2013 – Sayfa 55 – Dipnotski

Zeki Arıkan – Haydarpaşa’dan İzmir’e Tarih Söyleşileri (2013)

HAYDARPAŞA’DAN İZMİR’E TARİH SÖYLEŞİLERİ, Zeki Arıkan, Tarihçi Kitabevi, tarih, 311 sayfa

Elimizdeki kitap, Zeki Arıkan’ın tarihi ve güncel konuları kapsayan yazılarından oluşuyor. Kitapta, Haydarpaşa garının neden Türkiye’nin tarihi, ekonomisi ve sosyal dokusuyla bütünleşen bir yapı olduğu; 18. ve 19. yüzyıların İzmir’inde toplumsal hayat; Atatürk’ün Çanakkale Savaşı’ndaki rolü ve Fatih Sultan Mehmed’in bilimsel ve kültürel alanlara ilgisi gibi tarihi konular ele alınıyor. Arıkan yazılarında ayrıca, Türkiye’de 1940 ve sonrası dönemde yetişmiş Doğan Kuban, Orhan Burian, Vedat Günyol, Şerafettin Turan, Fuat Köprülü, Mustafa Akdağ ve Halil İnalcık gibi isimleri yetiştiren siyasi/kültürel atmosfere de odaklanıyor.

Rıza Oylum (haz.) – Dünya Yönetmenlerinden Sinema Dersleri (2013)

DÜNYA YÖNETMENLERİNDEN SİNEMA DERSLERİ, hazırlayan: Rıza Oylum, Başka Yerler Yayınları, sinema, 151 sayfa

Sinemayla daha yakın ilişki kurmak isteyen okurları hedefleyen elimizdeki çalışmada, dünya sinemasının önde gelen yirmi yönetmeni deneyimlerini sunuyor. Akira Kurosawa, Ingmar Bergman, Theodoros Angelopoulos, Andrey Tarkovski, François Truffaut, Fernando Solanas, Ken Loach, Bernardo Bertolucci, Werner Herzog, Rainer Werner Fassbinder, Michael Haneke, Kim Ki-Duk, Wong Kar Wai ve Cafer Penahi gibi kendi özgün sinema dilini oluşturmuş isimler, yönetmen adaylarına kimi önerilerde bulunurken, sinema dünyasında edindikleri deneyimleri, kendi sinema anlayışlarını ve film yapımının kimi zorluklarını okurlarıyla paylaşıyor.

Bertolt Brecht – Bütün Oyunları 1 (2013)

BÜTÜN OYUNLARI 1, Bertolt Brecht, çeviren: Yılmaz Onay, Agora Kitaplığı, oyun, 642 sayfa

Elimizdeki kitap, tiyatro dünyasında hem yazar hem de yönetmen olarak devrimci dönüşümler ortaya koymuş Bertolt Brecht’in, tamamı on cilde yayılan toplu oyunlarının ilk kitabı. Bu ciltte, Brecht’in ‘İncil’, ‘Baal’, ‘Gecede Trampet Sesleri’, ‘Düğün’, ‘Dilenci veya Ölü Köpek’, ‘Şeytan Kovma’, ‘Balık Avı’, ‘Ova’ ve ‘Vahşi Ormanda’ gibi oyunları yer alıyor. 16. yüzyılda Katolik yobazlığa karşı verilen mücadele, katil ve soyguncu sıradışı bir şairin hayatı, yirminci yüzyılın başındaki devrimci çatışmalar ve bir kral ile köpeğini çok seven bir dilenci arasında geçen diyalog, bu oyunlarında işlenen konulardan bazıları.

Henri Borel – Hayatın Ritmi (2013)

HAYATIN RİTMİ, Henri Borel, çeviren: Ahmet Aydoğan, Say Yayınları, felsefe, 103 sayfa

Hollandalı sinolog Henri Borel ‘Hayatın Ritmi’nde, Çin düşüncesinin en önemli kollarından olan Lao-Tse, Chuang-Tse okulunun temel kavramlarını açıklıyor. Üç bölümden oluşan kitap, bu akımın wu-wei “eylemsiz eyleme” ve ziran “kendiliğindenlik” kavramlarını açıklıyor, bunların hayatın anlamı, hayatta sanat ve hayatta sevgi arayışında ne gibi yanıtlar verdiğini irdeliyor. Söz konusu iki kavramın birbirini tamamladığı, yani tam bir kendiliğindenlik hali ortaya çıkmadıkça orada eylemsiz eylemeden bahsedilemeyeceğinden hareket eden çalışma, ünlü Çinli düşünür Lao-Tse’nin fikirlerini yalın bir tarzda vermesiyle de ilgi çekiyor.

Sevda Alankuş (der.) – Çocuk Odaklı Habercilik (2013)

ÇOCUK ODAKLI HABERCİLİK, derleyen: Sevda Alankuş, IPS İletişim Vakfı Yayınları, medya, 305 sayfa

Birçok ismin makaleleriyle katıldığı elimizdeki kitap, dünya nüfusunun üçte ikisinden fazlasını oluşturdukları halde yaygın medya tarafından yok sayılan, temsil edildiklerinde de ayrımcılığa uğrayan çocukları doğru bir biçimde görünür kılmak amacıyla, çocuk odaklı bir haberciliğin imkânlarını tartışıyor. Kitap, çocuk hakları konusundaki evrensel standartların korunması konusunda medyaya düşen sorumluluklar, medyanın çocukları şiddete yönlendirme sorunu, medyanın anlam üretme süreci içinde ortaya çıkan çocuk imgesinin sorunları, medya ve toplumun çocuğu bir birey/özne olarak görmemesinin yarattığı sıkıntıları tartışıyor.

