Bob Avakian – Kültür, Sanat, Bilim ve Felsefe Üzerine (2011)

  • KÜLTÜR, SANAT, BİLİM VE FELSEFE ÜZERİNE, Bob Avakian, çeviren: Şükrü Alpagut, Yordam Kitap, siyaset, 223 sayfa

 

Bob Avakian, Amerika’da 1975’te kurulan Maoist Devrimci Komünist Parti’nin (RCP) başkanı. Avakian, siyaset sahnesinde yer aldığı uzun yıllar boyunca, Marksist hareketin genel teorik konularının yanı sıra, Çin Devrimi, Mao Zedung’un düşünceleri, bilim, kültür ve sanat gibi konularda çok sayıda eser vermiş. Bu deneyimlerin seçme örneklerini barındıran elimizdeki kitap da, Avakian’ın ağırlıklı olarak kültür, sanat, bilim ve felsefe konusundaki yazılarını bir araya getiriyor. Buradaki yazılarında, varolan tartışmalara kendi cephesinden katkı sunan Avakian’ın kitabını ilgi çekici kılan husus da, keyifli üslubuyla akıcı bir metne imza atması.

Malik Aksel – Sanat ve Folklor (2011)

  • SANAT VE FOLKLOR, Malik Aksel, Kapı Yayınları, folklor, 366 sayfa

 

Malik Aksel’in bütün eserlerinin beşinci cildi olan elimizdeki kitap, kendisinin sanat ve yazı hayatının bir özeti olarak düşünülebilir. Zira çalışma, Aksel’in 1933-1976 yılları arasında çeşitli gazete ve dergilerde yayımlanan yazılarından oluşuyor. Aksel yazılarında, resim sanatını ve bu sanatın Türkiye’de Tanzimat’tan sonraki gelişme safhalarını; Cumhuriyet’in ilk yirmi yılında Ankara’daki sanat hayatını; eski sanatların estetiği ve hayatımızdaki yerini; folkloru, halk hikâyelerini ve halk resmini anlatıyor. Kitapta bunun yanı sıra, dergi sayfalarında unutulmaya terk edilmiş, Malik Aksel’le yapılmış röportajlar da yer alıyor.

Neil McWilliam – Mutluluk Hayalleri: Sosyal Sanat ve Fransız Solu (2011)

  • MUTLULUK HAYALLERİ: SOSYAL SANAT VE FRANSIZ SOLU, Neil McWilliam, çeviren: Esin Soğancılar, İletişim Yayınları, sanat, 571 sayfa

 

Sanat ve sanat tarihi profesörü Neil McWilliam ‘Mutluluk Hayelleri’nde, radikal çevrelerde ön plana çıkışı 1830’lara denk gelen sosyal sanat kavramını, Fransız sol hareketinin belli başlı akımları üzerinden inceliyor. McWilliam, sosyal sanatın 19. yüzyılda, edebiyat ve görsel sanatlardaki radikal girişimleri kışkırtan hayati bir unsur haline geldiğini belirterek, bu dönemde ortaya çıkan görsel sanatların eleştirel analizini siyaset kuramı ve sanat eleştirisine başvurarak yapıyor. Yazar böylece sosyal sanatı, Saint-Simon ile izleyicileri, Fourieristler ve cumhuriyetçiler gibi çeşitli politik grupların stratejileri bağlamında inceliyor.

Stephen Farthing ve Erkan Doğanay (ed.) – Ölmeden Önce Görmeniz Gereken 1001 Resim (2011)

  • ÖLMEDEN ÖNCE GÖRMENİZ GEREKEN 1001 RESİM, editör: Stephen Farthing ve Erkan Doğanay, Caretta Yayınları, resim, 960 sayfa

‘Ölmeden Önce Görmeniz Gereken 1001 Resim’, okurlarını sanat tarihinde keyifli ve bilgilendirici bir yolculuğa çıkarıyor. M. Ö. 1420-1375 yıllarında yapılmış “Havuzlu Bahçe” isimli duvar resmiyle başlayan kitap, sanat tarihinde ortaya konmuş en iyi resimlerin izini sürdükten sonra, 2010 yılında Mary Heilmann tarafından yapılan “Günbatımı Rüyası” isimli eserle son buluyor. Kitabın sayfalarında Leonardo da Vinci’den Michelangelo’ya, Caravaggio’dan Goya’ya, Picasso’dan Van Gogh’a pek çok sanatçının en önemli eserlerine yer verilmiş. Dünyanın farklı ülkelerinden 83 sanat eleştirmeninin, yazılarıyla kitaba katkıda bulunduğunu da belirtelim.

Victor-Lucien Tapié – Barok (2011)

 

 

Orta Avrupa sanatı üzerine uzmanlaşmış bir isim olan Victor-Lucien Tapié, ‘Barok’ adlı bu çalışmasında, Barok imgelem ve bu sanatsal duyarlılığın önemli karakteristiklerini anlatıyor.

Barok tarzın ortaya çıkış şartlarını irdeleyerek çalışmasına başlayan yazar, bu bölümde, hâlâ temel bir sorun olarak tartışılan Rönesans ile Barok arasındaki bağı ve modern Avrupa toplumlarında Barokun izlediği gelişim seyrini irdeliyor.

Konuya dair derli toplu bir eser olarak düşünülebilecek kitabında Tapié ayrıca, İtalya, Fransa, İspanya, İber Yarımadası ve Tuna boyu ülkelerinin Barok ve Klasisizm deneyimlerini de derli toplu bir şekilde inceliyor.

