Feminizm – Sayfa 2

Judith Butler – Cinsiyet Belası (2008)

Judith Butler, ‘Cinsiyet Belası’nda, Levi-Strauss, Freud, Lacan, Irigaray, Wittig ve Kristeva’nın metinlerinin eleştirel bir okuması üzerinden toplumsal cinsiyet konusunu çok yönlü bir bakışla masaya yatırıyor.

Feminist kuramın temel yapıtları arasında yer alan kitabın birinci bölümü, kadınların statüsünü ve cinsiyet-toplumsal cinsiyet ayrımını değerlendiriyor.

Kitabın ikinci bölümünde, toplumsal cinsiyet kimliklerini heteroseksüel bir çerçevede dayatmaya çalışan mekanizma olarak ensest tabusu ele alınıyor.

Kitabın son bölümünde ise, cinsiyet ve cinselliği kültürel olarak idare eden örtük normların, Kristeva’nın eserlerinde nasıl işlendiği gösterilmeye çalışılıyor.

Butler’ın çalışması, feminist kuramın temel yapıtlarından biri oluşuyla alan için vazgeçilmez bir kaynak.

Künye: Judith Butler – Cinsiyet Belası, çeviren: Başak Ertür, Metis Yayınları, feminizm, 246 sayfa

Gizem Çelik – Öldüren Erkek(lik)ler (2017)

ÖLDÜREN ERKEK(LİK)LER, Gizem Çelik, Nota Bene Yayınları, toplumsal cinsiyet, 336 sayfa

Türkiye’nin en yakıcı sorunlarının başında, kadına yönelik şiddet geliyor. Hatta kamuoyunda bu yönde büyük bir tepki oluştuğu halde, kadına yönelik işkence ve cinayetler azalmak yerine gün geçtikçe daha da artıyor. Gizem Çelik’in bu önemli çalışması da, eşine şiddet uygulamış cezaevindeki erkeklerin dünyasını gözler önüne sermesi açısından, alana önemli bir katkı sunuyor. Doğrudan bu erkeklerin anlatımlarıyla yol alan bu kitap, meselenin ataerkil boyutunu kapsamlı ayrıntılı bir şekilde serimliyor. Sorunu saptamakla kalmayıp, bunun çözümü konusunda öneriler de geliştiren Çelik, hem eleştirel erkeklik incelemeleri hem de toplumsal cinsiyet konularına ilişkin nitelikli bir kaynağa imza atmış.

John Stuart Mill – Kadınların Özgürleşmesi (2017)

On dokuzuncu yüzyılın en etkili filozoflarından Mill’in cinsiyetler arası iktidar ilişkilerine dair fikirlerini sunan bir eser.

Kadın sorununu psikolojik ve sosyoekonomik bir perspektifle tartışan Mill, kadının baskı altına alınmasının ne gibi sorunlar doğurduğunu ve toplumsal eşitliğin sağlanması konusunda neler yapılabileceğini irdeliyor.

Künye: John Stuart Mill – Kadınların Özgürleşmesi, çeviren: Damla B. Aksel, kadın, Pinhan Yayıncılık

Zoë Fairbairns – Kadınlar Kulesi (2007)

KADINLAR KULESİ, Zoë Fairbairns, çeviren: Ünver Alibey, Everest Yayınları, roman, 317 sayfa

‘Kadınlar Kulesi’, ataerkil bir devletin sosyal güvenlik sistemini kadınların yaşam tarzları üzerinde baskı oluşturmak amacıyla kullanmasını konu alan, feminist bir distopya. Kurgu, kadının sadece toplumsal rollerinin değil, doğurganlığının da yönetildiği, hayatlarına dair onlara hiç sorulmadan kararların verildiği bir dünyayı tasvir ederken, ilk etapta oldukça karamsar görünür. Romanın barındırdığı asıl gerilim, bu bastırılmışlıklardan ziyade, kadınların günün birinde, kendilerine dayatılan bu dünyaya karşı çıkmalarıyla verilir. Londra’nın göbeğinde metruk bir binayı işgal ederek, kendi lidersiz birliğini kuran bir grup kadın, bu kötü kaderi değiştirmeye soyunacaktır. Sağlam bir feminist bir distopya.

