Freud’un eserlerini kronolojik bir bakışla analiz eden ve bunların psikanalize katkılarını aydınlatan bir rehber.
Freud’un her eserini okuyucunun merakını uyandıracak şekilde tanıtan ve basit, gündelik bir dil kullanarak bu metinlerin özünü açıklayan kitap, Freud’un eserleriyle tanışmak için iyi bir fırsat.
Bu sitede, Jacques Lacan’ın psikanalizle ve alana önemli katkılarda bulunan Sigmund Freud’la hesaplaştığı ‘Psikanalizin Dört Temel Kavramı’na yer vermiştik. Şimdi elimizde, Sigmund Freud’un psikanaliz gibi çok yönlü bir alanın önemli bir kısmını oluşturan nevrozları tartıştığı, psikanaliz klasiği olmuş çalışması yer alıyor. Freud burada, psikanaliz ve psikiyatri arasındaki ilişkiyi, semptomların anlamını, direnme ve bastırmayı, insanın cinsel yaşamını, libidonun gelişim sürecini ve cinsel örgütlenmeyi, semptomların oluşum yollarını, genel nevrozları, korkuyu, libido kuramı ve narsizmi, aktarımı ve analitik tedaviyi ele alıyor.
Hartmut Müller elimizdeki kitabında, Türkiye’de ‘Dünün Dünyası’, ‘Satranç’ ve ‘Amok Koşucusu’ gibi kitaplarıyla tanınan Avusturyalı edebiyatçı Stefan Zweig’ın bir biyografisini sunuyor.
Müller çalışmasında, Zweig’ın çocukluğunu, Viyana’da aldığı yoğun eğitim dönemini, ilk eserlerini yayınlama sürecini ve Almanya’da Nazilerin iktidara gelmesinden sonra Avrupa’nın birçok ülkesinden sonra Brezilya’da neticelenen kaçışını anlatıyor.
Zweig’ın eserlerinin bir değerlendirmesini de yapan Müller, O’nun Rainer Maria Rilke, Thomas Mann, Franz Werfel, Sigmund Freud, James Joyce ve Maksim Gorki gibi isimlerle ilişkisini de anlatıyor.
Sigmund Freud, çağdaş Batı dünyasının toplumsal yaşamında köklü dönüşümler yaratan, insana ve topluma bakış açılarını kökünden sarsan isimlerden biri. ‘Yanılgılar ve Düşler Üzerine’ başlıklı elimizdeki kitap da, Freud’un önemli eserlerinden olan ‘Psikanalize Giriş Dersleri’nden seçilmiş derslere yer veriyor. Kitabın ilk bölümünde yanılgıları ele alan Freud, burada, konuşma ve yazıdaki dil sürçmeleri ve yanlış anlama gibi, sağlıklı kişilerin hepsinde gözlemlenebilen, bu nedenle hastalıklar arasında sayılmayan bazı olayları konu ediniyor ve bunların daha ciddi ruhsal bozukluklara dair ne gibi ipuçları verdiğini irdeliyor. Freud, düşleri değerlendirdiği kitabının ikinci bölümünde de, çocuk ve yetişkin düşlerini, düş sansürünü, düşte simgeselliği ve düşteki arkaik özellikleri, düş örnekleri aracılığıyla inceliyor.
Sigmund Freud’un, Adler ve Jung’u eleştirmek için kendisine kanıtlar sunmasıyla özel önem verdiği ‘Kurt Adam Vakası’, aynı zamanda onun en ünlü olgu öykülerinden. ‘Kurt Adam’, sağaltım için Freud’a başvuran bir Rus gencinin saplantılı korkularının ve saldırgan itkilerinin bir analizi. Genç adamın tedavisi uzun yıllar sürmüş ve hasta, ruh sağlığına yeniden kavuşmuştu. Olgu adını, hastanın, çocukluğunda kurtlara karşı duyduğu histerik korkudan ve saplantılardan alıyor. Kitap, Freud’un söz konusu gencin hastalık hikâyesi ve hastanın çevresi ile ilgili genel bilgiler vermesiyle başlıyor. Freud daha sonra, hastanın çocukluğunda yaşadığı baştan çıkarmayı ve ilk sonuçlarını; rüyada görülen primal sahneyi; saplantı nevrozunu; anal erotizm ve kastrasyon kompleksini ve primal döneme ait diğer ek bilgileri anlatıyor.
