Paul Redding – Hegel’in Felsefesi (2021)

Hegel’in fikir dünyası üzerine kısa ve öz bir metin.

Paul Redding, usta düşünürün temel fikirlerini ustaca açıklıyor.

Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770-1831) on dokuzuncu yüzyılın en önemli filozoflarındandır.

Alman İdealizminin bu büyük ismi aynı zamanda anlaşılması en zor fikirlerin sahibi olarak da tanınır.

Sydney Üniversitesi Felsefe bölümünden Redding’in bu kısa ve dinamik metni ise, Hegel’in sıkça yanlış anlaşılan, bazen de hiç anlaşılmayan fikir dünyasını lisans ve lisansüstü öğrencileri için ele alıyor ve Hegel’e dair sonraki okumalar için sağlam bir başlangıç noktası sunuyor.

  • Künye: Paul Redding – Hegel’in Felsefesi, çeviren: Ahmet Fethi Yıldırım, Beyoğlu Kitabevi, felsefe, 80 sayfa, 2021

Kolektif – Ekoloji Kitabı (2021)

Ekoloji üzerine sağlam bir giriş arayanlara, bu kitabı öneririz.

Kitapta, ekoloji konusunda 90’dan fazla önemli düşünceye ait kısa ve öz açıklamalar yer alıyor.

Kitapta, şu ilgi çekici soruların yanıtları açıklanıyor:

  • Neden daha büyük biyolojik çeşitlilik istenir?
  • Ozon tabakasındaki delikler nasıl keşfedildi?
  • Soyu tükenen başka türler olacak mı?

İnsanlar tarih boyunca canlı dünyayı düzene koymaya ve işlerin nasıl yürüdüğünü anlamaya çalışıyor.

Gezegen üzerindeki etkimiz gün geçtikçe artarken bu derin soruları yanıtlamak daha da önem kazanıyor.

Sade bir dille yazılan ‘Ekoloji Kitabı’ ise, karmaşık teoriler, grafiklerle adım adım çözüme ulaşıyor; açıklayıcı alıntılar fikirleri ve keşifleri anlatıyor ve çizimler aracılığıyla bunu zihnimizde daha bir belirginleştiriyor.

Ekolojiye yabancı olanların, yaşayan dünyaya dair hevesli öğrencilerin ya da gezegenimize neler yaptığımız konusunda endişelenenlerin ‘Ekoloji Kitabı’ndan öğreneceği çok şey var.
Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Julia Schroder, Celia Coyne, John Farndon, Tim Harris, Derek Harvey, Tom Jackson ve Alison Singer.

  • Künye: Kolektif – Ekoloji Kitabı, çeviren: Ahmet Fethi Yıldırım, Alfa Yayınları, ekoloji, 355 sayfa, 2021

Jane Hathaway – Beşir Ağa (2021)

Hadım edilmiş bir siyahi köle olan Beşir Ağa, üç sultanın hareminde görev almış, sarayın ve siyasetin en üst mertebelerine erişmişti.

Jane Hathaway, 1717’den 1746’ya kadar Osmanlı İmparatorluğu’nun hareminde darüssaade ağalığı yapan ve Osmanlı tarihinde en güçlü hadım ağası olan Hacı Beşir Ağa’nın sağlam bir biyografisini sunuyor.

Kitap, Hacı Beşir Ağa’nın Habeşistan’da başlayan, Osmanlı Kahire’si ve Hicaz’ından geçerek İmparatorluğun başkentine kadar uzanan, yaklaşık doksan yıllık hayat hikâyesini konu ediniyor.

Aynı zamanda birçok şehzadenin eğitiminde de görev almış olan Beşir Ağa, dârüssaâde ağalığı makamında 29 yıl boyunca kalmış, İmparatorluğun siyasi ve askeri meselelerinde rol almış, sadrazamların tayininde bile söz sahibi olmuştu.

Osmanlı tarihi alanındaki parlak çalışmalarıyla bildiğimiz Hathaway, Türkiye’deki araştırmacıların ihmal ettiği, oryantalist yaklaşımların da çokça istismar ettiği bu sıra dışı aktörü, birincil kaynakları kullanarak yeniden inşa ediyor.