  • Künye: Victor-Lucien Tapié – Barok , çeviren: Işık Ergüden, Yapı Kredi Yayınları, sanat, 143 sayfa

Durmuş Akbulut – Resim Neyi Anlatır? (2011)

  • RESİM NEYİ ANLATIR?, Durmuş Akbulut, Etik Yayınları, sanat, 368 sayfa

 

Durmuş Akbulut ‘Resim Neyi Anlatır?’da, on altı ressama ait eserlerin nasıl ve ne şekilde yaratıldığını yorumluyor. Jean Dominique Ingres’in ünlü tablosu ‘Türk Hamamı’yla çalışmasına başlayan Akbulut, tablonun sanatsal özelliklerini ve oluşum sürecini detaylı bir bakışla ele alıyor. Buradan, Ingres’in tablosunda resmedilen kadınların rastgele tipler olmadığını, kimisinin sanatçının hayatına girmiş kadınlardan oluştuğunu, kimisinin de başka resim ve gravürlerden alınıp buraya yerleştirildiklerini öğreniyoruz. Buna benzer yorumları, diğer eserler için de yapan Akbulut, yazılarını göstergebilim, ikonografi ve edebiyatla da destekliyor.

Hal Forster – Zoraki Güzellik (2011)

  • ZORAKİ GÜZELLİK, Hal Forster, çeviren: Şebnem Kaptan, Ayrıntı Yayınları, sanat, 255 sayfa

 

Çağdaş sanat kuramının önemli isimlerinden Hal Forster’in, sanat tarihi alanında önemli çalışmalarından olan ‘Zoraki Güzellik’i, gerçeküstücülük akımının kapsamlı bir analizini yapıyor. Gerçeküstücülük ve tekinsiz olan arasında bir bağlantı olduğunu iddia eden Forster, ilk önce, gerçeküstücülüğün psikanalizle karşılaşmasını açıklıyor; bunu da, Freud’un tekinsiz ve ölüm dürtüsü kuramları bağlamında yapıyor. Forster ardından, bu kavramsal çerçeveyi esas alarak Andre Breton, Max Ernst, Man Ray, Salvador Dali, Giorgio de Chirico, Alberto Giacometti ve Antonin Artaud gibi en önemli gerçeküstücü sanatçıların çalışmalarını değerlendiriyor.

Ali Artun – Çağdaş Sanatın Örgütlenmesi (2011)

  • ÇAĞDAŞ SANATIN ÖRGÜTLENMESİ, Ali Artun, İletişim Yayınları, sanat, 216 sayfa

 

‘Çağdaş Sanatın Örgütlenmesi’, aynı zamanda Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde “Müze ve Modernlik” dersini de vermekte olan Ali Artun’un çağdaş sanatın güncel sorunlarına dair yazılarından oluşuyor. Yazıların, çağdaş sanatın örgütlendiği ortamları ayrıntılı bir bakışla değerlendirmeleriyle dikkat çektiğini söyleyebiliriz. Floransa prenslerinden Dubai şeyhlerine, mimarlık, koleksiyon ve sanat alanındaki çağdaş himaye rejimleri; kitsch, pop ve eleştirinin anlamsızlaşması; sanat yönetimi ve bienaller; tasarımın kavramlaşma etapları ve sanatın müzayedeleştirilmesi, Artun’un nitelikli çalışmasında irdelenen bazı konular.

Platon – Ion: Şiir Üzerine (2011)

  • ION: ŞİİR ÜZERİNE, Platon, çeviren: Nihal Petek Boyacı, Kabalcı Yayınevi, felsefe, 77 sayfa

 

‘Ion’, Platon’un erken dönem diyaloglarından biri olarak kabul ediliyor. Platon’un, henüz siyasete adım atmadığı bir dönemde kaleme aldığı ‘Ion’, Sokrates ile şehir şehir dolaşarak ozanların şiirlerini halkın önünde okuyan bir rhapsodos olan Ion arasında geçer. Burada Sokrates, rhapsodos’un sanattan yoksun olduğunu; çünkü bir şeyin sanat niteliğini kazanması için, onun bilgi yoluyla icra edilmesi gerektiğini savunur. Ünlü filozofa göre, rhapsodos’un bir sanatı varsa, onun bir konusunun ya da nesnesinin de olması gerekir. Sokrates, ilerleyen sayfalarda, diğer sanatları örnek vererek, rhapsodosluğun bilgi ile icra edilmediğini savunur.

Martin Kemp – Leonarda (2007)

  • LEONARDO, Martin Kemp, çeviren: Handan Balkara, Dost Yayınevi, sanat tarihi, 198 sayfa

Sanat tarihi profesörü olan Martin Kemp’in ‘Leonardo’su, Leonardo da Vinci’nin yaşamı ve eserlerini merkeze alıyor. Vinci’nin şaheserlerinden ‘Mona Lisa’ ve ‘Son Akşam Yemeği’yle incelemesine başlayan Kemp, sanatçı ve bilim adamının bilimsel düşüncelerinden zamanının sanat aktörleriyle arasındaki ilişkilere kadar uzanıyor. da Vinci’nin toplamda yirmi bin sayfayı bulan çizimleri üzerine uzun yıllar çalışan Kemp’in eseri, sanatçının taslaklarındaki ayrıntılara yer vermesiyle ilgiye değer. Leonardo’nun sanat ve bilim alanındaki çalışmaları konusunda önde gelen otoritelerden biri olan Kemp’in, bu kitabında çok sayıda yağlıboya resim örneğinin de bulunduğunu belirtelim.