Kolektif – Matrix ve Felsefe (2017)

Hangi hapı seçerdiniz, kırmızı mı yoksa mavi mi?

Cehalet mutluluk mudur yoksa ne olursa olsun gerçek bilinmeye değer mi?

Matrix’i seyrettikten sonra aksiyon ve özel efektlerinden çok etkilendik, ama bir yandan da zihnimiz yukarıdaki gibi sorularla dolup taştı.

İşte bu kitap, tam da bu sorularla ilgileniyor ve Matrix ve felsefe ilişkisini çok zengin bir perspektiften irdeliyor.

Bu çok mantıklı, çünkü felsefe her yerdedir; herkesin hayatıyla alakalıdır; Matrix gibi, “O her yerdedir.”

  • Matrix’te şüphecilik ve ahlak,
  • Matrix olasılığı,
  • Gerçekliğin algılanışı,
  • Olasılık ve yanılsama,
  • Matrix’in metafiziği,
  • Matrix usulü zihin felsefesi,
  • Neo-materyalizm ve öznenin ölümü,
  • Kader, özgürlük ve önceden bilme,
  • Matrix ve Budizm,
  • Kant ve Matrix dünyası,
  • Nihilizm ve Matrix,
  • Matrix ve ‘Bulantı’daki varoluşçu gerçeklik,
  • Matrix ve Marx,
  • Matrix simülasyonu ve postmodern çağ…

Bunun gibi birçok ilgi çekici felsefi sorun ve konuyla Matrix’i karşılaştıran kitap, hem felsefe hem de sinema tutkunlarını sevindirecek türden.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Gerald J. Erion, Barry Smith, David Mitsuo Nixon, Carolyn Korsmeyer, Jorge J. E. Gracia, Jonathan J. Sanford, Jason Holt, Daniel Barwick, Theorode Shick Jr., Michael Brannigan, Gregory Bassham, Charles L. Griswold Jr., James Lawler, Thomas S. Hibbs, Jennifer L. McMahon, Sarah E. Worth, Deborah Knight, George McKnight, Cynthia Freeland, Martin A. Danahay, David Rieder, David Weberman ve Slavoj Žižek.

  • Künye: Kolektif – Matrix ve Felsefe, derleyen: William Irwin, çeviren: Esra Gül Coşkun, Olimpos Yayınları, felsefe, 407 sayfa, 2017

Slavoj Žižek – Kieślowski ya da Maddeci Teoloji (2009)

‘Kieślowski ya da Maddeci Teoloji’, Slavoj Žižek’in, ünlü Polonyalı yönetmen Krzysztof Kieślowski’ye odaklanan metinlerinden oluşuyor.

Kieslowski, ‘Kırmızı’ isimli filmini bitirdikten sonra, sinemayı bırakarak sakin bir hayat yaşamaya karar vermiş, fakat kısa bir süre sonra ölmüştü.

Žižek kitabında, Kieslowski sinemasını farklı açılardan yorumlarken, onun ani ölümünü de tartışıyor.

Žižek, ölümünün, Kieslowski’nin “meslek ya da sakin hayat” arasında yaptığı seçimi boşa çıkardığını belirterek, “Acaba ani ölümü sakin kır yaşamındaki emekliliğin sahte bir konu olduğunu, aslında ölümün metaforu işlevini gören bir fantazi perdesi olduğunu mu işaret eder?” diye soruyor.

  • Künye: Slavoj Žižek – Kieślowski ya da Maddeci Teoloji, çeviren: Sabri Gürses, Encore Yayınları, felsefe, 111 sayfa

Srećko Horvat ve Slavoj Žižek – Avrupa Ne İstiyor? (2015)

Avrupa Birliği ve onun tarihsel hoşnutsuzlukları elimizdeki bu ikili tartışmanın ana konusu.

Yunanistan’da yaşanan ekonomik krizle başlayan tartışma, Avrupa Birliği hayallerinin büyük darbe aldığı bugün, Avrupalılık düşüncesi etrafında gelişecek yeni bir muhalefet biçiminin, yeni bir solun imkânlarını sorguluyor.

Srećko Horvat ve Slavoj Žižek arasındaki tartışmaya Aleksiz Tsipras da katılıyor.