Şahin Filiz – Tarikat, Cemaat, Kadın (2017)

TARİKAT, CEMAAT, KADIN, Şahin Filiz, Say Yayıncılık

Neo-Oryantalizmin kadın üzerinden egemenlik arayışını ve eril siyasal İslamın kadın üzerinde egemenlik kurma biçimlerini gözler önüne seren bir kitap. Filiz, tarikatlardan cemaatlere dinin politik örgütlenmesi, İslamcılığın kadın retoriği ve kadınla imtihanı ve türban söyleminin dayandırıldığı dinsel gerekçeler gibi güncel ve yakıcı birçok sorunu tartışıyor.

Betül Yarar (der.) – Şiddetin Cinsiyetli Yüzleri (2015)

ŞİDDETİN CİNSİYETLİ YÜZLERİ, derleyen: Betül Yarar, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları

Toplumsal cinsiyet ile şiddet arasındaki ilişkiyi kuramsal bir çerçeveden ele alan öncü bir çalışma. Şiddetin öznellik ve iktidarla ilişkisini, toplumsal cinsiyet rejiminin kuruluşunda şiddetin nasıl bir rol üstlendiğini ve şiddetin, tarihsel ve toplumsal olarak nasıl biçim değiştirdiğini merak edenlere.

Vanessa Baird – Cinsel Çeşitlilik (2017)

CİNSEL ÇEŞİTLİLİK, Vanessa Baird, çeviren: Hayrullah Doğan, Metis Yayınları

Cinsel yönelimlere yönelik baskılar tarihte hiç eksilmese de cinsel yönelim çeşitliliği hiçbir zaman ortadan kalkmadı. Bu kitap da, hem cinselliği kontrol etmeyi amaçlayan siyasetlerden dinin cinsel çeşitlilik üzerindeki baskılarına, konuyu tarihsel boyutlarıyla irdeliyor hem de bu alandaki güncel tartışmaları bir araya getiriyor.

Aleksandra Kollontay – Marksizm ve Cinsel Devrim (2017)

MARKSİZM VE CİNSEL DEVRİM, Aleksandra Kollontay, çeviren: Derya Okatan, Ceylan Yayınları

Kadın özgürlüğü ve kadın devrimi ile ilgilenen her okurun elinin altında bulunması gereken bir çalışma. Kapitalist toplumun ahlak anlayışını eleştirel bir gözle irdeleyen Kollontay, teorik ve tarihsel bir perspektifle özel mülkiyet sisteminin ürünü olan günümüz cinsler arasındaki ilişkileri nasıl aşabileceğimizi tartışıyor.

Eve Kosofsky Sedgwick – Aşk Üzerine Bir Diyalog (2013)

AŞK ÜZERİNE BİR DİYALOG, Eve Kosofsky Sedgwick, çeviren: Özge Karlık, Ayrıntı Yayınları, anlatı, 296 sayfa

Eve Kosofsky Sedgwick, Judith Butler’la birlikte Queer kuram olarak adlandırılan çalışma alanının temel isimlerinden. ‘Aşk Üzerine Bir Diyalog’ ise, Sedgwick’in depresyon şikayetleriyle ziyaret ettiği terapist Shannon Van Wey ile yaptıkları seanslardaki deneyim ve gözlemlerinden oluşuyor. Bu diyaloglarda Sedgwick’in haz meselesi, ailesinin farklı özellikleri, annesi ve babasıyla ilişkileri, kadın olmak, beden, seks, fanteziler, dostluk, cinsiyet, cinsiyetsizlik, okumak ve yazmak gibi pek çok konuya dair görüşleri sunuluyor. Kitap, Sedgwick’in duygu ve düşünce dünyası hakkında bilgilenmek isteyenler için iyi bir kaynak.

Muazzez Pervan (der.) – İlerici Kadınlar Derneği (2013)

İLERİCİ KADINLAR DERNEĞİ, derleyen: Muazzez Pervan, Tarih Vakfı Yayınları, arşiv, 545 sayfa

1980 darbesiyle kapatılan İlerici Kadınlar Derneği (İKD), Türkiye kadın hareketi tarihinde Türk Kadınlar Birliği’nden sonra ikinci büyük kadın örgütü olarak kabul ediliyor. Bu çalışma da, derneğin, Tarih Vakfı’nın elindeki belgelerinin tıpkıbasımından oluşuyor. Belgeleri zor koşullarda uzun yıllar koruyan ve vakfa bağışlayan Ayşe Erzan ile Gönül Dinçer ve Zülal Kılıç’ın, kitabın oluşumunda önemli katkıları var. Çalışma, İKD’nin kuruluş ve hedeflerini, merkez genel kurullarını, şube genel kurullarını, bölge sekreterliklerini, eğitim programını, yapmış oldukları kampanyaları ve kutlamaları sunan belgelere yer veriyor.