Etiket: 2015

Senem Aydın-Düzgit – Türklük, Müslümanlık, Doğululuk (2015)

AB’nin Türkiye söylemlerinin, Avrupa kimliğinin söylemsel inşasını nasıl sağladığını tartışan bir kitap.

Avrupalı milletvekilleriyle yapılmış mülakatlara dayanan kitap, Türkiye’nin AB üyeliğine dair yürütülen ideolojik, ulusal ve kurumsal tartışmaların kapsamlı bir dökümü.

Kitap, temelde Avrupa Komisyonu, Avrupa Parlamentosu ve üç Avrupa Birliği ülkesinin (Fransa, Almanya, İngiltere) Türkiye üzerine söylemlerini inceliyor.

Kitapta ele alınan kimi konular şöyle:

  • Uluslararası ilişkilerde kimlik,
  • Türkiye’nin üyeliği bağlamında, genişleme politikası yoluyla Avrupa’nın inşası,
  • AB-Türkiye ilişkilerindeki başlıca meseleler,
  • Bir güvenlik topluluğu olarak Avrupa,
  • Medeniyetler çatışmasına deva olarak Türkiye,
  • Avrupa için potansiyel bir güvenlik tehdidi olarak Türkiye,
  • Demokratik değerlerin savunucusu olarak Avrupa,
  • Türkiye demokrasisindeki belli başlı sorunlar,
  • Türkiye ve bir siyasi proje olarak Avrupa,
  • Avrupa’nın kültürel homojenliğini seyrelten veya Avrupa’da kültürel çeşitliliğe katkı yapan bir ülke olarak Türkiye…

Künye: Senem Aydın-Düzgit – Türklük, Müslümanlık, Doğululuk: AB’nin Türkiye Söylemleri, çeviren: Barış Cezar, Koç Üniversitesi Yayınları, siyaset, 217 sayfa, 2015

Barry Strauss – Jül Sezar’ın Ölümü (2015)

Tarihteki en ünlü suikastın, çok sayıda belgeyle zenginleşmiş öyküsü.

Bu cinayeti, itinayla planlanmış paramiliter bir operasyon olarak tanımlayan Barry Strauss, Roma’nın en ünlü generaline karşı adım adım tasarlanan komployu, bu oyunda rol almış dönemin önemli isimlerini polisiye roman tadında kaleme almış.

  • Künye: Barry Strauss – Jül Sezar’ın Ölümü, çeviren: Ekin Duru, Say Yayınları

Mehmet Ali Büyükkara – Çağdaş İslami Akımlar (2015)

Son iki yüzyılda, İslam coğrafyasının farklı bölgelerinde ortaya çıkan İslami akımların kapsamlı bir analizi.

Bu akımları gelenekçi, reformcu ve modernist başlıklarında ele alan Mehmet Ali Büyükkara, Selefilikten Vehhabiliğe, Halidiye Nakşiliği’den Nurculuk’a, Süleymancılık’tan Hizbü’t Tahrir ve İhvan’a pek çok İslami akımı masaya yatırıyor.

Büyükkara, bu hareketleri tanıtmakla kalmıyor, aynı zamanda onların tavırlarını açıklamak üzere geniş bir teorik çerçeveye başvuruyor.

Çalışma ayrıca, bu hareketlerin nasların yorumundan siyasete, fıkıh ve mezheplerden tasavvuf ve tarikatlara, eğitim ve bilime kadar birçok konuda ortaya koydukları görüşleri derinlemesine açıklamasıyla önemli.

  • Künye: Mehmet Ali Büyükkara – Çağdaş İslami Akımlar, Klasik Yayınları, din, 360 sayfa, 2015

Louise Michel – Komün (2015)

Öğretmen, anarşist-militan ve feminist Louise Michel’in, içinde aktif olarak yer aldığı Paris Komünü’ne dair tanıklığı, burada.

Paris Komünü, Fransa’da iki buçuk ay gibi kısa bir süre iktidarda kalmasına rağmen hem sosyalizm tarihinde hem de genel olarak dünya tarihinde büyük iz bıraktı.

Michel, Paris Komünü’nü, “Bir dünyanın molozları üzerinde son saatinde doğan başka bir dünya” olarak tanımlıyor.

