Kitabı (2015)

Yemek yapmayı istemediğimiz, canımızın hafif ama bir o kadar da lezzetli kaçamaklar aradığı zaman imdadımıza atıştırmalıklar yetişir.

Tam da bu isteğimize yanıt veren Ebru Omurcalı’nın bu kitabında ekmek güveci, kahvaltı dürümü, etli ekmek, susam dilimi, gevrek kabak, patatesli fritata gibi yapması kolay, keyifli ve lezzetli atıştırmalıklar elimizin altında.

  • Künye: Ebru Omurcalı – Atıştırmalıklar Kitabı, Alfa Yayınları

Jonathan Silvertown – Darwin’le Akşam Yemeği (2018)

Tat ve koku alma duyularımızın nasıl evrimleşti?

Peki, evrim, deniz ürünlerinden baharatlara, yeme kültürümüze nasıl yön verdi?

İşte bizi bir akşam yemeği sofrasına konuk eden Jonathan Silverton’ın bu özgün kitabı, evrimin yeme ve içme üzerine etkileri hakkında ufuk açıcı bir çalışma.

Yediğimiz her şeyin evrime dayanan bir geçmişi var.

Süpermarketlerdeki rafların her biri evrimin ürünleriyle dolu, ancak süt ürünlerinin üzerinde yer alan etiket bunu bize Jura Devri’nden kalma son kullanma tarihleriyle hatırlatmaz ya da meyve sebze reyonundaki etiketler, mısırın Kolomb öncesi dönemde Amerikalılar tarafından 6000 yıl boyunca yapay seçilime uğratıldığı gerçeğini açığa vurmaz.

Başka bir deyişle Silvertown’ın burada çok açık bir şekilde ortaya koyduğu gibi, her alışveriş listesi, her yemek tarifi, her menü ve yemek pişirmek için kullandığımız her malzeme, evrimci anlayışın babası Charles Darwin’le akşam yemeğine üstü kapalı bir davettir.

Silverton’ın kitabında yanıt aradığı kimi sorular şöyle:

  • Kabuklu deniz hayvanlarının tüketilmesi de 70 bin yıl önce Afrika kıtasından göç eden küçük insan gruplarının hayatlarını sürdürmelerine nasıl olanak tanıdı?
  • Tarım, günümüz beslenme düzeninin temelini nasıl oluşturdu?
  • Bitkilerin ve diğer besinlerin kimyasal özelliklerine tepki vermemize olanak tanıyan tat ve koku alma duyularımızın nasıl evrimleşti?
  • Yetiştirdiğimiz mahsullerin evrimleşme sürecinde izlediği rotalar nelerdir?
  • Kendimizi tatlılarla şımartmamız şeker ve yağ tüketmeye yönelik ilkel arzularımızı tatmin etmeye mi yönelik?
  • Yiyeceklerimizi paylaşmanın altındaki evrimsel etken nedir?
  • Yiyeceklerin geleceği ne olacak, genetik modifikasyon yiyeceklerin evrimleşmesi konusunda nasıl bir rol oynuyor?

Künye: Jonathan Silvertown – Darwin’le Akşam Yemeği: Evrim Yeme İçmeyi Nasıl Etkiler?, çeviren: Can Evren Topaktaş, Kolektif Kitap, bilim, 293 sayfa, 2018

Massimo Montanari – Kıtlık ve Bolluk (2018)

Avrupa’nın iki bin yıllık yemek yeme geleneği ve daha da önemlisi yemek yeme alışkanlığının dönüşümünün kültürlerin evriminde nasıl bir rol üstlendiğini ortaya koyan bir inceleme.

Özellikle, Avrupa’da yemeğin tarihinin zıtlıklarla dolu bir tarihe sahip olduğunu ortaya koymasıyla dikkat çeken kitapta,

  • Avrupa’da sınıflar ile yemek arasındaki ilişkiyi,
  • Bölge ve uluslar bağlamında damak tadındaki farklılaşmaları,
  • Yemek yeme konusunda tarihten bugüne uzanan belli başlı sorunları,
  • Yemeğin değişen üretim ve tüketim alışkanlıklarını,
  • Lezzetin, damak tadının evrimini,
  • Ve bunun gibi pek çok ilgi çekici konu irdeleniyor.

Künye: Massimo Montanari – Kıtlık ve Bolluk: Avrupa’da Yemeğin Tarihi, çeviren: Mesut Önen ve Biranda Hinginar Çoban, Nika Yayınevi, tarih, 224 sayfa, 2018

Özlem Mekik – Günümüz Lezzetleri (2015)

Mezeler, ana yemekler, hamur işleri ve tatlılardan oluşan, damak tadınızı zenginleştirecek tarifler.

Yemek yapma aşkıyla kendi mutfağında harikulade keşifler yapmış Mekik, acukadan humusa, incir salatasından pekmezli tavuğa, balkabaklı pilavdan elmalı tarta ve vejetaryen pankeke, birbirinden pratik pek çok tarifi bizimle paylaşıyor.

  • Künye: Özlem Mekik – Günümüz Lezzetleri, Alfa Yayınları