Ursula K. Le Guin – Lavinia (2009)

Vergilius ‘Aeneas’ta, kahraman savaşçı Aeneas’ın girdiği birçok savaşı kazanışını ve ardından Latium kralının kızı Lavinia’yla evlenişini anlatır.

Burada Lavinia, kendisi hakkında çok az bilgi verilen, genellikle arka planla bırakılan silik bir karakter olarak karşımıza çıkar.

İşte Ursula K. Le Guin bu romanında, olup bitenleri Lavinia’nın gözünden anlatıyor.

Le Guin bir kadının yaşadıklarından hareket ederek, Vergilius’un tasvir ettiği erkek dünyasını da tersine çeviriyor.

Dolayısıyla “Şairim bana hiç söz hakkı tanımadı. Sözü ondan almak zorunda kaldım.” diyen Lavinia, kahramanlık öyküleri yerine, savaşın insanları yozlaştıran doğasını ve erkek egemen toplumu sorguluyor.

  • Künye: Ursula K. Le Guin – Lavinia, çeviren: Gürol Koca, Metis Yayınları, roman, 285 sayfa

Galileo Galilei – Dante’nin Cehennemi Üzerine Dersler (2009)

Galileo Galilei, henüz yirmi dört yaşındayken, ünlü Floransa Akademisi üyelerine Dante’nin ‘İlahi Komedya’da tasvir ettiği cehennem üzerine iki ders verir.

Bu derslerde, Dante’nin cehenneminin biçimi, konumu ve büyüklüğünü irdeleyen Galileo, ‘İlahi Komedya’nın ilk bölümünde anlatılan cehennem çukurunu geometrik bir bakış açısıyla incelemek ve Dante’nin belirlediği boyutları keşfedip açıklamak istiyordu.

Şu ana kadar pek üzerinde durulmamış bu dersler, başarılı bir bilim insanının habercisi niteliğinde.

Kitap, genç Galileo’nun, edebiyat ile sanat alanındaki yeteneğini ve bilimsel konulara merakının başlangıcını görmek isteyenlere hitap ediyor.

  • Künye: Galileo Galilei – Dante’nin Cehennemi Üzerine Dersler, çeviren: Murat Sirkecioğlu, Bilge Kültür Sanat, Yayınları, inceleme, 167 sayfa

Oliver Louis Zangwill – Modern Psikolojinin Gelişimi (2009)

Oliver Louis Zangwill ‘Modern Psikolojinin Gelişimi’nde, biyolojik bir yaklaşımla, modern psikolojinin gelişimini ana hatlarıyla izliyor.

Modern psikolojinin kökleri; duyu süreçleri, öğrenme ve zihinsel kapasite gibi deneysel psikolojinin belli başlı konuları; modern fizyolojik psikolojinin beyin, zihin, duyum eğilimi, içgüdü ve heyecan konularına yaklaşımı; zekâ ve zihin ölçümü; psikanaliz ve genel psikoloji; kişilik problemleri ve sibernetik, Zangwill’in burada ele aldığı konulardan birkaçı.

1952’den 1981’e kadar Cambridge Üniversitesi Psikoloji Laboratuvarı’nın direktörlüğünü yapmış Zangwill’in çalışması, bilhassa bilimsel psikolojiye giriş yapmak isteyen okurlara hitap ediyor.

  • Künye: Oliver Louis Zangwill – Modern Psikolojinin Gelişimi, çeviren: Yılmaz Özakpınar, Ötüken Yayınları, psikoloji, 272 sayfa

P. W. Singer – Kiralık Ordular (2009)

Uluslararası Barış Akademisi ve ABD Savunma Bakanlığı’nda çeşitli görevler üstlenen P. W. Singer’ın ‘Kiralık Ordular’ı, özel askeri şirketler üzerine kapsamlı bir çalışma olmasıyla dikkat çekiyor.

