William Shakespeare

Benedetto Croce – Edebiyat Eleştirisi (2022)

Büyük İtalyan düşünür Benedetto Croce, daha çok estetik tarihine yön vermiş fikirleriyle bilinse de, edebiyat üzerine yazıları da muazzamdır.

Karşımızda, Croce’un edebiyat denemelerine yer veren harika bir kitap duruyor.

Croce, çağdaş estetik tarihini biçimlendiren en önemli isimlerden olmakla birlikte, edebiyat kuramı ve tarihi alanında oldukça değerli eserler de verdi.

Croce burada, Terentius, Lucretius, Virgilius, Dante, Petrarca, Ariosto, Shakespeare, Corneille, Goethe, Poe, Hopkins ve Proust gibi edebiyat tarihinin büyük isimlerini gündemine alıyor.

Bu kanonik isimlerin nasıl anlaşılması gerektiği hususunda derin içgörüler sunmakla kalmıyor, haklarındaki yanlış anlamaları ortadan kaldırmak için gözü pek polemiklere de giriyor.

Yeni bir okuma denemeyi vadeden bu kitap, farklı edebî perspektiflere kapı aralıyor.

Künye: Benedetto Croce – Edebiyat Eleştirisi: Edebiyat Üzerine Denemeler, çeviren: Şennur Bakırtaş, Fol Kitap, inceleme, 320 sayfa, 2022

Graham Holderness – Shakespeare’in Dokuz Yaşamı (2021)

Altı asır önce ölen Shakespeare, günümüzde de en çok okunan, en çok sahneye konan, üzerinde en çok kalem oynatılan ve en çok anımsanan yazardır.

Şu ana kadar Shakespeare üzerine kırk kadar kitap yazmış Graham Holderness, Shakespeare’in hayatını çok yönlü bir bakışla izlediği bu çalışmasıyla karşımızda.

Shakespeare’le ilgili gerçekler ve mitleri aydınlatmasıyla büyük önem arz eden kitap, tarihsel oyunları, komedileri ve ayrıca medya da dâhil Shakespeare’in kültürel ve çağdaş dünyadaki temsillerini derinlemesine irdeliyor.

Graham, Shakespeare’in yazar, oyuncu, kasap çırağı, iş insanı, eş, yakın arkadaş, âşık ve Katolik Shakespeare olarak portrelerini kuruyor ve her bir Shakespeare biyografisini eleştirel bir gözle yeniden ele alıyor.

Künye: Graham Holderness – Shakespeare’in Dokuz Yaşamı, çeviren: Can Kayaş, Ayrıntı Yayınları, biyografi, 368 sayfa, 2021

Allan Percy – Her Güne Bir Shakespeare (2016)

Shakespeare’in oyun ve şiir antolojilerinden derlenmiş aşk temalı özlü sözlerinin, bireyin gündelik sorunlarına nasıl ilaç olabileceğini irdeleyen bir kitap.

Gönül çelmenin sırlarına, aşk acısına, kıskançlığın nasıl aşılabileceğine, mutluluk ile mutsuzluğa ve kendinden memnun olmaya, Shakespeare’in gözünden bakmak isteyenlere.

Künye: Allan Percy – Her Güne Bir Shakespeare, çeviren: Nazan Tezcan, Pena Yayınları

Kolektif – Shakespeare Kitabı (2015)

Tiyatro tarihine yön vermiş Shakespeare’in dünyasına girmek için yetkin bir kılavuz.

Shakespeare’in tüm oyunlarından bir kesit sunan çalışma, oyunların ana temaları ile başkarakterlerini özlü bir biçimde anlatıyor, perde ve sahneleri analiz ediyor ve oyunların olay örgülerinin tam özetini çıkarıyor.

Künye: Kolektif – Shakespeare Kitabı, çeviren: Tufan Göbekçin, Alfa Yayınları

William Shakespeare – Kral Lear (2009)

William Shakespeare’in ‘Kral Lear’ı, ilk kez 1607 yılının 26 Aralık gecesinde, sarayın “Whitehall” denilen salonunda oynandı.

Shakespeare bu ölümsüz tragedyasında, insanoğlunun temel çıkmaz ve sorunlarını ortaya atıyor.

İnsanlığın yozlaşıp çökmesi ve hırs, oyunun başat teması olarak öne çıkıyor.

İngiltere’de, krallığın paylaştırılması ile başlayıp yeni bir yönetimin gelişiyle sona eren tragedya, açgözlülüğün dünyaya nasıl bir yıkım getirdiğini özgün karakterleri ve felsefi çerçevesiyle kurguluyor.

Shakespeare’in, bu muazzam eseri, doğal, siyasal ve toplumsal düzlemlerde insanın rolü hakkında evrensel bir alegori.

Künye: William Shakespeare – Kral Lear, çeviren: Özdemir Nutku, İş Kültür Yayınları, oyun, 190 sayfa

William Shakespeare – Venedik Taciri (2009)

William Shakespeare’in, bir dünya klasiği haline gelen ‘Venedik Taciri’, adalet sistemini, hukuk felsefesinde kanunların yorumlanmasını işleyen bir komedi.

Oyun, tüccar Antonio ile tefeci Shylock arasında yaşananlara dayanıyor.

