Amy Singer – İyilik Yap Deniz At (2012)

 

  • İYİLİK YAP DENİZE AT, Amy Singer, çeviren: Ali Özdamar, Kitap Yayınevi, tarih, 328 sayfa

Amy Singer ‘İyilik Yap Denize At’da, İslam toplumunda hayırseverliği meydana getiren unsurları araştırıyor; İslam kültürünün bu konuda zaman ve mekân içinde sergilediği çeşitliliğe dair ilgi çekici ayrıntılar sunuyor. Bir dini vergi olan zekâtın İslamdaki yerini irdeleyerek çalışmasına başlayan Singer, devamında, yüzyıllar boyunca bütün Müslüman dünyada hayır işinin en belirgin ve tanınmış şekli olan vakıfları ele alıyor. Müslüman toplumlarda bağış alanlar ile bağış verenler, yoksullar ile muhtaçlar ve devlet ile sivil toplum örgütleri veya özel kuruluşların hayırseverlik faaliyetleri, kitaptaki diğer detaylar.

Bülent Bakar – Esir Şehrin Misafirleri: Beyaz Ruslar (2012)

 

  • ESİR ŞEHRİN MİSAFİRLERİ: BEYAZ RUSLAR, Bülent Bakar, Tarihçi Kitabevi, tarih, 415 sayfa

Bülent Bakar ‘Esir Şehrin Rusları’nda, Ekim Devrimi’nin ardından İstanbul’a gelen Beyaz Rusları araştırıyor. Beyaz Rusların adı, Kızıl Ordu’ya karşı savaşan Beyaz Ordu’dan geliyor. Devrimde sonra Kızıl Ordu’nun zafer kazanması, Bolşevik karşıtı Rusların başka ülkelere iltica etmelerine sebep oldu. 1919’dan başlayarak iki yıllık süre zarfında, 250 ile 300 bin arasında Beyaz Rus’un İstanbul’a iltica ettiğini söyleyen Bakar, Rusya’daki iç savaşı ve ardından başlayan iltica dalgasını, Beyaz Rusların iskânlarını, Mütareke döneminde Beyaz Ruslara yapılan yardımları ve Beyaz Rusların sosyal hayata etkilerini anlatıyor.

Naim A. Güleryüz – Bizans’tan 20. Yüzyıla Türk Yahudileri (2012)

 

  • BİZANS’TAN 20. YÜZYILA TÜRK YAHUDİLERİ, Naim A. Güleryüz, Gözlem Yayıncılık, tarih, 240 sayfa

Naim A. Güleryüz, Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti Yahudileri konusunda araştırmalar yapan isimlerden. Kendisinin, ilk baskısı 1993’te yapılan ve uzun zamandır baskısı tükenmiş ‘Türk Yahudileri Tarihi’ isimli çalışması, konuya dair nitelikli kaynaklardandı. Güleryüz, söz konusu çalışmanın devamı olan elimizdeki kitabında da, Bizans İmparatorluğu’ndan 20. yüzyıla uzanarak, bu topraklarda yaşamış Yahudilerin ayrıntılı bir öyküsünü anlatıyor. Osmanlı ve Cumhuriyet arşivlerinden ve birçok farklı kaynaktan yararlanılarak hazırlanan çalışma, rahat okunabilir oluşuyla da, her seviyeden okura hitap ediyor.

Peter Mansfield – Ortadoğu Tarihi (2012)

 

  • ORTADOĞU TARİHİ, Peter Mansfield, çeviren: Ümit Hüsrev Yolsal, Say Yayınları, tarih, 663 sayfa

Peter Mansfield, konuya dair klasik kitaplardan biri olan ‘Ortadoğu Tarihi’nde, bölgede son iki yüzyılda yaşanmış gelişmeleri anlatıyor. Mansfield bölgeyi, antikçağdan günümüze uzanan geniş bir tarihsel dilimde inceliyor. Nicolas Pelham’ın da katkıda bulunduğu kitap, İslam’ın savunmaya geçtiği 1800’lerden sonrasını, Mehmet Ali’nin Mısırı’nı, Britanya’nın Mısır’daki varlığını, Nâsır dönemini, Türk ve Arap ilişkilerini, 2. Dünya Savaşı’nda bölgenin durumunu, 1950’lerden itibaren süper güçlerin Ortadoğu’ya girişini, evrilen cihat hareketlerini ve ABD’nin Irak ile Arap-İsrail çatışmasına yönelik siyasetini ele alıyor.

Eric R. Dursteler – İstanbul’da Venedikliler (2012)

 

  • İSTANBUL’DA VENEDİKLİLER, Eric R. Dursteler, çeviren: Taciser Ulaş Belge, İş Kültür Yayınları, tarih, 377 sayfa

Eric R. Dursteler ‘İstanbul’da Venedikliler’de, Osmanlı-Venedik ilişkilerini millet, kimlik ve bir arada varoluş bağlamında, Yakınçağ başlarından Yeniçağ başlarına uzanarak anlatıyor. Dursteler’in kitabını özgün kılan hususlardan biri, iki toplumu “medeniyetler çatışması” gibi ötekileştiren, ayıran bir perspektiften ziyade “bir arada varoluş” gibi yapıcı bir terimle ele alması. İstanbul’daki Venedik milletinin yapısını anlatarak çalışmasına başlayan Dursteler, ardından, Venedikliler ile Osmanlılar, yani Müslümanlar ile Hıristiyanların bir arada varlık gösterdiği bir dönemin kendine has atmosferini ortaya koyuyor.