Askeri alanda faaliyet gösteren şirketler hakkında ayrıntılı bilgiler veren yazar, bunun yanı sıra, bu endüstriyi uluslararası ilişkiler teorisi, güvenlik çalışmaları, siyasi ekonomi, karşılaştırmalı siyaset, endüstriyel analiz ve davranış gibi farklı bakış açılarıyla masaya yatırıyor.

Singer, askerlikte özelleşmenin tarihini, güvenliğin özelleştirilmesinin nedenlerini, özel şirketler ve sivil-asker dengesini ve işin ahlaki boyutunu anlatıyor.

  • Künye: P. W. Singer – Kiralık Ordular: Özel Askeri Şirketler, çeviren: İsmail Yaman, Timaş Yayınları, siyaset, 542 sayfa

Charles Panati – Sıradan Şeylerin Sıra Dışı Kökleri (2009)

Charles Panati, ‘Sıradan Şeylerin Sıra Dışı Kökleri’nde, geleneklerin, batıl inançların ve günlük objelerin ilginç hikâyelerini anlatıyor.

200’ün üzerinde günlük objenin, batıl inancın, özel günün ve geleneğin nasıl ortaya çıktığını anlatan Panati, hiç sorgulanmadan uygulanagelen davranışlar konusunda keyifle okunan bir çalışmaya imza atmış.

2400 yaşındaki Lades kemiğinin Etrüsklere dayanması; İngiliz Druid rahiplerinin kutsal saydığı dört yapraklı yoncanın günümüzde de şans getirdiğine inanılması ve gömlek, smokin, külot, at nalı, gecelik, patates cipsi ve sakız gibi sayısız nesnenin hayatımıza ne zaman girdiği, kitapta ele alınan ilginç konulardan bazıları.

  • Künye: Charles Panati – Sıradan Şeylerin Sıra Dışı Kökleri, çeviren: Melis Aktaş, Maya Kitap, kültür, 326 sayfa

Bertell Ollman – Marksizme Sıradışı Bir Giriş (2009)

New York Üniversitesi siyaset bilimi profesörlerinden Bertell Ollman, aynı üniversitede diyalektik yöntem ve sosyalist teori üzerine dersler de veriyor.

Ollman’ın elimizdeki eseri, Marx’ın kapitalizm analizine derli toplu bir giriş niteliğinde.

Kitabında Marksizmin ve Marx’ın komünizm anlayışının ne olduğunu kapsamlı bir bakışla anlatan yazar, aynı zamanda Marksizmi gençlere öğretme konusundaki deneyimlerini de bizimle paylaşıyor.

Ollman burada, yabancılaşma, değer kuramı ve proleterya gibi, Marksizmin temel kavramlarını tanıtıyor ve akademi içinde sıkışıp kalmış Marksizm ve sosyalizmin açmazlarını anlatıyor.

Marksizmin temel kavramlarının farklı bir yorumunu sunan Ollman, bir akademisyen ve eylemci olarak dünyanın bugünü ve geleceğine dair hissettiklerini ve umutlarını da okurlarıyla paylaşıyor.

Ollman’ın konuya hâkimiyeti ve samimi üslubuyla, nitelikli bir çalışmaya imza attığını söyleyebiliriz.

  • Künye: Bertell Ollman – Marksizme Sıradışı Bir Giriş, çeviren: Ayşegül Kars, Yordam Kitap, 160 sayfa

Kolektif – AKP Yeni Merkez Sağ mı? (2009)

Ümit Kurt tarafından hazırlanan ‘AKP Yeni Merkez Sağ mı?’, Türkiye sağında önemli görevlerde bulunmuş, Türkiye sağına hem siyasal hem entelektüel mecralarda mesai harcamış kişilerle, AKP’yi anlamaya ve bundan sonra yaşanacak gelişmeleri analiz etmeye çalışıyor.

Çalışmanın, AKP’nin siyasetteki yerine, nasıl bir parti olduğuna, Türkiye sağ siyasetinden nasıl bir miras devraldığına, yükselişinin nedenlerine ve dinamiklerine odaklanmasıyla dikkat çektiğini söyleyebiliriz.

