Etiket: Ayşen Uysal

Ayşen Uysal – Sokakta Siyaset (2024)

 

Sokak gösterileri, kamusal alandaki protesto eylemleri son yıllarda bütün dünyada yaygın.

Türkiye’de de bu küresel eğilime koşut bir gelişme varken, son yıllarda sokakta siyaset -özellikle muhalif siyaset- gitgide “tehlikeli” hale geldi.

Hatta bu temel yurttaş hakkını kriminalize eden bir tutum hâkimiyet kazandı.

Elinizdeki kitap İstanbul, Ankara, İzmir, Diyarbakır, Adana, Mersin’den farklı saiklere ve taleplere dayanan deneyimleri gözleyerek, Türkiye’de sokak siyasetinin “doğasını” araştırıyor.

  • Protestocuların toplumsal profili nasıl çizilebilir?
  • Ne istiyorlar?
  • Eylem repertuarı nasıl biçimleniyor, nasıl çeşitleniyor?

Polisin eylemlere ve eylemcilere bakışını, zihniyet ve davranış kalıplarını da göz ardı etmiyor çalışma.

Karşılıklı geliştirilen stratejileri sokak siyasetinin bir dinamiği olarak ele alıyor.

Ayşen Uysal bu kapsamlı incelemesiyle sokak gösterilerini ve protestolarını hem anlamaya katkıda bulunuyor hem de onları meşru ve “normal” bir siyasal-toplumsal faaliyet olarak kabul etmeye…

Kitaptan bir alıntı:

“Sokak, çatışma, müzakere ve temsil alanıdır. Sokak, mevcut hakları korumanın, yeni hak taleplerinde bulunmanın, kamu politikalarına müdahale etmenin aracı ve mekânıdır. Sokak, siyasal düşünceyi dışa vurmanın, düşünceyi simgesel düzeyde açıklamanın aracıdır. Düşünceler sokakta pankartlar, dövizler, semboller, ritüeller, grafitiler, mizah, kılık kıyafetler, aksesuarlar aracılığıyla açıklanır. Temsili demokrasilerde seçimden seçime aktif hale gelen yurttaşın, iki seçim arası dönemde de etkin olmasını sağlayan kolektif eylemler, özelde de sokak eylemleri, demokrasinin yaygınlaştırılmasının ve derinleştirilmesinin yollarından biridir.”

  • Künye: Ayşen Uysal – Sokakta Siyaset: Türkiye’de Protesto Eylemleri, Protestocular ve Polis, İletişim Yayınları, siyaset, 324 sayfa, 2024

Kolektif – İsyan Şiddet Yas (2022)

1990’lar Türkiye tarihi açısından da önemli bir referans noktası.

Bugünlerin şiddet ortamında ise neredeyse temel referans noktası: “90’lara mı dönüyoruz?” sorusu şimdilerde en çok sorulan sorulardan biri. öyle ki, 1970’leri bile toplumsal ve siyasal şiddet bakımından temel referans olmaktan çıkarmış durumda.

Artık şiddet, özellikle de devlet şiddeti denince ilk akla gelen 1990’lar.

Elbette herkesin zihninde tek bir 90’lar yok; farklı çevrelerde farklı farklı anlamlar kazanıyor bu on yıl.

Ana akım medyada toplumsal şiddete, devlet dilinde “terör” yıllarına, Kürtlerin hafızalarında baskı ve zulmün doruk noktasına, zorunlu göç, işkence ve gözaltında kayıplara, insanlık dışı bir şiddet ortamına referans oluşturuyor.

İslâmcı hareketin yükselişiyle görünür olan İrtica-Laiklik gerilimi ile merkez sağ partiler arasındaki çekişmeler; Aleviler, azınlıklar ve Ortadoğu’nun ahvali 90’ları belirgin kılan çizgiler/unsurlar olarak kitapta derinlemesine inceleniyor.

1990’lara hem devlet şiddeti hem de kitle seferberlikleri (mobilizasyonlar) açısından bakan elinizdeki kitap; bir yanda devlet şiddetinin bin bir yüzünü ortaya koyarken, diğer yanda kitlelerin baskıya karşı direnmek ve siyasal karar alma süreçlerine etki etmek için kullandığı eylem repertuarlarına dikkat çekiyor.