Komün’ün ilk günlerinde Versailles’ın saldırıları, Komün ordusu bünyesinde görev almış kadınlar, devrimci dalganın taşraya yayılışı ve sarayın devrimcilere yönelik kıyımı konularında bir başucu kitabı.

Kitaptan iki alıntı:

“Gece nöbetlerimizde özgürlük için mücadeleden bahsetmeyi seviyorduk, şimdi de yeni bir germinal beklentisi içinde #Komün günlerinden ve 71 kıyımından yükselen şafağa kadar, bir yüzyıldan fazla gibi gelen yirmi beş yıldan bahsedeceğiz.”

“Mademki özgürlük için atan her yüreğin yalnızca biraz kurşuna hakkı var, ben de kendi payımı istiyorum.”

Louise Michel hakkında bir çalışma arayanlar Mary Talbot’ın ‘Kızıl Azize’ kitabına da bakabilir.

  • Künye: Louise Michel – Komün, çeviren: Şule Çiltaş, Ayrıntı Yayınları

Ivan Illich ve Barry Sanders – ABC: Aklın Modernleşmesi (2015)

Ivan Illich’in ‘Gölge İş’te ele aldığı vernaküler alanın yok edilmesi ve öğretilmiş anadilin hâkim kılınması temasını devam ettiren bir çalışma.

Illich ve Barry Sanders burada, dil, metin ve bunların tarihsel ve dinsel kaynakları ile modernleşmenin kaynağındaki yerini derinlemesine tartışıyor.

  • Künye: Ivan Illich ve Barry Sanders – ABC: Aklın Modernleşmesi, çeviren: İsmail Avcı ve Ümit Şahin, Yeni İnsan Yayınevi, felsefe, 176 sayfa, 2015

Terry Pratchett – Mort (2015)

Terry Pratchett’ın milyonlarca satan, kültleşmiş Diskdünya serisi, Mort ile devam ediyor.

Hikâyemizin kahramanı Mort, günün birinde ölümden bir iş teklifi almış, şimdi de ölümün çıraklığını yapmaktadır.

Fakat günün birinde âşık olması, onun çelişkilerini hepten derinleştirir.

Çünkü ölümün olduğu yerde, aşka yer yoktur.

  • Künye: Terry Pratchett – Mort, çeviren: Niran Elçi, Deli Dolu Yayınları

Kolektif – Milliyetçilik ve Toplumsal Cinsiyet (2015)

Bir siyaset tarzı, ideoloji ve siyasal-kültürel bir olgu olarak farklı biçimlerde işletilen milliyetçiliğe içkin toplumsal cinsiyet rejimlerine, Türkiye özelinde bakan makaleler.

Kitap, milliyetçilik ve toplumsal cinsiyet ilişkisini medyatik, edebi ve siyasi perspektiflerden irdelemesiyle önemli.

Kitapta tartışılan kimi konular şöyle:

  • Popüler kültür ve milliyetçilik,
  • Kadınların milliyetçiliği,
  • Bir erkeklik fantezisi olarak Kurtlar Vadisi,
  • Haberlerde milliyetçi ve cinsiyetçi söylem,
  • Güzellik yarışmaları ve milliyetçilik,
  • Halkevi sahnelerinde kadın imajları,
  • Halide Edip Adıvar, Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve Peyami Safa’nın ütopyacı gelecek kurgularında ideoloji ve toplumsal cinsiyet,
  • Milliyetçi-muhafazakâr tahayyül ve 12 Eylül filmleri…

Çalışmaya katkıda bulunan isimler ise şöyle: Suavi Aydın, Aksu Bora, Tanıl Bora, Simten Coşar, Kadir Dede, Tuba Kancı, Funda Gençoğlu Onbaşı, Eylem Özdemir, Aylin Özman, Çağla Karabağ Sarı, Burcu Şenel, Nagehan Tokdoğan, Sinan Yıldırmaz ve Yasemin Temizarabacı Yıldırmaz.