  • Künye: Srećko Horvat ve Slavoj Žižek – Avrupa Ne İstiyor?, çeviren: Bora Vergili, Can Yayınları

Vladimir İlyiç Lenin – Lenin 2017 (2017)

2017 yılı, dünya tarihinde büyük bir yarılma yarattığı gibi, bugünkü düzeninin oluşumunda başat rol üstlenmiş Ekim Devrimi’nin 100. yılı.

Bugün Ekim Devrimi’yle ortaya çıkan Sovyetler Birliği çoktan yıkılmış olsa da, devrimi gerçekleştiren idealler, kapitalizmin gittikçe vahşileştiği bugün her zamankinden daha acil, yakıcı ve cazip bir şekilde karşımızda duruyor.

Bu devrim, Bolşeviklerin önderliğinde gerçekleşti. Fakat bundan da önemlisi, Lenin’in kendine has öngörüleri ve liderlik kabiliyetiyle devrim mümkün olabildi.

İşte bu kitap, Slavoj Žižek’in derlemesiyle Lenin’in devrimci karakterini ve düşüncelerini ortaya koyan, Lenin’in yaşamının son günlerinde yazdığı mektupları, konuşmaları, denemeleri ve yorumları bir araya getiriyor.

Bu yazılar, Lenin’in devrimci kişiliğine, yönetim anlayışına, devrime ve Sovyetler Birliği’ne nasıl baktığına ışık tutmaları açısından büyük öneme haiz.

Žižek de kitaba yazdığı sunuşta, hem Lenin’in düşünce dünyasının özgünlüğü hem de sıra dışı bir deneyim olan Ekim Devrimi’ni ortaya çıkaran tarihi ve siyasi koşullar üzerine düşünüyor.

Derleme, hem Bolşevik Devrimi hem de Lenin hakkında daha iyi aydınlanmak için birebir.

  • Künye: Vladimir İlyiç Lenin – Lenin 2017, derleyen ve sunuş: Slavoj Žižek, çeviren: Akın Emre Pilgir, Ayrıntı Yayınları, siyaset, 256 sayfa

Kolektif – Toplumsala Bakmak (2017)

‘Toplumsala Bakmak’, ‘Çağdaş Marksist Kuramda Tartışmalar’ dizisinin ikinci kitabı.

Hatırlanacağı gibi bu diziden yakın zamanda, ‘Yapılar, Sistemler, Süreçler’ adlı önemli bir kitap daha yayımlanmıştı.

Bu ikinci kitaba dönecek olursak, burada Marksizmin toplumsal biçimleri ele aldığı materyalist kuramına farklı yönlerden bakan makalelerden oluşuyor.

Kitapta yer alan yazılar,

  • Kapitalist üretimle sermayenin kimlik kategorilerini,
  • Toplumsal hiyerarşileri,
  • Toplumsal cinsiyeti,
  • Irk ve etnisite arasındaki bağlantıları,
  • Ve bunun gibi birçok önemli konuyu irdeliyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Étienne Balibar, Dipesh Chakrabarty, Maya Gonzalez, Jeanne Neton, Slavoj Žižek, Théorie Communiste ve Roswitha Scholz.

  • Künye: Kolektif – Toplumsala Bakmak, hazırlayan: Andrew Pendakis, Jeff Diamanti, Nicholas Brown, Josh Robinson ve Imre Szeman, çeviren: Döndü Şahin, Dipnot Yayınları, felsefe, 200 sayfa

Slavoj Žižek – Paralaks (2008)

Slavoj Žižek’in ‘Paralaks’ı, kendisinin Lacancı-Hegelci yaklaşımının önemli duraklarından.

Burada “paralaks”la kastettiği ise, aralarında sentez yada dolayım olasılığı olmayan, asla birbirleriyle çakışmayacak “paralaks aralığı”dır.

Žižek, kuantum fiziğinde dalga-zerreciklerinin ikiliğinden, Freudcu psikanalizde bilinçdışı paralaksa kadar farklı paralakslar bulunduğunu söylüyor.

Kitap, gerçeklikle ilişkimizi belirleyen en önemli paralaks olan ontolojik farkı; gerçekliğin fenomenal deneyimi ve onun bilimsel açıklaması arasındaki indirgenemez farka ilişkin bilimsel paralaksı ve ortak paydaya izin vermeyen toplumsal bir antagonizma olan politik paralaksı ele alıyor.