  • Künye: Jane Hathaway – Beşir Ağa: Osmanlı Hareminin Baş Hadım Ağası, çeviren: Ahmet Fethi Yıldırım, Vakıfbank Kültür Yayınları, biyografi, 152 sayfa, 2021

Adam Tooze – Çöküş (2021)

1929’daki Büyük Buhran’dan sonra dünyanın yaşadığı en büyük kriz olan 2008 ekonomik krizi, küresel finansal sistemi darmadağın etti.

Ekonomi profesörü Adam Tooze’un bu ödüllü çalışması ise, 2008 küresel ekonomik krizini tarihsel bağlamına oturtan çok önemli bir eser.

Krizin başta Amerika olmak üzere Çin, Rusya ve Avrupa üzerindeki etkilerini inceleyen çalışma, küresel-siyasi gelişmeleri, finans piyasalarında olup bitenlerle ilişkilendirip 2008 krizini tarihsel bağlamına oturtuyor.

Krizlerin nasıl oluştuğu ve küresel boyutta nasıl yayıldığının bilinmesinin, yaşanabilecek yeni krizlere karşı alınması gereken önlemler açısından büyük önem taşıdığını vurgulayan Tooze’un nitelikli çalışması, sermaye akışları, kamu borçları, bilançolar, tahvil-bono getirileri ve daha pek çok verinin istatiksel analinizi içeren tablo ve grafiklerle zenginleştirilmiş.

Kitabın, 2019 yılında Lionel Gelber Ödülü’ne layık görüldüğünü de ayrıca belirtelim.

  • Künye: Adam Tooze – Çöküş: Finansal Krizlerle Dolu Bir On Yıl Dünyayı Nasıl Değiştirdi?, çeviren: Ahmet Fethi Yıldırım, Vakıfbank Kültür Yayınları, iktisat, 576 sayfa, 2021

Kemal Kirişçi ve Gareth M. Winrow – Kürt Sorunu (2021)

Kürt sorununun kökenini ve olası çözümlerini geçmişten bugüne uzanan bir zaman aralığında irdeleyen, konu üzerine çok önemli bir yapıt.

Kemal Kirişçi ve Gareth Winrow, yeni bir baskıyla raflardaki yerini alan çalışmalarında, hem “etnisite”, “ulus” “azınlık”, “halk”, “azınlık hakları” gibi konunun temelinde yer alan kavramları duru bir şekilde açıklıyor, hem de Türk ve Kürt milliyetçiliklerinin farklı gelişim çizgileri hakkında okurunu aydınlatıyor.

Konu üzerine hem akademik yönden yetkin hem de farklı görüşlerin ustaca tartışıldığı bir çalışma arayanlar, bu kitabı muhakkak edinmeli.

  • Künye: Kemal Kirişçi ve Gareth M. Winrow – Kürt Sorunu: Kökeni ve Gelişimi, çeviren: Ahmet Fethi Yıldırım, Islık Yayınları, siyaset, 352 sayfa, 2021

Farhad Daftary – Şii İslam Tarihi (2016)

Şii İslam tarihi üzerine yapılan modern bilimsel araştırmaların kapsamlı bir sunumu.

Farhad Daftary, Şii İslamla ilgili genel bilgiler ile tarihsel ve çağdaş tezahürleri içinde Şii İslamın öğretilerini ve pratiklerini anlatıyor.

Oniki İmamcılar, İsmaililer, Zeydiler ve Nusayriler hakkında daha fazla derinleşmek isteyenlere.

  • Künye: Farhad Daftary – Şii İslam Tarihi, çeviren: Ahmet Fethi Yıldırım, Alfa Yayınları

Bertrand Russell – Batı Felsefesi Tarihi (2016)

Bertrand Russell’ın alanın referans kitaplarından biri olan üç ciltlik çalışması, güncel baskısıyla Türkçede…

Russell burada ilk çağ felsefesi, Katolik felsefesi ve modern felsefeyi; Platon, Aristoteles, St. Augustinus, Hegel, Kant ve Nietzsche gibi felsefeye büyük katkılar sunmuş düşünürlerin fikirleri bağlamında irdeliyor.

  • Künye: Bertrand Russell – Batı Felsefesi Tarihi, 1-3, çeviren: Ahmet Fethi Yıldırım, Alfa Yayınları

Quinn Slobodian – Küreselciler (2020)

Yirminci yüzyıldaki liberal iktisatçıların küreselleşme tahayyülleri tam olarak neydi?

