2013 – Sayfa 54 – Dipnotski

Juan Rulfo – Ova Alev Alev (2013)

OVA ALEV ALEV, Juan Rulfo, çeviren: Süleyman Doğru, Doğan Kitap, öykü, 167 sayfa

‘Ova Alev Alev’, Juan Rulfo’nun daha önce Türkçeye ‘Kızgın Ova’ olarak çevrilmiş ve uzun zamandır da baskısı tükenmiş öykülerini bir araya getiriyor. Meksika edebiyatının en önemli yazarlarından olan Juan Rulfo, yalnızca iki kitap yayımlayıp Latin Amerika edebiyatını güçlü bir şekilde etkileyen ender isimlerden. Yazarın gerek kurgu ve gerekse şiirsel üslubu açısından özgün bir atmosfer yarattığı tek romanı ‘Pedro Páramo’ ile yıkımları, ölümleri, acıları ve sevdaları damıtılmış kelimelerle dile getirdiği buradaki on yedi öyküsü, bunda büyük paya sahip. Öykülerin yeni baskısı, Juan Rulfo hayranları için müjde niteliğinde.

Christian J. Emden – Modern Siyasal Düşünce ve Friedrich Nietzsche (2013)

MODERN SİYASAL DÜŞÜNCE VE FRIEDRICH NIETZSCHE, Christian J. Emden, çeviren: Gamze Varım, İş Kültür Yayınları, siyaset, 401 sayfa

Christian J. Emden, bu nitelikli siyasi düşünce tarihi çalışmasında, ünlü Alman filozof Friedrich Nietzsche’nin eserlerindeki tarih ve siyaset bağlantısını ve bunun günümüz siyasetinin sorunlarına ne gibi yanıtlar verdiğini tartışıyor. Bununla, tarihsel düşüncenin ve filozofun “tarihsel felsefe yapma” fikrinin modern siyasi kültür anlayışında nasıl bir rol oynadığını ortaya koymayı amaçlayan çalışma, Nietzsche’nin 19. yüzyılın tarihsel ve siyasi çıkmazlarına ve genel olarak modern siyasi kültüre yönelik eleştirilerinin, bugün karşı karşıya olunan siyasalın belirsiz temelleri sorununa nasıl karşılık verebileceğini irdeliyor.

Sibel Yardımcı ve Özlem Güçlü (der.) – Queer Tahayyül (2013)

QUEER TAHAYYÜL, derleyen: Sibel Yardımcı ve Özlem Güçlü, Sel Yayıncılık, cinsiyet çalışmaları, 430 sayfa

Elimizdeki kitap, temelde cinsiyet ve cinsellikle ilgili normatif olanın nasıl düzenlendiği ve sapkınlık kategorilerinin nasıl oluşturulduğunu sorgulayarak yola çıkan queer teoriyi farklı boyutlarıyla inceliyor. Bu kaynak çalışmada, 68 sonrasında eşcinsel hareketten dönemin sol akımlarının eşcinsel hareketle ilişkisine, queer kuramın sınıf yaklaşımından milliyetçiliği ve ırkçılığı nasıl yorumladığına kadar pekçok konu yer alıyor. Kitapta bunun yanı sıra, David M. Halperin, Laurent Berlant, Judith Butler ve Michael Warner gibi, queer kuramının bugünkü şeklini almasında katkı sunmuş isimlerin metinleri de yer alıyor.

Hakkı Süha Gezgin – Edebi Portreler (2013)

EDEBİ PORTRELER, Hakkı Süha Gezgin, yayına hazırlayan: Beşir Ayvazoğlu, Kapı Yayınları, deneme, 458 sayfa

Yaklaşık kırk yıl boyunca İstanbul Erkek Lisesi’nde edebiyat öğretmenliği yapan Hakkı Süha Gezgin’in elimizdeki kitabı, Türkiye edebiyatının önde gelen simalarına dair kapsamlı yazılarından oluşuyor. Gezgin’in ele aldığı yazarların çoğunu tanıması ise, kitabın belge niteliğini kazanmasını sağlayan hususların başında geliyor. Yazar burada, Abdülhak Hamid’ten Ahmet Midhat Efendi’ye, Ahmet Rasim’den Bekir Sıtkı Kunt’a, Faruk Nafiz’den Fuat Köprülü’ye, Peyami Safa’dan Sabahattin Ali’ye birçok yazarı ve Dede Efendi’den Hacı Arif Bey’e, Neyzen’den Tatyos Efendi’ye birçok müzik insanını, kendine has titizliğiyle inceliyor.

Adam Sharr – Mimarlar İçin Heidegger (2013)

MİMARLAR İÇİN HEIDEGGER, Adam Sharr, çeviren: Volkan Atmaca, Yapı Endüstri Merkezi (YEM) Yayınları, mimari, 130 sayfa

Kendisi de mimar olan Adam Sharr elimizdeki kitabında, Martin Heidegger’in mimarlıkla ilgili düşüncelerini açıklıyor. Heidegger, insanların, çevrelerini önce oraya yerleşerek ve duygusal tepkiler vererek anlamlandırdığını, teknolojinin bu anlamlandırmada daha sonra geldiğini söylüyor ve buradan hareketle, inşa sürecinde tekniğin yerine deneyim, duygu ve sezgileri koyuyordu. Sharr burada, Heidegger’in mimarlığa en çok temas eden, ilk kez 1951’de yayınlanan ‘İnşa Etmek İskân Etmek Düşünmek’ başlıklı yazısı ile iki metninden yola çıkarak, düşünürün modern mimarlığa yönelttiği eleştirileri detaylı bir gözle irdeliyor.