Shylock, kendisinden üç bin duka borç isteyen Antonio’ya, istediği miktarı, borcunu ödeyemediğinde vücudundan bir parça et kesme şartıyla verir.

Şartı kabul eden Antonio, zor duruma düştüğü için borcunu ödeyemez.

Oyun, bu fırsatı değerlendirmeye çalışan açgözlü Shylock ile Antonio arasındaki ilişkide düğümlenir.

Shakespeare’in en sevilen eserlerinden ‘Venedik Taciri’, trajikomik hikâyesi ve özgün diyaloglarıyla göz dolduruyor.

Künye: William Shakespeare – Venedik Taciri, çeviren: Fatma Çolak, Antik Yayınları, oyun, 168 sayfa

André Green – Yazı ve Ölüm (2018)

Hem analitik hem de kültürel araştırmalar alanında otorite kabul edilen André Green, aynı zamanda tam bir edebiyat tutkunu olarak edebi metinler ve edebiyatçılar üzerine pek çok analiz çalışması da gerçekleştirdi.

Bu kitap ise, edebiyatçı Dominique Eddé’nin Green’le 2000 ve 2001 yılları arasında yapmış olduğu edebiyat ve psikanaliz temalı söyleşilere dayanıyor.

Bir çeşit gidiş gelişin ve serbest çağrışımın söz konusu olduğu bu söyleşilerde, Freud’un üç çağdaşı olan Marcel Proust, Joseph Conrad ve Henry James’in yanı sıra, Jorge Luis Borges ve Shakespeare gibi büyük yazarların yapıtları enine boyuna tartışılıyor.

“Kayıp Zamanın İzinde, unutmanın kaçınılmazlığıdır.” diyen Green, yazmanın yazar üzerinde ne gibi bir etkisinin olduğunu, yazma sürecinin kimi yazarları intihara sürükleyecek kadar güçlü olmasının kökenlerini, yazarın yaratımında tamamlanmamışlığın ne olduğunu, kısacası yazı ve ruhsal yaşam arasında ne tür bir ilişki bulunduğunu kapsamlı bir şekilde irdeliyor.

Edebiyat ve psikanaliz bağlamında iyi bir okuma isteyenler bu kitabı kaçırmasın.

Künye: André Green – Yazı ve Ölüm: Bir Psikanalistin Edebiyat Yolculuğu: Proust, Shakespeare, Conrad, Borges…, söyleşi: Dominique Eddé, çeviren: Nesrin Demiryontan, Metis Yayınları, psikanaliz, 160 sayfa, 2018

William Shakespeare – Kral VI. Henry III (2015)

William Shakespeare’in, İngiltere’de siyasi karışıklıklar ve ayrılıkların başladığı VI. Henry dönemini konu edindiği tarihsel oyununun üçüncü bölümü.

Burada, ikinci bölümde başlamış Güller savaşı halen devam etmekte ve taraflar iktidarda kalabilmek için cinayet işlemekten, rakiplerine tuzak kurmaktan geri durmamaktadır.

Künye: William Shakespeare – Kral VI. Henry III, çeviren: Özdemir Nutku, İş Kültür Yayınları

William Shakespeare – Kuru Gürültü (2009)

William Shakespeare’in olgunluk dönemi eserlerinden, romantik komedya türünde kaleme aldığı ‘Kuru Gürültü’, üstadın en başarılı üç komedyasından biri olarak kabul ediliyor.

Yanlış anlamalar üzerine kurulu bir öyküye sahip eser, sadece romantik değil, akla ve özgür iradeye dayalı aşkın tartışılmaz gücünü ve iyiliksever soyluların adaletini anlatıyor.

Shakespeare’in eseri, duygusal ve şiirsel olanı hikâye ettiği kadar, karakterlerinin düştüğü acımasız tuzakları ve yaşadıkları acıları da kurguya dâhil etmesiyle gerçekçi yönler taşıyor.

Shakespeare, düşünce kalıplarını zorlayan, dengeli karşıtlıklara dayalı, zengin imgeler barındıran bir metinle karşımızda.

Künye: William Shakespeare – Kuru Gürültü, çeviren: Sevgi Sanlı, İş Kültür Yayınları, oyun, 119 sayfa

Özdemir Nutku – Shakespeare Sözlüğü (2008)

Prof. Özdemir Nutku’nun, uzun süreli çalışmasının ürünü olan ‘Shakespeare Sözlüğü’, öğrenciler, çevirmenler ve Shakespeare’le ilgilenenler için dört dörtlük bir rehber.

Tüm zamanların en büyük tiyatro yazarlarından biri olarak kabul edilen Shakespeare, özgün metin tekniğiyle de tiyatro yazınında iz bırakmış bir isim.

Shakespeare’in tüm oyunları ve şiirlerini; Elizabeth dönemi argosunu; deyimleri ve özdeyişleri inceleyen Nutku’nun sözlüğü, Shakespeare’e ilişkin 20 bin sözcüğün Türkçe karşılığını barındırıyor.

Ayrıca, Shakespeare’in metinlerinde geçen sözcükleri açıklarken, sözcüğün geçtiği perde, sahne ve dize numarasını da veren Nutku, oldukça pratik bir esere imza atmış diyebiliriz.

Künye: Özdemir Nutku – Shakespeare Sözlüğü, Kabalcı Yayınları, sözlük, 786 sayfa