Asiya Cebbar – Baba Evinde Bana Yer Yok (2013)

BABA EVİNDE BANA YER YOK, Asiya Cebbar, çeviren: Aysel Bora, Kırmızı Kedi Yayınevi, roman, 279 sayfa

Asiya Cebbar, otobiyografik romanı ‘Baba Evinde Bana Yer Yok’ta, Cezayir’de çocukluktan yetişkinliğe uzanan yaşam serüveninde tanık olduklarını, katı İslami kurallarla sınırlandırılmaya çalışılan dünyasını anlatıyor. Yazar, küçük bir kızken Cezayir’in bir kasabasında başladığı okul hayatını, aile fertleriyle ilişkilerini, babasının İslami değerleri ona aşılama çabasını, bu esnada keşfettiği kitapların kendisine nasıl bir dünya armağan ettiğini, genç kızlığında yaşadığı kafa karışıklıklarını, Cezayir ile Fransa arasında bölünmüş olmanın getirdiği sıkıntıları ve ülkesinin kendine has geleneklerini okurlarıyla paylaşıyor.

Sophie de Mijolla-Mellor – Paranoya (2013)

PARANOYA, Sophie de Mijolla-Mellor, çeviren: Işık Ergüden, Dost Kitabevi, psikanaliz, 135 sayfa

Psikanalist Sophie de Mijolla-Mellor elimizdeki rehber çalışmasında, gerçek anlamı yanlış bilinen ama bir o kadar da yaygın kullanılan paranoya kavramını aydınlatıyor. Yazar, paranoyakların psikiyatride nasıl tarif edildiğini, bir paranoyağı nasıl tanıyacağımızı, paranoyak birinin kendi içinde ne hissettiğini, onu “normal”den ayırt edenin ne olduğunu, paranoyak birinin çılgın olmasının şart olup olmadığını, hangi yaşta paranoyak olunduğunu, paranoyakların tehlikeli olup olmadığını ve paranoyaklar için bireysel ya da grupsal çarelerin neler olduğunu yanıtlıyor, ayrıca tarihteki ünlü paranoyaklardan örnekler veriyor.

Cemal Gülas – Işıkların Ülkesi (2013)

IŞIKLARIN ÜLKESİ, Cemal Gülas, CG Sanat Yapım, fotoğraf, 224 sayfa

Uzun yıllardır doğa fotoğrafçılığı alanında çalışan Cemal Gülas’ın ilk kitabı, ‘Bulutların Ülkesi’ adını taşıyordu. ‘Işıkların Ülkesi’ ise, Gülas’ın Anadolu’yu tarihi, coğrafyası ve kültürüyle ele aldığı üçlemesinin ilk fotoğraf çalışması. Gülas, kaliteli baskısıyla da dikkat çeken albümünde, objektifini Anadolu’nun uzak coğrafyalarında yaşayan ve teknolojinin henüz ele geçiremediği insanların dünyasına tutuyor ve izleyeni, bu evrenin özgün atmosferini yeniden keşfetmeye davet ediyor. Anadolu’yu yıllardır adım adım gezen sanatçı, çektiği fotoğraflarının öykülerini ve ilgi çekici anekdotları da okurlarıyla paylaşıyor.

Emel Akal – Moskova-Ankara-Londra Üçgeninde İştirakiyuncular, Komünistler ve Paşa Hazretleri (2013)

MOSKOVA-ANKARA-LONDRA ÜÇGENİNDE İŞTİRAKİYUNCULAR, KOMÜNİSTLER VE PAŞA HAZRETLERİ, Emel Akal, İletişim Yayınları, inceleme, 559 sayfa

Emel Akal, elimizdeki nitelikli çalışmasında, Nisan 1920’den Mart 1921’e kadar, Ankara’daki TBMM Hükümeti’nin, Moskova ve Londra’dan gelen etkilerle iç politikaya nasıl şekil verdiğini irdeliyor. Kitapta, TBMM Hükümeti ile milli mücadelede öne çıkan kadroların kendi aralarındaki ilişki ve çelişkiler; Bakü’de Mustafa Suphi’nin liderliğindeki Türkiye Komünist Partisi’ni, Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası’nı ve Yeşil Ordu Cemiyeti’ni oluşturan siyasi iklim; Ankara, Moskova ve Londra’daki iktidar odaklarının tutumu ve bu ilişkilerin Türkiye iç politika dinamiklerini nasıl etkilediği gibi, ilgi çekici konular irdeleniyor.

Kolektif – Eleştirel Bakış (2013)

‘Eleştirel Bakış’, Radical Philosophy dergisinde yayınlanmış söyleşilere yer veriyor.

Kitapta, Cornelius Castoriadis, Judith Butler, Edward Said, Gayatri Chakravorty Spivak ve Slavoj Žižek gibi, kuramsal tartışmalara önemli katkılarda bulunmuş, alanında tanınan isimler yer alıyor.

Bir amacı da, yazarların kuramsal ve siyasi görüşlerini daha anlaşılabilir kılmak olan söyleşiler, Marksizm, feminizm, post-kolonyal teori, edebiyat teorisi, eleştirel teori, radikal siyaset, queer teorisi ve psikanaliz hakkındaki güncel tartışmaları bir araya getiriyor, böylece günümüz radikal kuramının uluslararası sahnesinden bir kare sunuyor.

Künye: Kolektif – Eleştirel Bakış, Peter Osborne, çeviren: Elçin Gen, İletişim Yayınları, söyleşi, 264 sayfa