  • Künye: Kolektif – İsyan Şiddet Yas: 90’lar Türkiye’sine Bakmak, derleyen: Ayşen Uysal, Dipnot Yayınları, siyaset, 372 sayfa, 2022

Kolektif – Salgın (2020)

Covid-19 bütün dünyayı tedbirsiz yakaladı.

Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak.

Bugün salgın nedeniyle yüz binlerce insan hayatını, işini kaybetti, bunun yanı sıra, salgının sosyo-politik bedelleri de inanılmaz boyutlara ulaştı.

Şimdi asıl görmemiz, asıl kabullenmemiz gereken gerçek, salgının bireysel bir sorundan ziyade küresel bağlamı olan büyük bir felaket olduğudur.

İşte bu derleme de, salgın olgusunu bilimden ekonomiye, siyasetten tarihe, ekolojiden toplumsal cinsiyete, sosyolojiden psikolojiye, halk sağlığından tıp tarihine, felsefeden edebiyata, medyadan kültüre ve sanata uzanan geniş bir perspektiften irdeliyor.

Kitaptaki makaleler okuru, düne, bugüne ve geleceğe yeni bir pencereden bakmaya davet ediyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Bekir Ağırdır, Onur Akgül, Fatih Artvinli, Paul Auster, Evren Balta, Foti Benlisoy, Yenal Bilgici, Selva Demiralp, Önder Ergönül, Emre Gönen, Melek Göregenli, Ioanna Kuçuradi, Gülcan Özer, Görgün Taner, Ayşen Uysal, Nükhet Varlık, Melda Yaman ve Mine Yıldırım.

  • Künye: Kolektif – Salgın: Tükeniş Çağında Dünyayı Yeniden Düşünmek, derleyen: Didem Bayındır, Tellekt Kitap, bilim, 432 sayfa, 2020

Kolektif – Türkiye’de Neoliberalizm, Demokrasi ve Ulus Devlet (2009)

‘Türkiye’de Neoliberalizm, Demokrasi ve Ulus Devlet’, 10. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi’ne sunulan bildirilerden yapılmış bir seçki.

Kitapta yer alan on altı makalede, Türkiye seçmeninin analizinden siyasi partiler ve mitinglere, azınlık aidiyetinden Türk milliyetçiliğine, sendikal hareketin siyasete etkilerinden feminizm tartışmalarına kadar birçok konu irdeleniyor.

Kitaba katılan isimler şöyle: Ali Eşref Turan, Ayşen Uysal, Filiz Kardam, Kurtuluş Cengiz, Özgür Bal-Uzun, İnci Özkan Kerestecioğlu, Fırat Korkmaz, Güven Gürkan Öztan, Eylem Akçay, Gamze Polatoğlu, Can Soyer, Kemal Dil, Fuat Man, Cemal İyem, Osman Savaşkan, Duygu Türk, Cem Eroğul, Serdar Öztürk ve Yasemin Akis.

  • Künye: Kolektif – Türkiye’de Neoliberalizm, Demokrasi ve Ulus Devlet, Yordam Kitap, siyaset, 320 sayfa

Ayşen Uysal – Sokakta Siyaset (2017)

  • SOKAKTA SİYASET, Ayşen Uysal, İletişim Yayınları, siyaset, 328 sayfa

Bir kolektif eylem biçimi olarak “sokağı”, “sokağın müdavimlerini” ve sokağın diğer aktörlerini irdeleyen, bu bağlamda yurttaş olarak siyaseti etkilemek için elimizde bulunan olanakları, yolları ve araçları inceleyen sağlam bir çalışma. Ayşen Uysal burada, sokak eylemlerinin frekans ve niteliğini, eylemcilerin toplumsal ve siyasi profilleri ile örgütlerini, protesto eylemlerindeki ritüeller ile kullanılan araçları ve buna benzer pek çok konuyu aydınlatıyor. Uysal’ın çalışmasının önemli bir katkısı ise, eylemlerin “diğer tarafı” olarak polisi de incelemesine tabi tutmayı ihmal etmemesi. Yazar burada da polis-siyaset ilişkisini, polisin denetim ve baskı repertuvarını, polisin eylem ve eylemci algılarını, polisin toplumsal ve demografik özelliklerini ve eylemcilerin gözünden polisi, kapsamlı bir bakışla inceliyor.