Princeton Üniversitesi’nde antropoloji profesörü olan Gananath Obeyesekere, Sri Lanka ve Hindistan’da saha çalışmaları yapmış ve bulgularını psikanaliz, antropoloji ve kişisel simgesellik bağlamlarında derlemiş isimlerden. Obeyesekere’nin bu çalışmalarının iyi bir örneği olan ve antropolojik birikimiyle göz dolduran ‘Kültürün İşleyişi’nde, psikanaliz ve antropolojide sembolik dönüşümü irdeleniyor. Obeyesekere burada, kültürle bireylerin güdüleri arasındaki bağlantıları yakalamaya çalışıyor ve Sri Lanka yaşamından kesitleri, Freud’un teorileri ile Wittgenstein ve Ricoeur gibi belli başlı felsefecilerin görüşlerinden hareketle inceliyor.
‘Yoruma Dair’ Freudcu yorumlama tarzı üzerine yoğunlaşan bir kitap. Çağımızın önemli filozoflarından olan Ricoeur de tıpkı Freud gibi simgeler ve yorumlara ilgi duyuyor. Ricoeur bu kitabında, yorumlamanın psikanalizde ne anlama geldiğini, bu yorumun insanın “kendiliği” ile ilgili yeni bir anlayışa varıp varamayacağını, kültürün Freudcu yorumunun temel öneminin ne olduğunu ve Freud psikanalizindeki yorumun diğer yorumları dışlayıp dışlamadığını ele alıyor. Kendilik, adalet, sevgi, ahlak, bilgi, zaman, dil ve inanç, Ricoeur’ün tartıştığı başlıca konular.
‘Diğer Ses’, Freud’un öğrencisi, hastası ve yakın arkadaşı olan Sandor Ferenczi’nin psikanalitik tedaviye yaptığı katkılara odaklanan bir çalışma. Ferenczi’nin psikanalitik tedavide her zaman bir yenilikçi olarak kabul edildi. Bu yenilikçiliğinden kaynaklı olarak, psikanalizin hiçbir zaman mutlak doğrulardan oluşmadığını ve bu disiplinde kesin bir ideolojinin olmadığını savundu. Emanuel Berman’ın bu çalışması, psikanalizin içinden olup bu disiplin hakkındaki farklı durumları dile getiren bir “diğer ses”in çalışmalarına odaklanıyor. Kitap, psikanalize dair eleştirilere ulaşmak ve bu disipline dair farklı yorumları öğrenmek isteyenlere önerilir.
Sigmund Freud ‘Çocukta Fobinin Analizi’nde, Hans isimli çocuğun hastalığını ve tedavi sürecini anlatıyor. Hans’ın hastalığının ilk raporları, çocuk üç yaşındayken kaleme alınmış, tedavi süreci de beş yaşındayken sona ermişti. Hans deneyimi, Freud’un birçok çalışmasında karşımıza çıkar. Örneğin Freud, Hans’ın hastalığını takıntılar, semptomlar, anksiyete, totemizm, fobi, hayvan korkuları ve “Kurt Adam” vakası gibi konular bağlamında, farklı çalışmalarında irdelemişti. Burada, genel olarak çocukluk nevrozu bağlamında Hans’ın yaşadığı sorunlara odaklanan Freud’un yaklaşımı, çocuğun masumiyetini elinden almakla suçlanıp eleştirilmişti.
‘Freud’ başlıklı elimizdeki kitap, Sigmund Freud’ün ‘Cinsiyet Üzerine’, ‘Totem ve Tabu’, ‘Psikanalize Giriş Dersleri’, ‘Düş Yorumu’ ve ‘Psikopatoloji’ isimli kitaplarından oluşuyor. Freud’ün ruhsal-zihinsel bozuklukların tedavisi için geliştirdiği psikanaliz kuramı ve tekniği, hem çok tehlikeli, hem de geçersiz varsayımlardan kurulu olduğu iddiasıyla çok eleştirilmişti. Ayrıca Freud’ün otoanilizi, “yanlı, önyargılı ve hasta mahremiyetine saygısız” olarak tanımlanıp eleştirilmişti. Fakat psikanaliz kuramının, ortaya çıktığı tarihten günümüze düşmanlarından çok taraftarları oldu diyebiliriz. Bu kitapta, Freud’ün bir araya getirilen başlıca eserleri, okuyucunun ünlü psikanalistin fikirleri hakkında bilgi sahibi olmasını sağlıyor. Seçkide Freud’ün kitaplarının yanı sıra, Prof. Dr. Cengiz Güleç imzalı önsöz de psikanaliz ve Freud hakkında açıklayıcı ayrıntılara yer veriyor.
Dipnotski 