Jale Özata Dirlikyapan – Kabuğunu Kıran Hikâye (2010)

Jale Özata Dirlikyapan, nitelikli çalışması ‘Kabuğunu Kıran Hikâye’de, Türkiye öykücülüğünde önemli bir yer tutan 1950 kuşağını inceliyor.

Aralarında Ferit Edgü, Orhan Duru, Leyla Erbil, Bilge Karasu, Feyyaz Karacan, Onat Kutlar, Demir Özlü, Adnan Özyalçıner gibi öncü kalemlerin bulunduğu 1950 kuşağı öykücülüğünü çok yönlü bir bakışla irdeleyen Dirlikyapan, kitabının ilk bölümünde, Türkiye’de siyasal ve toplumsal değişimin yoğun olarak yaşandığı, buna koşut olarak edebiyatta da geçmişle hesaplaşmanın, Batı etkisinin desteğiyle yenilenme çabalarının ve yeni kümelenmelerin görüldüğü 1950’li yılların bir panoramasını çiziyor.

Çalışmanın ikinci bölümü, dönemin edebiyat ortamını ve öykü tartışmalarını ele alıyor. Üçüncü bölümde yazar, 1950 kuşağının ilk yenilikçi öykücülerini, dördüncü bölümde ise yeni öykücülüğün içerik ve biçim öğelerini inceliyor.

  • Künye: Jale Özata Dirlikyapan – Kabuğunu Kıran Hikâye, Metis Yayınları, eleştiri, 196 sayfa

Kolektif – İstanbul Öyküleri Antolojisi (2009)

Oyun yazarı ve öykücü Jale Sancak’ın hazırladığı ‘İstanbul Öyküleri Antolojisi’, balığı, balıkçısı, Evgeniya’sı, meyhaneleri, sarhoşları, genelevleri ve sevdalarıyla bir İstanbul resmi çiziyor.

İstanbul, köklü tarihiyle, sanatın her dalının olduğu kadar, edebiyatın da ilgi duyduğu bir şehir.

Şehre dair yayımlanmış edebi eserler, başlıbaşına bir külliyat haline gelmiş durumda.

Bu zengin kaynaktan bir demeti okurlarına sunan antolojide öyküleri bulunan isimler ise şöyle: Sait Faik Abasıyanık, Abidin Dino, Peride Celal, Zeyyat Selimoğlu, Oktay Akbal, Bilge Karasu, Demir Özlü, Nursel Duruel, Tezer Özlü, Nemika Tuğcu, Mehmet Coral, Selim İleri, Hulki Aktunç, Necati Güngör, Semra Aktunç, Nedim Gürsel, Peride Çiçekoğlu, Vecdi Çıracıoğlu, Murathan Mungan, Sezer Ateş Ayvaz, Mehmet Ünver, Yasemin Yazıcı, Jale Sancak, Nalan Barbarosoğlu, Jaklin Çelik ve Makbule Aras.

  • Künye: Kolektif – İstanbul Öyküleri Antolojisi, hazırlayan: Jale Sancak, İkaros Yayınları, antoloji, 246 sayfa

Kolektif – Türkiye’nin Çıplak Tarihi (2015)

Alternatif bir tarih, çünkü her yazar, klasik bir tarihsel anlatı yerine, bu yıllar içinde yaşadıklarının kendi bireysel dünyalarındaki yansımalarından süzüp aktarıyor.

Dolayısıyla çalışma, herkesin kendi cephesinden Türkiye’yi anlattığı ve doğumlar, ölümler, aşklar, hüzünler, gözyaşları ve kahkahaların çepeçevre sardığı tarihsel bir anlatı.

Ülkenin yaşadığı dönüşümü tarihi gelişmelerden ziyade, bunların birey üzerindeki etkileri bağlamında konu edinmesiyle dikkat çeken kitapta, Oktay Akbal’dan Dağlarca’ya, Peride Celal’den Leylâ Erbil’e, Erdal Öz’den Ferit Edgü’ye birçok ismin değerlendirmeleri bulunuyor.