Quinn Slobodian, küreselciliğin evrensel tarihini irdelediği bu çalışmasında, Friedrich Hayek, Ludwig von Mises, Wilhelm Röpke ve Michael Heilperin gibi liberal iktisatçıların fikirlerini tarihsel dönüm noktaları eşliğinde yeniden yorumluyor.

Kitabın en ilgi çeken tarafı, küreselciler üzerine bilinegelen pek çok yanlışı düzeltmesi.

Örneğin Slobodian, neoliberallerin, özerk kendilikler olarak kendi kendini düzenleyen piyasalara inanmadığını gösteriyor.

Demokrasi ile kapitalizmi eşanlamlı görmedikleri gibi, insanları yalnızca ekonomik rasyonaliteyle hareket eden kimseler olarak da görmediklerini, ne devletin ne de sınırların ortadan kalkmasını istediklerini ve dünyaya yalnızca bireyin penceresinden de bakmadıklarını ortaya koyuyor.

Yazara göre, neoliberal proje daha ziyade kurumları tasarlamaya odaklanmıştı.

Başka bir deyişle piyasaları serbestleştirmek için değil kılıflamak için, demokrasi tehdidine karşı kapitalizmi aşılamak için, çoğu zaman akıldışı olan insan davranışını sınırlayacak bir çerçeve yaratmak ve imparatorluktan sonra dünyayı, sınırların zorunlu işlev gördüğü bir rakip devletler mekânı olarak yeniden düzenlemek için.

Hem 20. yüzyıl tarihi üzerine farklı bir okuma gerçekleştirmek hem de küreselcilerin yaklaşımlarının tam olarak ne olduğu konusunda aydınlanmak isteyenlerin muhakkak okuması gereken bir çalışma.

  • Künye: Quinn Slobodian – Küreselciler: İmparatorluğun Sonu ve Neoliberalizmin Doğuşu, çeviren: Ahmet Fethi Yıldırım, Vakıfbank Kültür Yayınları, iktisat, 532 sayfa, 2020

Feroz Ahmad – Demokrasi Sürecinde Türkiye (2020)

Türkiye’nin 1945-1980 zaman aralığında demokrasiyle inişli çıkışlı serüveni üzerine bu değerli çalışma, yeni baskısıyla raflardaki yerini aldı.

Feroz Ahmad’ın, ilk baskısı 1977’de yapılmakla birlikte güncelliğini bugün de koruyan eldeki kitabı, ülkenin 35 yıllık çok partili sistem ve parlamenter deneyimini 10 yıllık dilimler içinde inceliyor.

Kitap, 1923’ten beri iktidarda olan CHP’nin seçim yenilgisiyle sonuçlanan beş yıllık geçiş dönemini (1945-1950) inceleyerek açılıyor ve ardından, her biri askeri müdahale ile sonuçlanan sonraki iki on yıl, tematik olarak tartışılıyor.

Ahmad devamında da, siyasi partiler, ekonomi, ordunun rolü gibi bu deneyimdeki önemli temaları tartışıyor.

Yazar bütün bunların yanı sıra, Türkiye’nin değişen siyasi kültüründe dinin rolünü ve dış politika konularındaki son durumu da irdeliyor.

  • Künye: Feroz Ahmad – Demokrasi Sürecinde Türkiye (1945-1980), çeviren: Ahmet Fethi, Hil Yayın, tarih, 480 sayfa, 2020

Kolektif – Dinler Kitabı (2014)

Yazarlarının çoğunluğunu din görevlileri ile İbrani, Yahudi, Tevrat ve dinsel araştırmalar alanlarında çalışanların oluşturduğu bu çalışma, ilk inançlardan modern dinlere din olgusunun gelişimini irdeliyor.

Kitapta, erken toplumlarda animizm, M. Ö. 3000’lerden itibaren ortaya çıkmış kadim ve klasik inançlarda iyi ile kötü arasındaki mücadele, Hinduizm’de fiziksel ve zihinsel dönüşüm, Budizm’de ritüel ve tekrar, Musevilik’te mistisizm ve Kabala, İslamiyet’te imanın temel amelleri ve tamamen eşitlikçi olan; ırk, sınıf ya da cinsiyet ayrımcılığından kurtulmuş Sihizm’in davranış kodları gibi ilgi çekici konular ele alıyor.

  • Künye: Kolektif – Dinler Kitabı, proje editörleri: Gareth Jones ve Georgina Palffy, çeviren: Ahmet Fethi Yıldırım, Alfa Yayınları, din, 352 sayfa