Erdem Sönmez – Annales Okulu ve Türkiye’de Tarihyazımı (2012)

  • ANNALES OKULU VE TÜRKİYE’DE TARİHYAZIMI, Erdem Sönmez, Tan Kitabevi, tarih, 243 sayfa

Tarihyazımının önemli duraklarından Annales Okulu, tarih bilimine toplum bilimleri yöntemlerini uygulamak olarak bilinir. Sosyoloji, ekonomi, sosyal psikoloji ve antropoloji gibi toplum bilimleriyle işbirliğine girişen ekol, olayların gerisindeki uzun erimli tarihsel yapıları araştırıyor ve tarihi bir “bilim” olarak inşa etmeye koyuluyordu. İşte Erdem Sönmez bu çalışmasında, Annales’in Türkiye’deki tarihyazımına etkilerini ve boyutlarını ortaya koyuyor. Yazar, bunun için de, Mehmet Fuad Köprülü, Ömer Lütfü Barkan, Mustafa Akdağ ve Halil İnalcık gibi, Osmanlı tarihçiliğinin kurucu isimlerinin çalışmalarını araştırıyor.

Taner Timur – Felsefe, Toplum Bilimleri ve Tarihçi (2011)

  • FELSEFE, TOPLUM BİLİMLERİ VE TARİHÇİ, Taner Timur, Yordam Kitap, tarih, 431 sayfa

Taner Timur ‘Felsefe, Toplum Bilimleri ve Tarihçi’de, tarih ve felsefe arasındaki kopuş ve birleşmelerden müteşekkil ilişkinin öyküsünü kaleme getiriyor. Sorgulamalarının ilk durağı olarak bilim ve felsefenin ilk vatanı Eski Yunan medeniyetini tercih eden Timur, üç bin yıl önce bu coğrafyada başlayan düşünce devrimini, Ortaçağ’dan Rönesans’a, Aydınlanma’dan Modern çağa ve Heidegger’den postmodern bilgi kuramına kadar izliyor. Timur’un kitabının özgünlüğü, Batılı modaların yoğun ve yapay biçimlerde yaşandığı; felsefecilerle tarihçi ve toplum bilimciler arasındaki sıkı bağların bulunmadığı Türkiye için önemli bir eleştiriyi üstlenmesi.

Ahmet Gözlü – Kıbrıs (2011)

  • KIBRIS, Ahmet Gözlü, Çizgi Kitabevi, arkeoloji, 416 sayfa

 

Ahmet Gözlü elimizdeki kitabında, sıklıkla dış politika ve jeostrateji gibi disiplinlerin jargonlarıyla değerlendirilmesine alışık olduğumuz Kıbrıs adasını, farklı bir bakış açısıyla ele alıyor. Gözlü kitabında, adanın tarihi, yani 11 bin 500 yıllık mazisiyle ilgileniyor. Kitapta, adanın jeopolitiği, coğrafi yapısı, ilk insanları, ilk barınakları, ilk şehir ve yerleşimleri, ilk çiftçileri, yerel monarşilerinin çatışmaları ve tarih boyunca bölgesel güçlerin adaya nasıl yaklaştıkları gibi konular anlatılıyor. Çalışma, kapsamı da düşünüldüğünde, Kıbrıs Prehistoryası ve Eskiçağ tarihi konusunda kılavuz bir eser olarak değerlendirilebilir.

Grover Furr – Hruşçov’un Yalanları (2011)

 

Sovyet tarihi alanında tanınan isimlerden Grover Furr, ‘Hruşçov’un Yalanları’nda, SBKP(B) Genel Sekreteri Nikita Sergeyeviç Hruşçov’un (Kruşçev), partinin bir gizli oturumunda yaptığı konuşmayı analiz ediyor.

Hatırlanacağı gibi bu konuşma, sosyalist çevrelerde şaşkınlıkla, Batılı çevrelerde de memnuniyetle karşılanmıştı.

Zirâ Hruşçov bu konuşmasında, Josef Stalin’in hak etmediği şekilde yüceltildiğini ve çok sayıda sosyalisti ortadan kaldırdığını söylüyordu.

İşte Furr bu kitapta, Hruşçov’un o konuşmasındaki “savları” tarihsel kanıtların süzgecinden geçiriyor ve buradan, konuşmanın gerçek dışı tezler barındırdığı ve yanlış yansıtıldığı fikrine ulaşıyor.

  • Künye: Grover Furr – Hruşçov’un Yalanları, çeviren: Tansu Akgün, Yordam Kitap, tarih, 480 sayfa

Geoffrey Hosking – Rusya ve Ruslar (2011)

  • RUSYA VE RUSLAR, Geoffrey Hosking, çeviren: Kezban Acar, İletişim Yayınları, tarih, 901 sayfa

 

Rusya tarihi profesörü Geoffrey Hosking, elimizdeki oylumlu kitabında, Rus ve Rusya tarihini, erken dönemden 2001’e uzanan geniş bir zaman aralığında araştırıyor. Hosking çalışmasında, imparatorluk öncesi Rusya ve Rus İmparatorluğu’nun başlangıcı; çalkantılı 17. yüzyılda imparatorluğun sıkıntılı inşası; Büyük Petro ile Rusya’da başlayan Avrupalılaşma süreci; emperyal kriz dönemi; Ekim devrimi; Sovyet toplumunun bilinçlenmesi; devrim ütopyasının çöküşü ve düşüşü gibi konuları anlatıyor. Rusya’nın siyasî, tarihi ve iktisadi değişimlerini çok yönlü bir şekilde ele alan kitap, bu özgün ülkeyi yakından tanımak isteyenler için iyi bir kaynak.