Kitaba, Taha Akyol, Hüsamettin Cindoruk, Nazlı Ilıcak ve Aydın Menderes gibi sağ kesimden siyasetçi ve yazarlar yorumlarıyla, Tanıl Bora ve Yüksel Taşkın da analizleriyle katkıda bulunuyor.

  • Künye: Kolektif – AKP Yeni Merkez Sağ mı?, hazırlayan: Ümit Kurt, Dipnot Yayınları, siyaset, 183 sayfa

Yahya Kemal Kaya – İnsan Yetiştirme Düzenimiz (2009)

Yahya Kemal Kaya, ilk baskısı 1974’te yapılan ‘İnsan Yetiştirme Düzenimiz’de, Türkiye’nin kalkınmasında eğitimin rolünü tartışıyor ve daha da önemlisi, politikacıların eğitim sistemine partizanca yaklaşımlarının bütün bir eğitim sistemini nasıl içinden çıkılamaz hale getirdiğini gözler önüne seriyor.

Türkiye toplumunun ekonomik, sosyal ve politik açıdan geri kalmışlığının temel nedeninin bu olduğunu söyleyen Kaya, eğitim sistemini kapsamlı bir bakışla irdeliyor.

Yazar, kalkınmanın önemini ve eğitimin bunu sağlamadaki rolünü; Türkiye’nin bugünkü eğitim düzenini; politikacıların yaklaşımının eğitime etkilerini ve nihayet, mevcut eğitim düzenindeki sorunların giderilmesi için yapılması gerekenleri anlatıyor.

  • Künye: Yahya Kemal Kaya – İnsan Yetiştirme Düzenimiz, Pegem Akademi Yayıncılık, eğitim, 488 sayfa

Ludwig Wittgenstein – Kesinlik Üstüne + Kültür ve Değer (2009)

Elimizdeki eser, Ludwig Wittgenstein’ın iki kitabını bir araya getiriyor.

‘Kesinlik Üstüne’, Wittgenstein’ın hayatının son iki yılında, ölümünden birkaç gün öncesine kadar tuttuğu notlardan derlenmiş.

Filozof burada, G. E. Moore’un bazı düşünceleri üzerinden, bilmek, inanmak, şüphe duymak, emin olmak gibi konuları irdeliyor.

‘Kültür ve Değer’ ise, Wittgenstein’ın geride bıraktığı elyazması notlardan derlenmiş.

Bu eser de, filozofun felsefe, sanat ve kültür konularındaki fikirlerini okurlara sunuyor.

Burada bir araya getirilen iki kitap da, bize, 20. yüzyılın bu en önemli filozoflardan birini daha yakından tanıma fırsatı veriyor.

  • Künye: Ludwig Wittgenstein – Kesinlik Üstüne + Kültür ve Değer, çeviren: Doğan Şahiner, Metis Yayınları, felsefe, 258 sayfa

Kolektif – Bilime Sevdalanmak (2009)

MIT’de dersler veren Sherry Turkle, öğrencilerinden, bilimsel meraka kapıldıkları ânı anlattıkları ödevler istemiş.

Öğrencilerinden, “çocukluğunuzda ya da ergenlik çağınızda karşılaştığınız ve bilim yolunu seçmenizde etkisi olan bir nesne var mıydı?” sorusuna yanıt aradıkları ödevler isteyen Turkle, gelen ödevlerden bir derleme yaparak elimizdeki kitabı oluşturmuş.

Buradaki metinlerin ortak özelliği, tekniğe, biçimsel analize, keşfetmeye ve şeylerin nasıl çalıştığını anlamaya duyulan tutku şeklinde özetlenebilir.

Kitap, bilim ve teknolojiye duyulan aşkı; nesnelerin bilim aşkının gelişmesindeki önemini okurlara sunmasıyla ilgi çekiyor.

  • Künye: Kolektif – Bilime Sevdalanmak: Akılda Kalan Nesneler, hazırlayan: Sherry Turkle, çeviren: Zehra Cunillera, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, bilim, 304 sayfa