  • Künye: Kolektif – Milliyetçilik ve Toplumsal Cinsiyet, derleyen: Simten Coşar ve Aylin Özman, İletişim Yayınları, toplumsal cinsiyet çalışmaları, 389 sayfa, 2015

Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi – Malta Mektupları (2015)

İttihat ve Terakki partisinin önde gelen isimlerinden, Ahmet İzzet Paşa kabinesinde Adliye nazırı görevini yürütmüş Şeyhülislam Mustafa Hayri Efendi’nin, yaklaşık bir buçuk sene sürmüş Malta sürgünü zamanındaki mektupları.

Bu mektuplar, Osmanlı’nın bir dönemine ışık tutmasıyla önemli.

Malta’dan ayrıldığı 18 Kasım 1920 tarihine kadar tutuklu kaldığı yaklaşık bir buçuk sene boyunca eşi Unise Hanım’a, oğulları Suat, Münip ve Hakkı’ya gönderdiği mektuplarda Mustafa Hayri Bey, esaret hayatının güçlüklerinden bahsediyor ve ailesine nasihatlerde bulunuyor.

1914’te şeyhülislam olan Mustafa Hayri Efendi, Osmanlı İmparatorluğu’nun Birinci Dünya Harbi’ne girmesine dinen cevaz veren ünlü Cihad-ı Ekber Fetvası’nı hazırlayan isimdi.

İşgal döneminde sürüldüğü Malta’dan Kuva-yı Milliye ve Hint Müslümanlarının girişimleri sonucu kurtulan Mustafa Hayri Efendi, vatana döndükten sonra Mustafa Kemal Paşa’nın siyasete davetini kabul etmedi.

  • Künye: Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi – Malta Mektupları, hazırlayan: Ali Suat Ürgüplü, İş Kültür Yayınları, anı, 232 sayfa, 2015

Hasan Hayri Aslan – Ölümden de Öte (2015)

Hasan Hayri Aslan, 1981’in sonundan Ekim 1990’a kadar, tabutluk olarak nitelenen Diyarbakır 5 No’lu cezaevindeydi.

Aslan bu belgesel niteliğindeki kitabında, burada tanık olduğu acımasız vahşet dalgasını ve tutuklularla hükümlülerin bu insanlık dışı şiddete karşı ortaya koyduğu direnişi anlatıyor.

Cezaevindeki direnişin öncü kadrosunda yer almış Aslan’ın kitabı, 5 No’lunun bütünlüklü bir öyküsünü sunmasıyla kaçırılmayacak bir tanıklık.

  • Künye: Hasan Hayri Aslan – Ölümden de Öte, Patika Kitap

Kolektif – Göçler Ülkesi (2015)

Türkiye’de son yıllarda popülerleşen göç konusu üzerine çok boyutlu bir tartışma ortamı sağlayan önemli makaleler.

Kitabı, bu trajik olguya işgücü göçü, göçün feminizasyonu, göç karşılaşmaları, göçün sinemaya yansıması ve ayrımcılık gibi geniş bir perspektiften bakmak isteyenlere öneriyoruz.

Kitapta irdelenen kimi konular şöyle:

  • Göç yollarının kavşak noktası olarak Akdeniz havzası,
  • Türkiye’deki Suriyelilerin statüleri ve bunlara yönelik hükümet politikaları,
  • Rusya ile Türkiye arasındaki turizme dayalı göç sisteminin oluşumu,
  • Göçmen kadın emeği,
  • Antalya bağlamında Rus kadınların emek göçü,
  • Afrikalı göçmenlerin İstanbul deneyimleri,
  • Türkiye göç araştırmalarında araştırmacı deneyimi,
  • Türkiye’de yerinden edilmiş Kürt gençlerin yaşadıkları…

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Ayhan Kaya, Stéphane de Tapia, Cansu Akbaş Demirel, Ertuğrul Murat Özgür, Ayla Deniz, Cemile Gizem Dinçer, Yeşim Mutlu, Ezgi Çakmak, Ezgi Burgan, Yasemin Akis, Esra Demirkol, Meltem Hamit, Zeynep Karakılıç, Görkem Dağdelen, Nevin Şahin-Malkoç, Figen Uzar-Özdemir, Besim Can Zırh ve Onur Suzan Nobrega.

  • Künye: Kolektif – Göçler Ülkesi, derleyen: Lülüfer Körükmez ve İlkay Südaş, Ayrıntı Yayınları, göç çalışmaları, 272 sayfa, 2015