Eric Grzymkowski – Sanat 101 (2015)

Dünyanın en büyük sanatçılarını ve başyapıtlarını tanımak için bir başucu kitabı.

Müze ziyaretlerinde de büyük yardımı dokunacak kitap, Bauhaus’tan Art Nouveau’ya, Edgar Degas’tan Diego Rivera’ya, Andy Warhol’dan Banksy’ye ve Mona Lisa’dan Duchamp’ın Çeşme‘sine pek çok isim ve eseri keyifli bir üslupla açıklamakta.

  • Künye: Eric Grzymkowski – Sanat 101, çeviren: Orhan Düz, Say Yayınları

Hülya Kalyoncu – Topkapı Sarayı Müzesi Yıldız Porselenleri (2015)

On sekizinci yüzyılda Osmanlı’da kurulan ilk porselen fabrikası olan Yıldız Çini Fabrikası’nın en nadide, en büyük koleksiyonu Topkapı Sarayı Müzesi’nde bulunuyor.

Hülya Kalyoncu bu çalışmasında, Türk resim sanatının en değerli üstatları Halid Naci, Mesrur İzzet ve Şeker Ahmed Paşa gibi sanatçıların eserlerinin yer aldığı bu ünlü koleksiyonu kapsamlı bir bakışla inceliyor.

  • Künye: Hülya Kalyoncu – Topkapı Sarayı Müzesi Yıldız Porselenleri, Cinius Yayınları

Laura Thomson – Sürrealistler (2015)

Sürrealizmin sanat alanındaki yaratımı hakkında nitelikli bir enstantane.

Aynı zamanda bir görsel şölen.

Kitapta, ünlü isimlerle daha az bilinen sanatçıların çalışmalarından oluşan yirmi başyapıt da yer alıyor.

Laura Thomson, bütün bunları da, her çalışmanın kaliteli bir röprodüksiyonu ve o eserin tarihsel dönem ve sürrealist akım içindeki yerini ortaya koyan aydınlatıcı bilgiler eşliğinde sunuyor.

  • Künye: Laura Thomson – Sürrealistler, çeviren: Ali Berktay, İş Kültür Yayınları

Zeki Tez – Yasaklı Sanat Olarak Minyatür, Resim ve Grafik Tarihi (2018)

Sanat tarihini yalnızca tek yönlü ilerleyen estetik bir süreç olarak değil, aynı zamanda sanatçıların baskı altına alındığı bir tarih şeklinde okumak her zaman daha gerçekçi bir okumadır.

Tarihte görüldüğü gibi resim sanatı da, mağara resimlerinden grafiğe, ciddi eleştirilerin yanı sıra muazzam baskıların da hedefi oldu.

İşte Zeki Tez’in elimizdeki önemli çalışması da, sanat tarihini daha iyi kavramak için resim sanatının geçirdiği dönüşümü bilmenin elzem olduğu gerçeğinden yola çıkıyor.

Geçmişten bugüne minyatür, resim ve grafik sanatların farklı coğrafya ve farklı toplumlarda nasıl filizlendiği, ortaya çıktıkları dönemin toplumsal ve siyasi ortamında nasıl algılandıkları, neden baskıyla karşılaştıkları ve bu baskıların zamanla nasıl aşıldığı, bu kitabın konuları arasında.

İyi ve eleştirel bir sanat tarihi analizi arayanlar bu kitabı kaçırmasın deriz.

  • Künye: Zeki Tez – Yasaklı Sanat Olarak Minyatür, Resim ve Grafik Tarihi, İnkılap Kitabevi, sanat, 359 sayfa, 2018

Kolektif – Rönesans ve Osmanlı Dünyası (2018)

Sanat tarihi alanında çok güncel bir çalışma olarak tanımlayabileceğimiz ve şimdi ikinci baskısına ulaşan bu derleme, Rönesans dönemi Avrupa’sı ile Osmanlı ilişkilerini farklı yönleriyle irdeleyen makaleler sunuyor.

Kitap bilhassa, iki kültür arasındaki ticari temaslardan bilgi değişimine, mimarinin ilham kaynaklarından müzikal etkileşime birçok konuyu ayrıntılı bir bakışla ele almasıyla önem arz ediyor.

Kitapta,

  • Doğu ile Batı, Hıristiyan ve Müslüman dünyalar arasında entelektüel ve kültürel etkileşimler,
  • On birinci yüzyıldan on altıncı yüzyıla Akdeniz’de maddi kültür ve entelektüel merak,
  • Venedik ile Doğu Akdeniz arasındaki kültür aktarımında kitapların rolü,
  • Giacomo Gastaldi’nin Anadolu haritalarının ortak bir Venedik-Osmanlı kültürel uzamının evrimine dair söyledikleri,
  • Papa II. Pius’tan Papa XVI. Benedictus’a, Hıristiyan Avrupa ile İslami Osmanlı İmparatorluğu arasında kurulan eski ve yeni sınır çizgileri,
  • Jean Bodin örneği bağlamında, 16. yüzyılda İslam ve Osmanlı yönetimi hakkında olumlu görüşler,
  • Memlük, Osmanlı ve Rönesans kitap ciltleri,
  • Avrupa piyasalarında Osmanlı tekstilleri,
  • Ve Yunan felsefesinin hamisi olarak II. Mehmet’in Latin ve Bizans perspektifleri gibi ilgi çekici konular irdeleniyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Claire Norton, Anna Contadini, Palmira Brummett, Deborah Howard, Caroline Campbell, Sonja Brentjes, Owen Wright, Zweder von Martels, Asaph Ben-Tov, Noel Malcolm, Alison Ohta, Suraiya Faroqhi ve Anna Akasoy.