Yazılarıyla kitaba katılan isimler ise şöyle:

Oktay Akbal, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Erhan Bener, Arif Damar, Hıfzı Topuz, Peride Celal, Semavi Eyice, Nezihe Meriç, Orhan Koloğlu, Demir Özlü, Adnan Özyalçıner, Giovanni Scognamillo, Ahmet Necdet, Leylâ Erbil, Ece Ayhan, Tahsin Yücel, Uğur Kökden, Hilmi Yavuz, Ferit Edgü, Doğan Hızlan, Önay Sözer, Fikret Demirağ, Ataol Behramoğlu, Pınar Kür, İnci Aral, Erdal Öz, Süreyya Berfe, Ahmet İnam, Necati Tosuner, Hulki Aktunç, Selim İleri, Sina Akyol, Hüseyin Peker, Cemil Kavukçu, Tuğrul Tanyol, Feridun Andaç, Yıldırım B. Doğan, Buket Uzuner, Haydar Ergülen, Turgay Fişekçi, Ahmet Soysal, Adnan Özer, Mario Levi, Nalan Barbarosoğlu, İhsan Oktay Anar, Can Kozanoğlu, İbrahim Baştuğ, Özcan Karabulut, Cem Mumcu, Aslı Erdoğan, Hakan Senbir, Derya Erkenci, Levent Yılmaz, Elif Şafak, Şebnem İşigüzel, Ece Temelkuran, Angutyus, Feryal Tilmaç, Berrin Karakaş, Pınar Öğünç, İdil Önemli, Hakan Bıçakçı, Aziz Kedi, Çağlayan Çevik, Saro Dadyan, Çağla Özbek, Feyyaz Yiğit, Anıl Helvacı ve Ebru Demetgül.

  • Künye: Kolektif – Türkiye’nin Çıplak Tarihi, editör: Cem Mumcu, Okuyan Us Yayınları

Demir Özlü ve Ferit Edgü – Özyurdunda Yabancı Olmak (2017)

Sel Yayınları, 2010 yılında Tezer Özlü ve Ferit Edgü’nün mektuplaşmalarını yayımlamıştı.

Hatırlanacağı gibi zengin ve önemli ayrıntılar barındıran söz konusu mektuplar hem edebiyat dünyasınca hem de Özlü ve Edgü okurlarınca büyük ilgi ve heyecanla karşılanmıştı.

Yayınevi şimdi de, Ferit Edgü ile Demir Özlü’nün, diğer bir deyişle 1950 kuşağının önde gelen iki yazarının mektuplaşmalarını sunuyor.

Burada yer alan 139 mektup, hem Özlü’nün hem de Edgü’nün kişisel yaşamları, edebi anlayışları, eserlerini yazma süreçleri ve topluma, dünyaya ve politikaya nasıl baktıklarına dair önemli ayrıntılar sunuyor.

Mektuplar aracılığıyla tanık olduğumuz bir olgu da, yaşadığı Türkiye toplumunda sürekli engellenmenin ve yalnızlaştırılmanın, bu ülke aydının makûs talihi olduğu gerçeğidir.

Bir döneme, bir kuşağa ve bir ülkeye ışık tutan mektuplar…

  • Künye: Demir Özlü ve Ferit Edgü – Özyurdunda Yabancı Olmak, yayına hazırlayan: Mısra Gökyıldız, Sel Yayıncılık, mektup, 284 sayfa

Demir Özlü – Sürgün Küçük Bulutlar (2012)

  • SÜRGÜN KÜÇÜK BULUTLAR, Demir Özlü, Yapı Kredi Yayınları, öykü, 754 sayfa

 

‘Sürgün Küçük Bulutlar’, 1950 Kuşağı yazarlarından Demir Özlü’nün toplu öykülerinden oluşuyor. Bu toplu basım, Özlü’nün 1958’de yayımladığı ilk kitabı ‘Bunaltı’ ile 2001’de yayımladığı ‘Geçen Yaz Kentte Kızlar’ da içinde olmak üzere, yedi öykü kitabını bir araya getiriyor. Özlü, öykülerinde bireyin yalnızlığını, yabancılaşma duygusunu ve tedirginliklerini simgesel bir dille işliyor. Roman, eleştiri ve deneme türlerinde de eserler vermiş Özlü’nün öyküleri, Fransız varoluşçu ve gerçeküstücü yazarlar ile Amerika’daki Beat Kuşağı şairlerinden beslenmiş ve anlamsızlığın, kuşkunun, hiçliğin ortasına yuvarlanmış bireyi anlatır.