Sadun Altuna – Ünlü Ressamlar (2013)

ÜNLÜ RESSAMLAR, Sadun Altuna, Hayalperest Kitap, sanat, 278 sayfa

Elimizdeki çalışma, Sadun Altuna’nın 1950’li yıllarda yazdığı referans kitaplar olan ‘Empresyonist Ressamlar’ ve ‘Büyük Ressamlar’ adlı iki eserini tek kitap halinde sunuyor. Kitap bilhassa, Altuna’nın akıcı üslubu ve ressamların sanatsal çalışmalarına yön veren olayları düzenli bir biçimde sunmasıyla öne çıkıyor diyebiliriz. Altuna, kitabının ilk bölümünde Leonardo da Vinci, Raphael, Michelangelo, Bruegel, Rubens, Rembrandt, El Greco ve Velázquez gibi ressamları, ikinci bölümünde de Monet, Degas, Henri Toulouse-Lautrec, Renoir, Cezanne, Van Gogh ve Gauguin gibi empresyonist ressamların hayat hikâyelerini ve eserlerini inceliyor.

Maria Rosa Antognazza – Leibniz (2013)

LEIBNIZ, Maria Rosa Antognazza, çeviren: Orhan Düz, İş Kültür Yayınları, biyografi, 611 sayfa

Maria Rosa Antognazza elimizdeki dikkat çekici çalışmasında, matematik, metafizik ve mantık alanlarında önemli düşünceler geliştirmiş Alman filozof Gottfried Wilhelm Leibniz’in kapsamlı bir biyografisini sunuyor. Leibniz’in çocukluk dönemi, eğitim yılları, aile çevresi, üniversite yılları ve Leipzig, Nürnberg, Frankfurt ve Mainz’deki hayatının ayrıntılı bir şekilde ele alındığı kitapta, Leibniz’in bugünkü hesap makinesinin atası sayılan Calculus’u icat etme süreci ve devamındaki gelişmeler ile düşünürün metafizik, etik, teoloji, hukuk bilimi, siyaset, mantık ve matematik alanlarındaki çalışmaları da anlatılıyor.

Aristomenis Kaliviotis – İzmir Rumlarının Müziği (2013)

İZMİR RUMLARININ MÜZİĞİ, Aristomenis Kaliviotis, Yapı Kredi Yayınları, müzik, 194 sayfa

Aristomenis Kaliviotis elimizdeki nitelikli çalışmasında, 1900-1922 dönemindeki İzmir müzik yaşamının çokbiçimciliğinden zengin boyutlar sunuyor. Halk kesiminin olduğu kadar, ekonomik olarak üst sınıfta yer alanların müzikli eğlencelerini ortaya koyan Kaliviotis, İzmir’in aralarında gramofon, silindirler ve fonograflar gibi dönemin ilk ticari ürünlerini de satan müzik mağazalarının bir listesini veriyor. 20. yüzyılın başlarında İzmir’in müzik hayatı ve o dönemde müzik icra etmiş kişi ve kurumlar konusunda önemli bir kaynak olan kitap, dönemin ilk Rumca ses kayıtlarının en iyi örneklerini barındıran bir CD ile birlikte sunuluyor.

Nadezhda Konstantinovna Krupskaya – Lenin ve Halk Eğitimi (2013)

LENİN VE HALK EĞİTİMİ, Nadezhda Konstantinovna Krupskaya, çeviren: Özgür Metin Demirel, Evrensel Yayınları, siyaset, 135 sayfa

Lenin’le birlikte Bolşevik Parti’nin yayın organı Iskra’nın yayınlanmasına da katılmış Nadezhda Konstantinovna Krupskaya elimizdeki kitabında, Lenin’in halk eğitimine yaklaşımını farklı yönleriyle yansıtıyor. İki bölümden oluşan kitap, bunun yanı sıra, sosyalizmin inşasında halk eğitiminin önemini vurguluyor; Marx, Engels ve Lenin’in işçi ve emekçilerin aydınlatılması konularındaki düşüncelerinden ve çalışmalarından hareketle, kapitalist okul ve sosyalist okul sistemini karşılaştırıyor. Yazar incelemesinde, yeni sosyalist okulun nasıl olması gerektiğini ve politeknik eğitime sosyalizmin bakış açısını da ortaya koyuyor.

Emek Çaylı ve Gülsüm Depeli – İfade Özgürlüğünün On Yılı: 2001-2011 (2013)

İki yazarlı elimizdeki ilgi çekici çalışma, Türkiye’de AKP hükümetleri döneminde ifade özgürlüğü alanındaki sorunları kapsamlı bir bakışla saptıyor.

Kitap, görsel ve yazılı medya, gazeteciler, yazarlar, karikatüristler, gazeteler, dergiler, televizyon ve yayın kuruluşları, yayınevleri ve internet mecrasını kapsıyor.

Çalışma, gazeteci, yazar ve yayınevlerine yönelik davaları, tutuklanan ve gözaltına alınan medya çalışanlarını, basın mensuplarının yanı sıra sanata ve sanatçılara yönelik saldırıları, RTÜK’ün yayın kuruluşlarına verdiği cezaları, hak örgütlerinin ve basın meslek örgütlerinin çaba ve eylemlerini anlatıyor.

Künye: Emek Çaylı, Gülsüm Depeli – İfade Özgürlüğünün On Yılı: 2001-2011, Emek Çaylı ve Gülsüm Depeli, IPS İletişim Vakfı Yayınları, siyaset, 396 sayfa