  • Künye: Slavoj Žižek – Paralaks, çeviren: Sabri Gürses, Encore Yayınları, felsefe, 448 sayfa

Heinrich Geiselberger (haz.) – Büyük Gerileme (2017)

Farklı ülkelerden, alanında uzman 15 yazarın katkıda bulunduğu, dünyanın değişik yerlerinde sağ popülist siyasetlerin yükselişe geçmelerinin altındaki saikleri açıklığa kavuşturan ufuk açıcı bir çalışma.

Bugün yaşadığımız darboğaza, 1990’lı yıllarda küreselleşme hakkında yürütülen tartışmalara uzanarak bakan kitap, hem bu durumu yaratan etkenleri analiz ediyor hem de gelecek yıllarda olabileceklere dair öngörülerde bulunuyor.

  • Sağ popülizmin yükselişe geçişinin ardındaki sosyolojik ve ekonomik nedenler neler?
  • Bu süreçte alt sınıflar ile orta sınıflar arasında bir ittifaktan bahsedilebilir mi?
  • Alınmaya çalışılan önlemler gerçekte kimleri ve neleri korumaya yönelik?
  • Ekonomik ve sosyal politikaların yabancı ve göçmen düşmanlığıyla nasıl bir ilişkisi var?
  • Ve her şey bir yana, bütün bu olup bitenler aslında neoliberal kapitalizmin büyük ve ertelenemez krizi anlamına mı geliyor?

Bu ve benzeri birçok soruyu yanıtlayan kitap, yaşadığımız dönemin nitelikli ve derli toplu bir analizini yapmasıyla her kitaplıkta bulunmayı fazlasıyla hak ediyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Zygmunt Bauman, Nancy Fraser, Slavoj Žižek, Bruno Latour, Arjun Appadurai, Donatella della Porta, Eva Illouz, Ivan Krastev, Paul Mason, Pankaj Mishra, Robert Misik, Oliver Nachtwey, César Rendueles, Wolfgang Streeck ve David Van Reybrouck.

  • Künye: Kolektif – Büyük Gerileme, hazırlayan: Heinrich Geiselberger, çeviren: Merisa Şahin, Aslı Biçen, Ahmet Nüvit Bingöl ve Orhan Kılıç, Metis Yayınları, siyaset, 232 sayfa

Slavoj Žižek – İmkânsızı İstemek (2014)

  • İMKÂNSIZI İSTEMEK, Slavoj Žižek, çeviren: Can Semercioğlu, Doğu Kitabevi, felsefe, 160 sayfa

Popüler düşünür Slavoj Žižek’le yapılan söyleşilerden oluşan ‘İmkânsızı İstemek’, Güney Kore Busan’da bir eğitim merkezi olan Indigo Sowon Global Humanities Project’in yürüttüğü bir çalışmanın meyvesi. Proje ekibini evinde ağırlayan Žižek, siyaset, felsefe ve sosyoloji konularındaki fikirlerini paylaşıyor. Kitapta, Žižek’in siyaset ve sorumluluk, ahlakın siyasallaştırılması, siyasal bilgelik, komünizm, postmodern küreselleşme, totaliter komünizmin çıkmazları, teorinin yıkıcı kullanımı, şiddet içeren sivil itaatsizlik, dışlananların sosyo-politik alana girişi ve sembolik şiddetin meşruiyeti konularındaki görüşleri yer alıyor.

 

Slavoj Žižek ve John Milbank – Mesih Garabeti (2016)

  • MESİH GARABETİ, Slavoj Žižek ve John Milbank, çeviren: Selda Salman, Ayrıntı Yayınları

mesih-garabeti

Militan ateist Žižek ile radikal ortodoks Milbank, dini tartışıyor. Kitap, karşıt görüşlü iki düşünürün, modernitenin akıl ve inanç arasında nasıl konumlandığını, postmodernizmin teolojiyle ilişkisini, dinin geleceğini, sekülerliği ve bir direniş teolojisinin imkânlarının neler olduğunu hararetle tartışmalarıyla önemli.

Tony Myers – Slavoj Žižek (2014)

  • SLAVOJ ŽIŽEK, Tony Myers, çeviren: Abdurrahman Aydın, Phoenix Yayınları

slavoj-zizek

Psikanaliz ve felsefeyi eserlerinde harmanlayan, heyecanlı tavırlarıyla dikkat çeken ve birçok tartışmaya vesile olan Žižek’in temel kavram ve konuları hakkında bir rehber. Myers özne, postmodernite, gerçeklik ve ideoloji, ırkçılık ve fantezi, kadın-erkek gibi Žižek’in iştigal ettiği belli başlı konuların peşine düşüyor.