  • Künye: Kolektif – Rönesans ve Osmanlı Dünyası, derleyen: Anna Contadini ve Claire Norton, çeviren: Ebru Kılıç, Koç Üniversitesi Yayınları, sanat tarihi, 340 sayfa, 2018

John Berger – Portreler: Sanatçılar Üzerine Yazılar (2018)

John Berger’in hayatı boyunca sanatçılar üzerine yazdığı metinler, bu kitapta bir araya getirilmiş.

Bir yönüyle alternatif bir sanat tarihi olarak okunabilecek kitaptaki yazılar, MÖ yaklaşık 30.000’de yapılmış Chauvet mağara resimlerinden başlayarak, insanlık tarihinde ortaya konmuş başka sanat eserlerine ve oradan da sanat tarihinde iz bırakmış büyük isimlerin eserleri üzerine değerlendirmelere uzanıyor.

Berger burada, Piero della Francesca’dan Hieronymus Bosch’a, Pieter Brueghel’den Giovanni Bellini’ye, Albrecht Dürer’den Caravaggio’ya, Frida Kahlo’dan Pablo Picasso’ya ve Abidin Dino’dan 1983 doğumlu Randa Mdah’a, yaklaşık 80 sanatçının portresini sunuyor.

Tom Overton’ın, Berger’in sanat yazıları üzerine kaleme aldığı bir girişle açılan ve pek çok görselle zenginleşen kitabın, hem karton kapaklı hem de sert kapaklı seçenekleriyle yayınlandığını da söyleyelim.

Önümüzdeki zamanlarda, bu kitabın devamı olacak nitelikte, Berger’in sanat üzerine yazılarının da ‘Manzaralar‘ adıyla yayımlanacağını da belirtelim.

  • Künye: John Berger – Portreler: Sanatçılar Üzerine Yazılar, çeviren: Beril Eyüboğlu, Metis Yayınları, sanat, 504 sayfa, 2018

Gregory Curtis – Mağara Ressamları (2018)

Özellikle Fransa ve İspanya’da bulunan mağara resimleri kimi zaman olağanüstülükleriyle izleyenleri kendinden geçirir.

Bu kitap da, dünyanın ilk sanat eserleriyle, bunları yapmış ilk sanatçıların izini sürüyor.

Gregory Curtis’in çalışması, yalnızca mağara resimleriyle ilgili değil, aynı zamanda bu resimleri keşfeden kişilerle ve resimlerin kökenlerine dair ortaya atılmış teorilerle de ilgili.

Kitap, 40 bin yıl önce yaşamış Cro-Magnonlar’ın mağara resmindeki sıra dışı yaratıcılıklarından Fransa ve İspanya’daki mağara resimlerinin özgünlüklerine ve resimlerin yapılış amaçlarından içeriklerine, konuyu zengin bir perspektiften izlemekte.

  • Künye: Gregory Curtis – Mağara Ressamları, çeviren: Hilal Dikmen, Redingot Kitap, bilim, 344 sayfa, 2017

Sadun Altuna – Ünlü Ressamlar (2015)

Renk ve çizgi âlemine ilahi güzelliği getiren dehaların hikâyeleri.

Hem Leonardo da Vinci’den Raphael’e, Michelangelo’dan Bruegel’e, Rubens’ten Rembrant’a büyük ressamlar hem de Manet’den Monet’ye, Degas’tan Renoir’ya ve Cézzane’dan Van Gogh’a izlenimci ressamların hayatı ve eserleri konusunda bilgilenmek isteyen okurlar için bir başucu kitabı.

  • Künye: Sadun Altuna – Ünlü Ressamlar, Hayalperest Kitap

Serge Guilbaut – New York Modern Sanat Düşüncesini Nasıl Çaldı (2009)

Sanat tarihçisi Serge Guilbaut, ‘New York Modern Sanat Düşüncesini Nasıl Çaldı’da, Amerikan avangardının egemen üslubu olan soyut dışavurumculuğun tarihçesini ve önemini araştırıyor.

Guilbaut, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra sanat dünyasının, Batı’nın kültür merkezini birkaç yıllık bir sürede Paris’ten New York’a kaydırmayı başaran bir Amerikan avangardının doğuşuna ve gelişimine tanık olduğunu söylüyor.

Guilbaut kitabında, soyut dışavurumculuğun savaştan sonra kazandığı başarıyı, Amerikan hükümetinin savaştan önce ve sonra sanata karşı nasıl bir tavır takındığını, bu dönemde solcu sanatçılar ile eleştirmenlerin geçirdiği ideolojik dönüşümü ve Soğuk Savaş sürecinin bütün bunlara yansımalarını anlatıyor.

  • Künye: Serge Guilbaut – New York Modern Sanat Düşüncesini Nasıl Çaldı, çeviren: Elif Gökteke, Sel Yayıncılık, sanat, 296 sayfa

Zühre İndirkaş – Mitolojiden Alegoriye (2015)

Prometheus, Oidipus ve Ganymedes…

Batının mitolojik söylemleri, resim sanatına ne gibi etkilerde bulundu?

Züher İndirkaş bu çalışmasında, Erwin Panofsky’nin yöntemine başvurarak Prometheus imgesinin çağlar boyu geçirdiği dönüşümü, Pieter Paul Rubens’in Ganymedes’le ilgili çalışmalarını, Gustave Moreau’nun ‘Oidipus ve Sfenks’ adlı yapıtında yücelttiği ahlaki değeri ve bunun gibi birçok ilgi çekici konuyu irdeliyor.

  • Künye: Zühre İndirkaş – Mitolojiden Alegoriye, Tekhne Yayınları